Mavzu: Inson organizimda toksikologik ahamyatga EGA bo`lgan og`ir metallarga sifat analizi. Reja: Kirish

II.2. Jigar va buyrakni destruktsiyalash. Destruktatdan simobni aniqlash.

Mashg’ulot maqsadi: Inson organizmiga zaharli ta’sir etuvchi simob elementi uchun tekshirishlar olib boriladi. Talabalar simob saqlovchi birikmalarni biologik ob’ektdan destruktsiyalab ajratib olish haqida ma’lumotlarga ega bo’lishi hamda destruktatni tahlil qilishni o’zlashtirishlari zarur. Ushbu moddaning chinligini aniqlashda qo’llaniladigan reaktsiyalarning sud kimyoviy ahamiyatini yorita olishlari talab qilinadi.
Laboratoriya mashg’ulotini o’tkazish uchun uslubiy ko’rsatmalar

Biologik ob’ektlar tarkibidagi simob birikmalarini kontsentrlangan sulfat va nitrat kislotalari bilan destruktsiyalab ajratish. 20 g dan olib maydalangan jigar hamda buyrak alohida 300 ml hajmli kolbalarga solinib, ustiga 10 ml suv, 1 ml etil spirti va 10 ml kontsentrlangan nitrat kislotasidan qo’shiladi. So’ngra ehtiyotkorlik bilan tomchilab, doimiy aralashtirilgan holda 10 ml kontsentrlangan sulfat kislotasi qo’shiladi. Bunda kolba ichida hosil bo’layotgan azot oksidlari kolba og’zidan uchib chiqmasligiga ahamiyat berish kerak (sababi?). Sulfat kislotasi qo’shib bo’lingandan so’ng 10-15 daqiqa, nitrat oksidlarini ajralishi to’xtaguncha, uy haroratida qoldiriladi. So’ngra kolba qaynayotgan suv hammomida 20 daqiqa davomida qizdiriladi. Reaktsiya tez ketgan holda kolbaga 30-50 ml qaynoq suv quyiladi. So’ng qaynoq holdagi destruktat ikki barobar issiq suv bilan aralashtirilib, shu holatda ikki qavat filtr qog’oz orqali filtrlanadi, so’ngra filtrda qolgan cho’kma 3-4 marotaba issiq suv bilan yuvilib, chayindi asosiy filtratga qo’shiladi.

Destruktat sovugach uni 200 ml o’lchov kolbasiga o’tkazilib, tozalangan suv bilan hajmi o’lchamga yetkaziladi.