I gruppa elementlaridan tabiatda eng ko’p tarqalganlari qatoriga kaliy ham kiradi. Uning нук зщэыедщпэшвфпш massa ulishi 2.5% tashkil etadi.Tabiatda kaliyning eruvchan birikmalari kam uchraydi.Masalan dangiz suvida atigi 0,04% kaliy tuzlari bo’ladi,kaliy tuzlarining ko’pchiligi tuproqda ushlanib qoladi va tuproqdan o’simliklar organizmga o’tadi.uning muxim minerallai jumlasiga - I gruppa elementlaridan tabiatda eng ko’p tarqalganlari qatoriga kaliy ham kiradi. Uning нук зщэыедщпэшвфпш massa ulishi 2.5% tashkil etadi.Tabiatda kaliyning eruvchan birikmalari kam uchraydi.Masalan dangiz suvida atigi 0,04% kaliy tuzlari bo’ladi,kaliy tuzlarining ko’pchiligi tuproqda ushlanib qoladi va tuproqdan o’simliklar organizmga o’tadi.uning muxim minerallai jumlasiga
- silvin KCl,
- silvinit KCl·NaCl,
- karnalit KCl·MgCl2·6H2O,
- kainit KCl·MgCl4·3H2O,
- shenit K2SO4·MgSO4·6H2O, va boshqa shakllarda uchraydi.Kaliy tabiatda sof xolatda uchramaydi.Chunki флешмдшпш sababli boshqa element yoki murakkab moddalar bilan birikmalar xosil qiladi.
TABIATDA TARQALISHI
Kaliy tuzlarining katta uyumlari Germaniyaning Stassfurt konlarida, Fransiyaning Elzas konlarida va boshqa konlarda uchraydi. - Kaliy tuzlarining katta uyumlari Germaniyaning Stassfurt konlarida, Fransiyaning Elzas konlarida va boshqa konlarda uchraydi.
- Tabiatda kaliyning asosiy qismi silikatlar xolida uchraydi:
- Masalan:
- K2O∙Al2O3∙6SiO2―ortaklaz
- KAl2[AlSi3O10]― kaliyli slyuda
- K2O·Al2O3·SiO2 ―leysit
- Kaliy xayot uchun zarur element bo’lib o’simliklar organizmida ,ayniqsa shakarqamish va tamakida ko’p bo’ladi.
- Tabiatda uchraydigan kaliy 93,03% 3919 K dan ,6,91 % 1941 K va 0.0119% dan iborat.Tarkibida natriy va kaliy saqlovchi minerallarda hamma vaqt ozroq miqdorda bo’ladigan rubidiy va seziy tuzlari ham o’zgarishga uchrab turadi.Litiy minerali birmuncha farq qiladi.
Ishqoriy metallarning materik yoki dastlabki birikmalari bir necha milyard yil ilgari asosan murakkab tuzilishga ega bo’lgan birikmalar silikatlar va alyuminiy silikatlarning yani silikat kislota tuzlari tarkibiga kirgan,ularning tarkibida alyuminiy oksid ham bo’lgan.alyumosilikatlar uglerod (IV)-oksid va suv ishtirokida asta-sekin yemirilib karbonat ,sulfat va xlorid kislotalarning tuzlarini xosil qilgan.Bukislotalarning eruvchan tuzlari dengiz va okeanlarda to’plana brogan va suv bug’lagan sari bu tuzlarning konlari paydo bo’lgan .Ishqoriy va ishqoriy-ye metallarining ikkilamchi birikmalari,masalan,sulfatlar,karbonatlar,xloridlar ana shu birlamchi materik birikmalardan xosil bo’ladi. - Ishqoriy metallarning materik yoki dastlabki birikmalari bir necha milyard yil ilgari asosan murakkab tuzilishga ega bo’lgan birikmalar silikatlar va alyuminiy silikatlarning yani silikat kislota tuzlari tarkibiga kirgan,ularning tarkibida alyuminiy oksid ham bo’lgan.alyumosilikatlar uglerod (IV)-oksid va suv ishtirokida asta-sekin yemirilib karbonat ,sulfat va xlorid kislotalarning tuzlarini xosil qilgan.Bukislotalarning eruvchan tuzlari dengiz va okeanlarda to’plana brogan va suv bug’lagan sari bu tuzlarning konlari paydo bo’lgan .Ishqoriy va ishqoriy-ye metallarining ikkilamchi birikmalari,masalan,sulfatlar,karbonatlar,xloridlar ana shu birlamchi materik birikmalardan xosil bo’ladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |