Mavzu: Ishlab chiqarish nazariyasi Mundarija: Kirish I bob. Ishlab chiqarish mazmuni va ishlab chiqarish funksiyasi

Omillar mahsuldorligining kamayish qonuni. Omillar mahsul­dor­ligining kamayish qonuni shuni ko‘rsatadiki, biror bir ishlab chi­qarish omilidan foydalanish oshib borganda (boshqa omillardan foy­dalanish o‘z­garmaganda), shunday bir nuqtaga erishiladiki, ushbu nuqtadan boshlab qo‘shimcha ishlatilgan omil ishlab chiqarish hajmini kamaytiradi¹.


Korxona iqtisodiy strategiyasining lokal ishlab chiqarish
maqsadlari. Lokal maqsadlar o’zining mohiyatiga ko’ra bo’ysunuvchi maqsad
xarakteriga, ya`ni korxonaning iqtisodiy strategiya umumiy maqsadini amalga oshiruvini ta`minlovchi ishlab chiqarish maqsadlariga ega.
Lokal maqsadlarga qo’yiladigan quyidagi umumiy talablar mavjud:
- maqsadlarning aniq va o’lchash imkoniyati bo’lishi kerak;
- maqsadlar vaqt bo’yicha qisqa davrga, o’rta davrga, uzoq davrga
mo’ljallangan bo’lishi kerak;
- maqsadlar erishishi mumkin imkoniyatda bo’lishi kerak;
- maqsadlar bir-biriga zid bo’lmasligi kerak.
Iqtisodiy strategiyaning lokal maqsadlari ichki va tashqi omillar ta`sirida shakllanadi. Ularni birgalikdagi hisobi korxona asosiy vazifalarini ifodalashga, uni ishlab chiqarish turi va raqobatdoshligini baholashga imkon beradi.
Korxonaning asosiy vazifasini (missiyani) ifodalash iqtisodiy strategiyaning asosiy elementlaridan (maqsadlaridan) hisoblanadi. Missiya deb, umumiy asosiy maqsadga aytiladi – maqsadda korxonaning bog’liqlik sabablari aks etishi kerak.
Missiyaning ifodasi quyidagi elementlarni o’z ichiga olishi kerak:
1. Firmaning asosiy tovarlari va xizmatlarini uning asosiy bozori va asosiy texnologiyasi nuqtai nazaridan uning maqsadi. Missiya, firma qanday
tadbirkorlik faoliyati bilan shug’ulanishi savoliga javob beradi.
2. Tashqi xo’jalik muhitini firmaga munosabati bo’yicha ta’riflash, firmaning
mehnat parametrlarini, uning vazifasidagi shart-sharoitlar to’plash,
cheklanishlarni aniqlaydi.
3. Firma madaniyati, uning ostida firmaning ichidagi mavjud mehnat muhiti
xarakteri tushuniladi. Madaniyat tushunchasiga shuningdek firma obro`i,
uning biznesdagi o’rni, u haqida jamiyatdagi fikrlar tushuniladi.
Firmaning missiyasi mijozlarni jalb eshtish omili sifatida xizmat qiladi.
Masalan, taniqli “Ford” kompaniyasi missiyasining ifodasi - “insonlarga arzon transport taklif etishdir”.
Firma missiyasi uning ishlab chiqarish ixtisosligini oldindan aniqlaydi, ya`ni uning tarkibini, tuzilishini va iste`molchilarning talabini sifatli resurslardan foydalanib tovar va xizmatlar bilan qondiradi.