Mavzu: ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishni dasturlash, prognozlashtirish va rejalashtirish

---

5-MAVZU: IJTIMOIY-IQTISODIY RIVOJLANISHNI 
DASTURLASH, PROGNOZLASHTIRISH VA REJALASHTIRISH
Reja:
5.1. 
Ijtimoiy-iqtisodiy 
rivojlanishni 
dasturlash 
va 
prognozlashtirishning zarurligi va ahamiyati .
5.2. Prognozlashtirishning iqtisodiy siyosatda tutgan o’rni .
5.3. Ilmiy prognozlashtirishning prinsiplari va prognozlarni 
ishlab chiqish bosqichlari, usullari .

---

5.1. 
Ijtimoiy-iqtisodiy 
rivojlanishni 
dasturlash 
va 
prognozlashtirishning zarurligi va ahamiyati.
Prognozlash kengroq tushuncha - bashorat bilan bog'liq. Bashorat voqelikni aks ettirishdan ustun 
turadi, tabiat, jamiyat va tafakkur qonuniyatlarini bilishga asoslanadi. Bashorat turli xil namoyon 
bo'lish shakllariga ega: 
tirik organizmga xos bo'lgan oldindan ko'rish (oddiy kutish); 
bashorat (murakkab oldindan ko'rish) - shaxsiy tajribaga asoslangan kelajak haqida fikr yuritadigan inson 
intellektual faoliyatining bir turi;
bashorat qilish - hodisaning istiqbollarini o'rganish.
Prognoz deganda ob'ektning kelajakdagi mumkin bo'lgan holatlari, uni rivojlantirishning muqobil usullari 
to'g'risidagi ilmiy asoslangan g'oyalar tizimi tushuniladi. Gipoteza bilan solishtirganda, prognoz ko'proq 
aniqlikka ega, chunki u nafaqat sifat, balki miqdoriy ko'rsatkichlarga ham asoslanadi va shuning uchun 
ob'ektning kelajakdagi holatini miqdoriy jihatdan tavsiflash imkonini beradi. Prognoz ma'lum bir amaliy 
nazariya darajasida bashoratni ifodalaydi, shuning uchun gipoteza bilan solishtirganda u ishonchliroqdir. Shu 
bilan birga, prognoz noaniq bo'lib, ehtimollik va ko'p o'lchovli xususiyatga ega. Prognozni ishlab chiqish 
jarayoni prognozlash deb ataladi. 

---