1975,%
|
1981,%
|
1986,
%
|
1992,%
|
1997,%
|
1985, %
|
1993 %
|
Sof keltirilgan
qiymat
|
32
|
39
|
68
|
74
|
80
|
36
|
71
|
Ichki daromadli
lik darajasi
|
44
|
57
|
75
|
81
|
81
|
28
|
80
|
8 “Arnold G.C. and Hatzopoulos, P.D. (2000). The theory practice gap in capital budgeting evidence from the United Kingdom . Journal of Business Finance and Accounting (June/July)” va boshqalardan olindi.
Qoplash davri
|
73
|
81
|
92
|
94
|
70
|
82
|
86
|
Foydaning buxgalteriya
me’yori
|
51
|
49
|
56
|
50
|
56
|
37
|
77
|
Jami
|
200
|
226
|
291
|
299
|
287
|
183
|
314
|
Manbalar: 1Pike (1982); 2Pike and Wolfe (1988); 3Pike (1996); 4Arnold and Xatzopoulos (2000); 5McIntyre and Coulthurst (1985); 6Drury, Braund, Osborne and Tayles (1993).
Arnold va Xadzopulos tadqiqotlarda ishtirok etgan yirik kompaniyalarning 80%i NPVni qo‘llaganligini aniqladi, ammo deyarli barcha hollarda boshqa usullar bilan birgalikda ishlatilgan – bitta yoki undan ko‘proq. Shuningdek, so‘rovda qatnashgan yirik firmalar NPV, IRR yoki ularning kombinatsiyasidan foydalangan. Ko‘pgina hollarda IRR NPV uchun yaxshi almashtirish sanaladi.
Lekin, aftidan, NPV barcha firmalar tomonidan ishlatilmasligiga asoslangan holda aksiyadorlar farovonligini maksimallashtirish birlamchi maqsad emas, deb xulosa qilish noto‘g‘ri bo‘lardi. Payk va Ooi (Pike va Ooi, 1988) tomonidan ko‘rsatib o‘tilgandek, aslida, muayyan kompaniya uchun aksiyadorlarning farovonligini maksimallashtirish ahamiyati bilan NPV usuli o‘rtasida jiddiy bog‘liqlik mavjud emas. Ehtimol, moliyaviy qaror qabul qiladiganlarning ba’zilarida ma’lum bir maqsadni nazariy jihatdan uning amalga oshishiga imkon beruvchi baholash usullari bilan bog‘lash imkonini beradigan tajriba yetarli emas. Taxmin qilinganidek, kamroq tajribaga ega kichik kompaniyalar orasida NPV ning kamroq ommalashishi buning tasdig‘i bo‘lib xizmat qilishi mumkin. Boshqa tomondan, yirik va kichik kompaniyalar o‘rtasida NPVdan foydalanish bo‘yicha nomutanosiblikni ular turli maqsadlarni ko‘zlashi bilan ham tushuntirishi mumkin.
Ba’zi kompaniyalar NPV usulidan foydalanishi va bu farovonlikni maksimallashtirish bilan qanday bog‘liq ekanligini o‘zlarining yillik hisobotlarida ma’lum qiladi. Dvigatellar va elektr energetikasi tizimlari ishlab chiqaruvchi “Rolls-Royce plcˮ kompaniyasi 2003-yilgi hisobotida quyidagini ma’lum qilgan: “Guruh investitsiya loyihalari aksiyadorlar uchun qiymat yaratishiga ishonch hosil qilish maqsadida ularning barchasini risk va kelgusi pul oqimlari bo‘yicha qat’iy tekshiruvdan o‘tkazadi”. Hisobotda, shuningdek, guruh tomonidan investitsiya qarorlarini baholash uchun diskontlangan pul oqimlari tahlili qo‘llanilganligi haqida xabar beriladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |