Мавзу: картографик тасвирлаш усуллари

МАВЗУ: КАРТОГРАФИК ТАСВИРЛАШ УСУЛЛАРИ

• РЕЖА:
• 1. Картографик тасвирлаш усуллари тўғрисида маълумот
• 2. Картографик тасвирлаш усулларига тавсиф.

ТАЯНЧ ТУШУНЧАЛАР:

• ТАЯНЧ ТУШУНЧАЛАР:
• 1. Семиотика
• 2. Легенда
• 3. Типологик карталар
• 4. Картографик белгилар
• 5.Чизиқли белгилар
• 6. Кўргазмали белгилар

1. Картографик тасвирлаш усуллари тўғрисида маълумот

• 1. Картографик тасвирлаш усуллари тўғрисида маълумот
• Картадан фойдаланиш, унинг мазмунини ўқиб тушиниш, карта тўғрисида тўлиқ маълумот олиш, картанинг ўқувчанлигини ошириш ва шартли белгилар тўғрисида тўлиқ маълумотга эга бўлиш зарур. Картадаги белгиларнинг асосий вазифаси тасвирланаётган воқеа ва ҳодисаларнинг қуйидаги турларига алоҳида эътибор қаратиш лозим.

Улар қуйидагиларни ташкил этади:

• Улар қуйидагиларни ташкил этади:
• Ўрни ва тури (завод, сув омбори, газ қувури, шаҳар);
• Миқдори (аҳоли сони, заводнинг ишлаб чиқараётган маҳсулоти);
• Сифати (шўр босган жойлар, сувнинг сифати, кўмирнинг сифати ва ҳ.к.);
• Тарқалиш хусусиятлари (аҳоли зичлиги, миграцияси, шамоллар ҳаракати, геологик жараёнлар);

Картографик белгилар шартли белгилардан мазмунининг кенглиги, аниқ шакли, миқдор ва сифат кўрсаткичлари ҳамда аниқлик даражаси билан фарқ қилиб, картографияда у легенда деб юритилади. Картада ҳамма предметларнинг аниқ ўрнини картанинг масштаби асосида тасвирлаш мумкин эмас, чунки уларнинг эгаллаган майдони жуда кичик бўлиб, масштаб асосида кўрсатилса уни ўқиш мумкин бўлмай қолади (Мас. Темир йўллар, электр, телефон симлари, газ қувурлари).

• Картографик белгилар шартли белгилардан мазмунининг кенглиги, аниқ шакли, миқдор ва сифат кўрсаткичлари ҳамда аниқлик даражаси билан фарқ қилиб, картографияда у легенда деб юритилади. Картада ҳамма предметларнинг аниқ ўрнини картанинг масштаби асосида тасвирлаш мумкин эмас, чунки уларнинг эгаллаган майдони жуда кичик бўлиб, масштаб асосида кўрсатилса уни ўқиш мумкин бўлмай қолади (Мас. Темир йўллар, электр, телефон симлари, газ қувурлари).