Mavzu: Inson huquq va erkinliklarining ta’minlanishi Reja

Mavzu: Inson huquq va erkinliklarining ta’minlanishi

Reja:

1. 
   Huquq va erkinliklar kafolatlari tushunchasi
   
2. 
   Huquq va erkinliklar kafolatlarining o’ziga xos xususiyatlari
   
3. 
   Inson huquqlari va erkinliklari kafolatlari to’g’risidagi Konstitutsiyaviy qoidalar
   

Huquq va erkinliklar kafolatlari tushunchasi.

Demokratik fuqarolik jamiyatni qurishni maqsadqilib qo’ygan har qanday davlatning demokratlashuviga xos xususiyatlarni ko’rsatuvchi shartlaridan biri-inson huquq va erkinliklarining qonunlarda to’liq belgilanishi hamda ularning ta’minlanishi uchun shart-sharoitlarning yaratilishi bilan belgilanadi. O’zbekistonda huquqiy demokratik davlatni qurishdan asosiy maqsad-ushbu davlatda yashovchi har bir fuqaroning huquq va erkinliklarini to’la ta’minlashdan iboratdir.

Tarixiy tajriba shuni ko’rsatadiki, inson huquq va erkinliklarini Konstitutsiya va qonunlarda mustahkamlanishi muhim ahamiyatga egadir, ammo ularni amalga oshirishning kafolatlangan, himoyalangan imkoniyatlari bo’lmasa, ular quruq gapligicha qolib ketadi.

Mamlakatimizda insonning huquq va erkinlari to’g’risida 100 dan ortiq qonunlar, 200 dan ortiq qonunosti aktlari qabul qilindi.

Inson huquqlarini himoya qilish Konstitutsiyaning bosh g’oyasi va maqsadi hisoblanadi.

“Kafolat” so’zi bu – mas’uliyatni, javobgarlikni o’z zimmasiga olgan holda, ishontirish, kafillik, ta’minlash ma’nosini bildiradi.

Kafolat bu – fuqarolarga qonunda belgilab qo’yilgan huquq va erkinlarni amalga oshirilishini ta’minlashga yordam beradigan vositalar, usullar va shart-sharoitlardir.

Fuqarolarning huquq va erkinliklarini kafolatlash Konstitutsiyada ko’rsatilgan huquq va erkinliklarga egalik qilish bilangina cheklanmasdan, ulardan to’liq foydalanish va ularni har qanday noqonuniy buzilishdan muhofaza qilish hamdir.

Huquq va erkinliklar kafolatlarining o’ziga xos xususiyatlari

Shuning uchun ham Konstitutsiyamizda murojaat etsak, inson va fuqarolarning huquq va erkinliklari asosiy o’ringa ko’tarilgan hamda ularning kafolatlanishiga alohida e’tibor berilgan.

Bizning Konstitutsiyamiz bo’yicha davlat biron sinf, tabaqa yoki guruhning manfaatlari uchun emas, balki butun xalq manfaati uchun xizmat qiladi.

O’zbekiston iqtisodiyoti bozor munosabatlariga asoslanishi, uning negizini xilma-xil mulk tashkil etishi, barcha mulk shakllarining teng huquqqa ega ekaniga kafolat beriladi.

Inson huquqlari va erkinliklari kafolatlari to’g’risidagi Konstitutsiyaviy qoidalar

Fuqarolarning huquqlarini ta’minlashda O’zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasining “Inson huquq va erkinliklarining kafolatlari” deb nomlangan X bobi, 43-46 moddalari muhim ahamiyatga egadir.

O’zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasining 43-moddasida: “Davlat fuqarolarning Konstitutsiya va qonunlarda mustahkamlangan huquqlari va erkinliklarini ta’minlaydi”, deyiladi.

Konstitutsiyaning 44-moddasida “Har bir shaxsning o’z huquq va erkinliklarini sud orqali himoya qilishm davlat organlari, mansabdor shaxslar, jamoat birlashmalarining g’ayriqonuniy xatti-harakatlari ustidan sudga shikoyat qilish huquqi kafolatlanadi”, deyilgan.