Mavzu: Ikki xonali sonlarni xonadan o'tib qo'shish

Yig'indini songa bo'lishda avval yig'indi hisoblanadi, keyin songa bo`linadi.
2-usul. (9 + 6) : 3 = 9 : 3 + 6 : 3 = 3 + 2 = 5
Yig'indini songa bo'lishda avval qo'shiluvchilarning har biri songa bo`linadi, keyin bo`linmalar qo'shiladi.
134-misolni guruhlar aro musobaqa tarzida yechsa ham bo`ladi.
(8 + 6) : 2=14:2=7 (9 + 12) :3=21:3=7 (24 + 32) : 8=56:8=7
(8 + 16) :4=24:4=6 (10 + 5) :5=15:5=3 (18 + 54) : 9=72:9=8
157-masala ustida ishlanadi.Sharti o`qilib,yechish rejasi tuziladi. Birinchi to'pda 30 m, ikkinchi to'pda 24 m shoyi bor. Agar bitta ko'ylak uchun 3 m shoyi
sarflansa, ikki to'pdagi jami shoyidan nechta ko'ylak tikish mumkin?
Masalaning yechilishi:

1. 
   ikki to'pdagi jami shoyi - 24 + 30 = 54 (m);
   

2)tikiladigan ko'ylaklar - 54 : 3 = 18 (ta).
Javob:18 ta ko`ylak tikish mumkin.
I V.Mustahkamlash.166-topshiriqdagi jadval yordamida to`rtburchaklarning
perimetrini topamiz. Tomonlari a va b bo'lgan to'g'ri to'rtburchakning
perimetrini toping:

a	4 sm	5 sm	8 sm	15 sm
b	3 sm	6 sm	12 sm	25 sm

Namuna: (a + b) • 2 = (4 + 3) • 2 = 7 • 2 = 14 (sm).

168-topshiriqdagi boshqotirmaning yechilishi:

1. 
   3 • 3 • 3 + 3 = 30.
   
2. 
   33 - 3 : 3 - 3 : 3 = 31.
   

V. Baholash. Darsdagi faolligiga qarab o'quv­chilar baholanadi.
VI. Uyga vazifa berish. Darslikdagi 169 -misol va 170 -masala MRO`TIBO`________________
Sana: Mavzu: 39:3 ko`rinishidagi ifodalar.
Darsning maqsadi:
Ta`limiy: O'quvchilarda 39:3 ko`rinishidagi ifodalar yechish bo'yicha bilim, ko'nikma va malakalarni shakllantirish.
Tarbiyaviy: Misol va masalalarni yechish orqali hayotiy ko'nikmalarni shakllantirish.
Rivojlantiruvchi: Misol va masalalarni yechish orqali BKM larini rivojlantiish.
Metodlar: Suhbat, mustaqil ish.
Jihozlar: Darslik, chizg'ich, mavzuga doir plakatlar
Darsning borishi.

Dars elementlari	I	II	III	IV	V	VI
Davomiyligi	3	7	14	15	5	1

I.Tashkiliy qism
Navbatchi axboroti.
Sinfning darsga tayyorligi tekshiriladi.
II.Uy vazifasini tekshirish.Pata oralab tekshirib chiqiladi,orada o`quvchilarning bazilari daftalaridan misollarni o`qib beradilar.Daftarla almashtiriladi.
III. Yangi mavzu bayoni.171-misolni yechish bilan yangi mavzu tushuntiriladi
39 : 3 = □
39 : 3 = (30 + 9) : 3 = 30 ; 3 + 9 : 3 = 10 + 3 = 13
134-misolni guruhlar aro musobaqa tarzida yechsa ham bo`ladi. 28:2=14 55:5=11 63:3=21 84:4=21 33 : 3=11 62 : 2=31 88 : 8=11 96 : 3=31
157-masala ustida ishlanadi.Sharti o`qilib,yechish rejasi tuziladi. Ozoda va Rahima gulzordan 44 ta gul uzib,4 ta bir xil guldasta tayyorlashdi.
9 ta guldasta tayyorlash uchun nechta gul kerak?
Masalaning yechihshi:
1)1 ta guldastadagi gullar - 44:4=11 (ta);
2)6 ta guldasta uchun gullar – 11x9 = 90 (ta).
174-topshiriqqa binoan o`quvchilar kesma chizadilar.
Ikkita kesma chizing. Birinchi kesmaning uzunligi 88 mm,
ikkinchisiniki esa birinchi kesma uzunligidan 2 marta qisqa bo'lsin
88:2=44mm
I V.Mustahkamlash.
3 ta cho'pning o'rnini shunday o'zgartiringki,
kvadratlar soni 5 ta bo'lib qolsin.
V. Baholash. Darsdagi faolligiga qarab o'quv­chilar baholanadi.
VI. Uyga vazifa berish. Darslikdagi 176 -misol va 177 -masala uyga vazifa ekanligi aytiladi, ularni yechish bo'yicha ko'rsatmalar beriladi.
MRO`TIBO`________________

Sana: Mavzu:42:3,72:4 ko`rinishidagi ifodalar.

