Asosiy daryolari: Gang (2700 km.), irmog’i Jamna, Hind (yuqori oqimi-3150 km.), Braxmaputra (quyi oqimi-2900 km.). Daryolari yozda sersuv (musson yomg’irlari davrida toshadi), sug’orishda keng foydalaniladi, ayrimlarida kema qatnaydi.
O’simliklari. Akatsiya, bambuk, kokos va xurmo palmasi keng tarqalgan. Mamlakatning 25% o’rmon. Himolay tog’larinish quyi yonbag’irlarida terak, yuqorida tik, sandal, himolay kedri, qoraqaragay, oqqarag’ay o’sadi. G’arbiy Gat tog’lari yonbag’ri, Gang va Braxmaputra deltalari, Sharqiy Himolay tog’ oldi doim yashil o’rmonlardan iborat.
Hayvonot dunyosi. Sut emizuvchi hayvonlarning 350 turi, qushlarning 1600 dan ziyod turi bor. Hindiston hududida fil, maymun, karkidon, sher, qoplon, yo’lbars va boshqa hayvonlar yashaydi, ilonning deyarli barcha turi mavjud. Mamlakatda 75 milliy bog’ va 420 dam ortiq qo’riqxona mavjud. Yirik milliy bog’lari: Kaziranga, Manas, Dachigan, Dadva, "Gullar vodiysi" (Uttar Pradesh), Sariska va boshqalar.
4. Hindistonning aholisi, bayramlari va urf-odatlari, madaniyati, iqtisodiyot tarmoqlari (sanoati, qishloq xo’jaligi va transporti). Aholisi. Hindiston - dunyoda eng ko’p millatli mamlakatlardan biri. Hindistonda turli tillarda so’zlashuvchi bir necha yuz millat, elat va qabila yashaydi. Aholisining 72% hind-evropa tillarining hindoriy tillari guruhida so’zlashuvchi xalqlar — hindistoniylar, marathlar, bengallar, bixarlar, gujarotlar, oriyalar, rajastxonilar, panjobilar tashkil etadi. Kashmiriylar dari til guruhiga mansub. Hindiston janubida, asosan, dravid tillarida, shimol va shimoli-sharqida tibet birma tillarida so’zlashuvchi xalqlar yashaydi. Shahar aholisi 30%. Rasmiy tillar — hind va ingliz tillari. Aholining ko’pchiligi (82%) hindiylik diniga e’tiqod qiladi. Islom (12%), xristian (2,4%), sikhizm (2,5%), buddizm (0,7%) va boshqa dinlarga e’tiqod qiluvchilar ham bor.
Hindistonning milliy bayramlari. Ko’pchilik hind bayramlari kelib chiqishi din bilan bog’liq bo’lsada, ba’zilarini barcha hindular, tabaqa va dinidan qat’i nazar, nishonlaydilar:
Divali – hindistonliklarning va hindularning asosiy bayrami bo’lib, “olovlar festivali” deb ham nomlanadi. Bu bayram yaxshilikning yomonlik ustidan g’alaba qozonishini ifodalaydi, va buning timsoli sifatida barcha yerlarda sham va fonarlar yoqishadi.
Ganesh-Chatxurti – Ganesh, ya’ni fil boshli hind xudosiga bag’ishlangan bayram. U har yili avgust-sentyabr oyida nishonlanib, hindularning muhim bayramlaridan biri hisoblanadi.
Ugadi – Yangi yil bayrami. Hindularning oy taqvimi bo’yicha chaytra oyining birinchi kunida nishonlanadai. Taxminan mart-aprel oyiga to’g’ri keladi. Kun odatda ibodatlar bilan boshlanadi. Olti xil aralashmadan iborat ovqat tanovul qilinadi, ya’ni xar biri o’zgacha ta’mga ega (shirin, achchiq, nordon va b.) masalliqlardan iborat bo’ladi. Ya’ni bu ta’mlar hayot turli xil kayfiyatlardan (qayg’u, quvonch, g’azab, qo’rquv, nafrat, xayrat) iboratligini ifodalaydi.
Xoli – Hindularning har yili nishonlaydigan bahor fasliga bag’ishlangan festivali, ya’ni ranglar festivali. Bu bayram mart oyida nishonlanadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |