Mavzu: Friksion uzatmalarni hisoblash Reja

Konussimon g’ildirakli friksion uzatmalarni hisoblash
Konussimon g’ildiraklar, yuqorida ko’rsatilgandek, bir-biri bilan kesishgan vallar orasida harakat uzatish uchun ishlatiladi (2-rasm).
Ko’pchilik vallar orasidagi burchak 90⁰ bo’ladi, bu yerda ₁- birinchi g’ildirakning konuslik burchagi; ₂ – ikkinchi g’ildirakning konuslik burchagi.
Bu uzatmalarda uzatish soni quyidagicha aniqlanadi:
(4)
bu yerda R_1o’r va R_2o’r – birinchi va ikkinchi g’ildiraklar o’rta aylanalarining radiuslari.
Agar quvvati N₁ va yetaklovchi hamda yetaklanuvchi g’ildiraklarning aylanish chastotasi n₁ va n₂ berilgan bo’lsa, hisoblash quyidagi tartibda olib boriladi:
1. Yetaklovchi g’ildirakning o’rta diametri aniqlanadi. Buning uchun quyidagi munosabatdan foydalaniladi:
D_B1 = (130…150) (5)
bu yerda d_B1 – birinchi valning diametri. D_1o’r = (2…6) d_B1
2. Oldin aylanish tezligi, so’ngra esa aylana kuch topiladi.
m/c, F =10³. (6)
3. G’ildiraklar tayanchiga tushadigan kuch aniqlanadi:
S₁= Q_sin S₂ =Q_sin (7)
K ning qiymati 1,5 dan 2 gacha olinishi mumkin. Ayrim xollarda o’lchash asboblarida 3 dan 3 gacha qilib olinadi.
4. Provardida, solishtirma bosimdan foydalanib, g’ildiraklarning bir-biriga tegib turadigan sirtining eni ani aniqlanadi:
Q = , b= (8)
bu yerda - g’ildirak kengligining har bir uzunlik birligiga ruxsat etilgan kuch (solishtirma bosim kuchi). Bu kuchning qiymati g’ildirakning materialiga bog’liq bo’lib, aloxida jadvallardan olinadi (2-jadval).