Darsning maqsadi:
Ta`limiy: O'quvchilarda 42:3,72:4 ko'rinishdagi misollarni yechish bo'yicha bilim, ko'nikma va malakalarni shakllantirish.
Tarbiyaviy: Misol va masalalarni yechish orqali hayotiy ko'nikmalarni shakllantirish.
Rivojlantiruvchi: Misol va masalalarni yechish orqali BKM larini rivojlantiish.
Metodlar: Suhbat, mustaqil ish.
Jihozlar: Darslik, chizg'ich, mavzuga doir plakatlar
Darsning borishi.

Dars elementlari	I	II	III	IV	V	VI
Davomiyligi	3	7	14	15	5	1

I.Tashkiliy qism
Navbatchi axboroti.
Sinfning darsga tayyorligi tekshiriladi.
II.Uy vazifasini tekshirish.Pata oralab tekshirib chiqiladi,orada o`quvchilarning bazilari daftalaridan misollarni o`qib beradilar.Daftarla almashtiriladi.
III. Yangi mavzu bayoni.178-misolni yechish bilan yangi mavzu tushuntiriladi
1) 42: 3=□
42 :3 = (30 + 12): 3 = 30 :3 + 12 :3 = 10 + 4 = 14
2) 72 : 4 = □
72 :4 = (60 +12) :4 = 60 :4 +12:4 = 15 + 3 = 18
IV.Mustahkamlash.
179-misolni guruhlar aro musobaqa tarzida yechsa ham bo`ladi.
48 : 3=16 78 : 6=13 84 : 6=14 92 : 4=23
72 : 3=24 91 : 7=13 75 : 3=25 96 : 8=12
180- masala ustida ishlanadi.Sharti o`qilib,yechish rejasi tuziladi. 100 litr sutdan 84 litri 3 litrli bankalarga, qolgani 2 litrli bankalarga quyildi. Sut nechta 3 litrli va nechta 2 litrli bankalarga quyilgan?
Yechilishi:84:3=28
100-84=16
16:2=8
J avob: Sut 28ta 3 litrli va 16 ta 2 litrli bankalarga quyilgan
181-topshiriqda berilgan uchburchakning kattalashtirilgan nushasi doskaga ilinadi va topshiriq bajariladi.
Berilgan shaklda nechta uchburchak va nechta to'rtburchak bor?
Javob:5 ta ucnburchak va 4 ta to`rtburchak bor.
183-topshiriqdagi boshqotirma tanlash usulidan foydalanib yechiladi:

1. 
   bobo va nabira yoshlarining farqi - 56-14 = 42 (yosh);
   
2. 
   nabira 42 yosh bo'lganida boboning yoshi -42 • 2 = 84 (yosh);
   

3) bobo 84 yosh, nabira 42 yosh bo'lguncha o'tadigan vaqt - 42 - 14 = 28 (yil).
V. Baholash. Darsdagi faolligiga qarab o'quv­chilar baholanadi.
VI. Uyga vazifa berish. Darslikdagi 184 -misol va 185 -masala MRO`TIBO`________________
Sana: Mavzu: O`tilganlarni mustahkamlash.
Darsning maqsadi:
Ta`limiy: O`tgan darslarda olgan BKM larni mustahkamlash.
Tarbiyaviy: Misol va masalalarni yechish orqali hayotiy ko'nikmalarni shakllantirish.
Rivojlantiruvchi: Misol va masalalarni yechish orqali BKM larini rivojlantiish.
Metodlar: Suhbat, mustaqil ish.
Jihozlar: Darslik, chizg'ich, mavzuga doir plakatlar
Darsning borishi.

