Mavzu: Fosfor va uning xossalari

Metall atomi nomi	Kislota qoldig‘i nomi	Tuz nomi
Tuz formulasi
Kaliy	Ftorid	Kaliy ftorid	KF
Natriy	Xlorid	Natriy xlorid	NaCl
Mis	Bromid	Mis (I)-bromid	CuBr
Temir	Sulfid	Temir (II)-sulfid	FeS
Rux	Sulfat	Rux sulfat	ZnSO4
Ammoniy	Nitrat	Ammoniy nitrat	NH4NO3
Alyuminiy	Ortofosfat	Alyuminiy fosfat	A1PO4
Kaliy	Xromat	Kaliy xromat	K2CrO4
Kaliy	Permanganat	Kaliy permanganat	KMnO4
Natriy	Atsetat	Natriy atsetat	CH3COONa

Tuzlar o‘rta, asosli, nordon tuzlarga bo‘linadi va ular shunga monand ravishda nomlanadi.

1. O‘rta tuzlar uchun nomlash usullarini ko‘rib chiqamiz.

Tuzlarning nomi o‘zgarmas valentli metallar uchun «metall atomi nomi + kislota qoldig‘i nomi» shaklida yasaladi.Agar metall atomi o‘zgaruvchan valentli bo‘lsa va bir necha xil tuzlar hosil qilsa, metall atomi nomidan so‘ng uning valentligi qavs ichida rim raqami bilan ko‘rsatiladi va qavsdan keyin chiziqcha qo‘yiladi hamda kislota qoldig‘i nomi yoziladi: «metall atomi nomi + (metall atomi valentligi rim raqamida) + [-chiziqcha] + kislota qoldig‘i nomi».

 2. Nordon tuzlar uchun nomlash usullarini ko‘rib chiqamiz.Tuzlarning nomi o‘zgarmas valentli metallar uchun o‘rta tuz nomi o‘rtasiga «gidro» so‘zi qo‘shilib, «metall atomi nomi + gidro +kislota qoldig‘i nomi» shaklida yasaladi.Agar metall atomi o‘zgaruvchan valentli bo‘lsa va bir necha xil tuzlar hosil qilsa, metall atomi nomidan so‘ng uning valentligi qavs ichida rim raqami bilan ko‘rsatiladi va qavsdan keyin chiziqcha qo‘yiladi hamda «gidro» so‘zi va kislota qoldig‘i nomi yoziladi: «metall atomi nomi + (metall atomi valentligi rim raqamida) + [-chiziqcha] + gidro + kislota qoldig 'i nomi».3. Asosli tuzlar uchun nomlash usullarini ko‘rib chiqamiz.Tuzlarning nomi o‘zgarmas valentli metallar uchun o‘rta tuz nomi o‘rtasiga «gidrokso» so‘zi qo‘shilib, «metall atomi nomi + gidrokso +kislota qoldig‘i nomi» shaklida yasaladi.

III.Yangi mavzuni mustahkamlash.

1. Alyuminiy gidroksoxloridning xlorid kislota bilan ekvimolyar nisbatda olingan reaksiyasidagi ekvivalentining molyar massasini (g/mol) hisoblang.2. Natriy sulfat, kaliy xlorid, ammoniy atsetat, natriy gidrid, kalsiy nitrat, alyuminiy xlorid, bariy nitrit, kaliy sulfatlarning qaysilari gidrolizga uchraydi?

IV. Baholash. Dars davomida faol ishtirokm etgan o’quvchilar individual tarzda baholanadi