Мавзу: картографик тасвирлаш усуллари

Картодиаграммалар усули. Сиёсий-маъмурий, табиий чегарали ҳудудларда воқеа-ҳодисаларнинг географик тарқалиши яъни диаграммалар ёрдамида тасвирланиши картодиаграммалар усули дейилади. Бу ҳам статистик усул бўлиб, у билан табиий, ижтимоий-иқтисодий, қишлоқ хўжалиги ва бошқа карталар тузишда фойдаланилади. Суғориладиган ер таркиби, йиллик ёғин миқдори ва бошқалар.

Картограмма усулида муайян чегарадаги воқеа-ҳодисаларни нисбий миқдорда кўрсатиш орқали амалга оширилади. Ижтимоий-иқтисодий карталардаги иқтисодий районлар ва ҳ.к.

Чизиқли белгилар усули. Картадаги воқеа-ҳодисаларнинг миқдор кўрсатгичлари чизиқлар йўғонлиги билан, сифат кўрсатгичлари ранг ёки штрихлар билан тасвирланади. Умумгеографик карталарда чегаралар, дарёлар, каналлар, темир ва автомобил йўллари ва бошқалар тасвирланади.

Ҳаракатдаги чизиқлар усули. Бунда йўналиш ҳаракатининг сифат кўрсатгичлари тасвирланади. Мас., шамол ҳаракати, циклон ва антициклон, ҳаво фронтлари, совуқ ва илиқ оқимлар, экспедиция йўллари ва ҳакозо.

Релъефни тасвирлаш усуллари. У умумгеографик карталарда тасвирланадиган энг мураккаб элемент бўлиб, оддий шакллар вертикал ва горизонтал ҳолати масштаб асосида кичрайтирилиб тасвирланса, релъеф хусусиятидан келиб чиқиб баландлик ҳам тасвирланиши шарт