Dars elementlari	I	II	III	IV	V	VI
Davomiyligi	3	7	14	15	5	1

I.Tashkiliy qism
Navbatchi axboroti.
Sinfning darsga tayyorligi tekshiriladi.
II.Uy vazifasini tekshirish.Pata oralab tekshirib chiqiladi,orada o`quvchilarning bazilari daftalaridan misollarni o`qib beradilar.Daftarla almashtiriladi.
III. Mustahkamlash.186-misol og`zaki bajariladi.
(2+ 2): 2 (6 + 6) : 2 (7 + 7) : 7
Ushbu misollarni tarqatma sifatida kartochkalarga yozib o`quvchilarga bersalar bo`ladi.
187-misolni guruhlar aro musobaqa tarzida yechsa ham bo`ladi. (12 + 2): 2 =14:2=7 (6+ 12): 3=18:3=6 (18+ 42): 6 =60:6=10 (28 + 35) : 7 =63:7=9 (15 + 3): 3=18:3=6 (8 + 16) :4=24:4=6
189- topshiriqda rasm asosida masala tuzib,yechish kerak bo`ladi.

? kg
18 kg

Yechish:18:3=6 kg
6x2=12kg
Javob:2 ta savatdagi mevalar 12 kg
190-topshiriq.
Bo'yi 8 sm bo'lgan to'g'ri to'rtburchakning perimetri 26 sm. Uning eni qancha?
Yechish rejasi:

1. 
   Bo'yi va enining yig'indisi — 26:2=13
   

2) Eni - 26 : 2 – 8=13-8=5
Javob:to`rtburchakning eni -5 sm
191-topshiriqdagi boshqotirmani yechishdan oldin o`zbeklarning milliy taomi palov uning turlari va qilinish usullari haqida suhbatlashiladi. Palov tayyorlash uchun guruch va sabzi teng solinadi. Go'sht guruchdan 2 marta
kam, yog' guruchdan 4 marta kam, piyoz esa guruchdan 8 marta kam solinadi. Agar 8 kg guruchdan palov tayyorlanmoqchi bo'linsa, ularning har biridan necha kilogramm sotib olish kerak?

1. 
   sabzi guruchga teng -8 = 8 (kg);
   
2. 
   go'sht -8:2 = 4 (kg);
   
3. 
   yog' -8:4 = 2 (kg);
   
4. 
   piyoz -8:8=1 (kg).
   

V. Baholash. Darsdagi faolligiga qarab o'quv­chilar baholanadi.
VI. Uyga vazifa berish. 192 -misol va 193 -masala MRO`TIBO`________________
Sana: Mavzu: O`tilganlarni mustahkamlash.
Darsning maqsadi:
Ta`limiy: O'quvchilarning olgan bilimlarini mustahkamlash.
Tarbiyaviy: Misol va masalalarni yechish orqali hayotiy ko'nikmalarni shakllantirish.
Rivojlantiruvchi: Misol va masalalarni yechish orqali BKM larini rivojlantiish.
Metodlar: Suhbat, mustaqil ish.
Jihozlar: Darslik, chizg'ich, mavzuga doir plakatlar
Darsning borishi.

Dars elementlari	I	II	III	IV	V	VI
Davomiyligi	3	7	14	15	5	1

I.Tashkiliy qism
Navbatchi axboroti.
Sinfning darsga tayyorligi tekshiriladi.
II.Uy vazifasini tekshirish.Pata oralab tekshirib chiqiladi,orada o`quvchilarning bazilari daftalaridan misollarni o`qib beradilar.Daftarla almashtiriladi.
III. Mustahkamlash.194-misol o`quvchilar bilan birgalikda bajariladi.
28 :2=14 66 : 6=11 54 :6=9 96 : 8=12
36 : 3=12 88 : 4=22 91 : 7 =13 99 : 9=11
195-masala ustida ishlanadi.Qisqa sharti tuzilib,yechiladi.
Do'konda 85 ta «Nestle» suvidan 61 tasi sotilgandan so'ng 3 qadoq qoldi. Har bir
qadoqda nechtadan «Nestle» bor?
Yechish:85-61=24
24:3=8
Javob:Har bir qadoqda 8 tadan «Nestle» bor
Sinf 3 guruhga bo`linib. 196-misolni musobaqa tarzida yechamiz.Daftarda birinchi bajargan 5 ta o`quvchilar ham baholanadilar.
39 : 3 + 17 =13+17=30 28 + 65: 5=28+13= 41 42:3+56:8=14+7=21
48:4-12=12-12=0 64-96:6=64-16=48 64:4-91:7=16-13=3
51:3+25=17+25=42 87-72:4=87-18=69 88:8+99:9=11+11=22
197-masala ustida ishlanadi.Qisqa sharti tuzilib,yechiladi. Do'konda birinchi kuni 25 kg, ikkinchi kun birinchi kundagidan 20 kg ortiq konfet sotildi. Agar har bir qutida 5 kg dan konfe bo'lsa, ikki kunda necha quti sotilgan?
Yechish:25+20=45
25+45=70
70:5=14
Javob:ikki kunda 14 quti sotilgan.
198-topshiriqda quyidagi boshqotirma berilgan.
0 dan 8 gacha sonlarni kvadrat kataklariga shunday joylashtiringki, kvadratning har bir qatori va ustuni bo'yicha sonlar yig'indisi 12 ga teng bo'lsin.

