Mavzu: Inson organizimda toksikologik ahamyatga EGA bo`lgan og`ir metallarga sifat analizi. Reja: Kirish

Kumush kationining tahlili

1. Kumush ditizonat birikmasini hosil bo’lish reaktsiyasi. 5 ml mineralizatni ajratgich voronkasiga solib, unga 5 ml xloroform va bir necha tomchi ditizonning xloroformdagi 0,01% eritmasidan qo’shilib yaxshilib chayqatiladi. Mineralizat tarkibida kumush kationi bo’lgan holda xloroform qatlami sariq-tilla rangga bo’yaladi.

Simob kationi ham xuddi kumush kationiga o’xshash ditizon bilan rangli birikma hosil qiladi. Reaktsiyalar kimyoviy tenglamasini yozing.

Simob va kumush ditizonatlarni bir-biridan farqlash. Simob va kumush ditizonatlarni bir-biridan farqlash uchun xloroformli qatlam ajratilib, unga 5 ml xlorid kislotasining 0,5n eritmasidan qo’shib chayqatiladi. Agar xloroformli qatlamda kumush ditizonati bo’lsa, u holda xloroformli qatlamning sariq-tilla rangi ko’k yashil rangga o’zgaradi. Simob ditizonatida rang o’zgarmay saqlanadi. Reaktsiya kimyoviy tenglamasini yozing.

Ditizon bilan reaktsiya chiqmasa kumush uchun tahlil to’xtatiladi, aks holda kumushga qo’shimcha reaktsiyalar bajariladi.

2. Kumush xlorid cho’kmasini hosil qilish reaktsiyasi. 90 ml mineralizatga 0,5 g osh tuzi qo’shiladi. Bunda oq loyqa kumush xlorid cho’kmasi hosil bo’ladi. Aralashma qaynaguncha qizdirilib, birozdan so’ng filtrlanadi. Filtrat mis, surma, rux, mishyak va boshqa kationlarga tekshiriladi. Filtrda qolgan kumush xlorid cho’kmasi 2,5 ml 25% li ammoniy gidrooksidida eritiladi, so’ngra quyidagi reaktsiyalar qilinadi. Reaktsiya kimyoviy tenglamasini yozing.

a) Olingan eritmadan bir tomchisini buyum oynachasiga o’tkazilib, sekin-asta uy haroratida quritiladi, so’ngra mikroskop ostida qaralganda tiniq kub, oktaedr va to’rtburchak shaklidagi mikrokristallar ko’rinadi.

b) Bir necha tomchi eritma buyum oynachasida quritilib, qoldiqqa tiomochevinaning to’yingan eritmasi va kaliy pikrat eritmasidan bir tomchi qo’shiladi.

Kumush kationi sariq ignasimon va ularni to’plamidan iborat mikrokristallar hosil qiladi.

v) 0,5 ml ammiakli eritmaga kaliy yodning to’yingan eritmasidan 0,5 ml qo’shilsa sarg’ish loyqa va cho’kma hosil bo’ladi.

Reaktsiyalar kimyoviy tenglamalarini yozing va sud-kimyosi tahlili talabi bo’yicha izoh bering.