Мавзу: ив-группа бош группачасига умумий характеристика

Nefth - suyuq qazilma yoqilg’i. Uning tarkibi uglevodorodlar, 10-20 % ini asfalt moddalar tashkil etadi.

Tabiiy gaz – asosan metandan iborat. Baku, Grozniy, Saratov, Buxoroda gaz konlari mavjud.

Yonuvchi slanets – tarkibida yonuvchi moddalar bo’lgan cho’kindi jislardan iborat, quruq slanetsda organik moddaning miqdori xatto 75 %ga boradi.

Uglerodning barcha shakl o’zgarishlari hidga ham, mazzaga ham ega emas, ular suvda ham organik erituvchilardan ham erimaydi. Olmos rangsiz, tinik qattiq jism, u yorug’lik nurini kuchli qaytaradi. Olmosning og’irligi karatalar bilan o’lchanadi. 1 karata 0.2 g ga teng. Eng katta olmosni Kulinan degan Afrikalik ishchi topgan, og’irligi 3024 karatani tashkil qiladi. Xira olmoslar ham uchraydi, u karbonada va bort deb nomlanadi. Ular texnikada ishlaydi. Tiniq olmoslar silliqlanib brillianlar tayyorlanadi.

Grafit – kul rang tusli qattiq jism bo’lib, qo’l bilan ushlanganda yog’li narsaga o’xshaydi. Katta-katta grafit uyumlari mavjud. Sibir, Shiri-Lanka va boshqa joylarda uchraydi. Grafit so’zi grafo-yozaman degan so’zdan olingan. Qadim zamonlardan boshlab grafit tuproq bilan aralash holda qalam tayyorlash uchun ishlatib kelingan. Sun’iy usulda koks va quini suyuq aralashmasini elektr pechda 1-2 sutkada kuydiriladi. Bu sun’iy grafit atom reaktorlarda neytronlar xarakatini sustlatuvchi vosita sifatida ishlatiladi.

Qurum – amorf ko’mirning eng oddiy ko’rinishidir. Koks, suyak ko’miri, hayvon ko’miri ham amorf xisoblanadi. Yog’ochni quruq haydash yo’li bilan pista ko’mir olinadi. Pista ko’mirni yuqori temperaturada suv bug’i bilan ishlash orqali aktivlangan ko’mir hosil qiladi. Aktivlangan ko’mir katta hajmga ega bo’lganligi uchun adsorbent sifatida ishlatiladi.

Uglerodning barcha shakl o’zgarishlari ham ximiyaviy jihatdan ancha chidamli va inert moddalardir. Olmosga faqat F, O₂ va zar suvi ta’sir etadi. Olmosga kislota, ishqorlar va metallar ta’sir etmaydi. Uglerod atomlari o’zaro birikib, uglerod atomlaridan iborat juda barqaror zanjirlarni hisob qiladi. 1. Ochiq, tarmoqlangan , yopiq zanjirlar mavjud.

Ulardan tashqari qo’sh bog’, uch bog’ mavjud.