7	0	5
2	4	6
3	8	1

V. Baholash. Darsdagi faolligiga qarab o'quv­chilar baholanadi.
VI. Uyga vazifa berish. Darslikdagi 199 -misol va 200 -masala uyga vazifa ekanligi aytiladi, ularni yechish bo'yicha ko'rsatmalar beriladi.
MRO`TIBO`________________
Sana.
Mavzu: 4-nazorat ishi.
Maqsadi:
Ta`limiy:O'quvchilarning 23-29-darslarda egallagan bilim, ko'nikma va malakalarini nazorat qilish va baholash.
Tarbiyaviy:O`quvchilarda o`ziga ishonchni tarbiyalash.
Rivojlantiruvchi:Mustaqil ishlash malakalarini rivojlantirish.
Metod: Yozma ish.
Jihoz:Yozma ish namunasi.
Darsning borishi.

Dars elementlari	I	II	III	IV	V	VI
Davomiyligi	3	7	14	15	5	1

I.Tashkiliy qism
Navbatchi axboroti.
Bugungi dars maqsadi bilan tanishtirish.
II.Yozma ish bayoni. I variant

1. 
   Agar a = 18, b = 3 bo'lsa, a + b, a - b, a • b va a : b ifodalarning qiymatlarini toping.
   

1. 
   Yig'indini songa bo'ling:
   

(18 + 12) : 3 (25 + 15) : 5
3. Misollarni yeching:
42 : 2 56 : 4 84 : 6
4. To'g'ri to'rtburchaknmg perimetri 24 sm ga teng.
Uning bo'yi 5 sm bo'lsa, eni necha santimetrga teng?
5. 6 ta qutida 6 tadan, 5 ta qutida 12 tadan qalam bor.Hamma qalamlar nechta?
II variant

1. 
   Agar a = 24, b = 4 bo'lsa, a + b, a - b, a x b va a : b ifodalarning qiymatlarini toping.
   
2. 
   Yig'indini songa bo'ling:
   

(24 + 16) : 4 (32 + 16) : 8
3. Misollarni yeching:
24 : 2 36 : 3 65 : 5
4. To'g'ri to'rtburchaknmg perimetri 20 sm ga teng.
Uning eni 7 sm bo'lsa, bo'yi necha santimetrga teng?
5. Maktab jonli burchagidagi 4 ta akvariumda 7 tadan, 3 ta akvariumda esa 9 tadan baliq bor. Jonli burchakda hammasi bo'lib nechta baliq bor?
III. Baholash. O`quvchilar daftarlari baholash uchun yeg`ib olinadi.
VI. Uyga vazifa berish. O`tilganlarni takrorlab kelish topshirildi.
MRO`TIBO`________________

Sana: Mavzu:Bo`lishni tekshirish.

Darsning maqsadi:
Ta`limiy: O'quvchilarning 4-nazorat ishi bo'yicha yozma ishlarini tahlil qilish, Tarbiyaviy: Misol va masalalarni yechish orqali hayotiy ko'nikmalarni shakllantirish.
Rivojlantiruvchi: bo'lishni tekshirish bo'yicha bilim,ko'nikma va malakalarini shakllantirish.
Metodlar: Suhbat, mustaqil ish.
Jihozlar: Darslik, chizg'ich, mavzuga doir plakatlar
Darsning borishi.

Dars elementlari	I	II	III	IV	V	VI
Davomiyligi	3	7	14	15	5	1

I.Tashkiliy qism
Navbatchi axboroti.
Sinfning darsga tayyorligi tekshiriladi.
II.Uy vazifasini tekshirish.Pata oralab tekshirib chiqiladi,orada o`quvchilarning bazilari daftalaridan misollarni o`qib beradilar.Daftarla almashtiriladi.
III. Yangi mavzu bayoni. O'quvchilarning 4-nazorat ishi bo'yicha yozma ishlari tahlil qilinadi. Ko'proq xatolikka yo'l qo'yilgan yozma ish topshiriqlari doskada yechib ko'rsatiladi.
Bo'lishni tekshirish qoidasi 201-misolni yechish asosida tushuntiriladi.
48:3=16 Tekshirish:16x3=48