Mavzu: Ilmiy-texnikaviy axborotni yig`ish va ajratib olish. Qidiruv tizimlari

Quyosh radiatsiyasi qorlarni erishini tezlashtirib toshqin bo‘lishiga olib keladi, rezina materiallari, plastmassa va boshqa sun’iy materiallarga salbiy ta’sir o‘tkazadi.
Seysmik ta’sirlar yer qimirlash balliga bog‘liq ravishda gidrotexnika inshootlarini to‘lig‘icha buzulishiga olib kelishi mumkin. Kichik balli yer silkinishlarida inshootlar elementlarida yoriqlar hosil bo‘ladi, zatvorlar qiyshayib yurmaydigan bo‘lib qoladi, choklar zichlagichlari joyidan chiqib ketadi, drenaj tizimlar konstruksiyalari buzuladi va x.k. va sh.o‘.
Inshoot va asosning bir-biricha o‘zaro ta’sirida suv omborini to‘lish darajasiga qarab zo‘riqish holati, egiluvchanlik moduli, asos, qirg‘oqning geologik tuzilishi o‘zgaradi. Kuchsiz asoslarda, ba’zi holatlarda, inshoot elementlarining notekis cho‘kishi vujudga keladi. Bu beton (grunt) to‘g‘onlar tanasida yoriqlar hosil bo‘lishiga, ularning suvni sizib o‘tishiga qarshi qurilmalarini buzulishiga, yo‘l qo‘yib bo‘lmaydigan darajada suvning sizib chiqishiga, yoxud inshootning turg‘unligini yo‘qolishiga olib keladi. Ba’zi holatlarda zatvorlar qiyshayib qoladi.
Yuqorida gidrotexnika inshootlariga bo‘ladigan asosiy ta’sirlar va ularning oqibatlari sanab o‘tildi, bunday holatlar inshootlarini ishlatishda judayam ko‘p kuzatilishi mumkin.
Past harorat to‘g‘onlar drenaj qurilmalarini qisman yoki batomom muzlashiga, qiyaliklarida yoriqlar hosil bo‘lishiga, zichlagichlarni ochilishiga, quvurlarni muzlashiga, gil tuproqni shishib chiqishiga olib kelishi mumkin. Bulardan tashqari mexanik jihozlarni moylari qotib qoladi, panjaralar, zatvorlar yurish yo‘l (paz) lari va zichlagichlari muzlab qoladi, sun’iy materiallar - plastmassa, polietilin, rezinalarning mustahkamlik va elastik hususiyatlari pasayadi.
Yuqori harorat beton va jihozlarning metall qisimlarini kengay- ishiga olib keladi, shikastlantiradi, mikroyoriqlar hosil qiladi. Juda katta haroratda moylash materiallari oqib chiqib ketadi, qiyalaklarni mustaxkamlovchi plitalar choklaridagi bitum yumshab chiqib ketadi va h.k va sh.o‘.