Мавзу: Илк ўзбек алифбосининг вужудга келиши

a) ijtimoiy aloqani (fikrlashuv jarayonini) yozuvda to‘g‘ri ifodalash uchun;
b) maqsad, mazmun, ma'noni, uning o‘zigan xos “rang” va “tus”larini yozuvda aniq aks ettirish uchun;
g) gapning tarkibini hamda shu tarqib elementlari (komponentlari) o‘rtasidagi grammatik-semantik munosabatlarni ifodalash uchun;
d) yozma nutqning ixcham va ravonligini ta'minlash uchun;
y) yozma nutqdagi murakkab fikriy munosabatlarni ifodalash uchun²¹.
O‘zbek tilshunosligida tinish belgilarining quyidagi o‘nta turi grafikaning markaziy tizimiga kiradi:
Nuqta........................................................................................ ( . )
So‘roq...................................................................................... ( ? )
Undov belgisi.......................................................................... ( ! )
Nuqtali vergul ........................................................................ ( ; )
Ko‘p nuqta (uch nuqta)............................................................ ( ... )
Vergul....................................................................................... ( , )
Ikki nuqta (bayon belgisi) ........................................................ ( : )
Tire ............................................................................................ ( – )
Qavs ........................................................................................... ( )
Qo‘shtirnoq................................................................................ ( “ ”)
Ushbu tinish belgilarining misra balandligiga nisbatan joylashishi har xil: nuqta, vergul, ko‘p nuqta misraning pastki chizig‘i bo‘yicha qo‘yib boriladi; qolgan belgilar, masalan, nuqtali vergul, undov belgisi, so‘roq belgisi, ikki nuqta, qo‘shtirnoq misraning ustki chizig‘idan ostki chizig‘igacha bo‘lgan masofa hajmida yoziladi. Qo‘shtirnoqning asosan qo‘lyozmada qo‘llanadigan turi so‘z yoki gap boshida misraning ostki chizig‘i bo‘ylab, shu so‘z yoki gap oxirida esa misraning ustki chizig‘i bo‘ylab joylashtiriladi.

2.