|
Olmaliq shahar
11-umumiy o’rta ta’lim
maktabining
boshlang’ich sinf o’qituvchisi
Shokirova Irodaning
Tarbiyaviy soatdan
“Non qayerdan keladi” mavzusida
tadbir ishlanmasi
Sana ______________
Sinf _______________
Mavzu: Non qayerdan keladi?
Maqsadlar:
ta'limiy: o'quvchilarni Qambar O'tayevning «Non qayerdan keladi?» she'ri bilan tanishtirish;
tarbiyaviy: nonning aziz ne'mat ekanligini uqtirish, uni uvol qilmaslikka o'rgatish, she'r orqali o'quvchilarda nonni e'zozlash va qadrlash hissini rivojlantirish;
rivojlantiruvchi: o'quvchilarning ifodali o'qish malakalarini va non tayyorlash mashqi jarayonida qo'l motorikasini rivojlantirish.
Dars turi: yangi bilim beruvchi, noan'anaviy.
Dars metodi: guruhlarda amaliy ishlash, aqliy hujum, o'z-o'zini baholash, boshqotirma, «Venn diagrammasi».
Didaktik vositalar: non turlari aks etgan rasmlar, rubob, o'quvchilarga tanishtirish uchun bug'doy, un va boshqotirma usulidagi tarqatmalar.
Texnik vositalar: proyektor, ekran, kompyuter, disk.
Darsning borishi
I. Tashkiliy qism (3 daqiqa). (O'qituvchi tomonidan dars nomi
va кип hikmati e'lon qilinadi. O'quvchilarning darsga tayyorgarligi tekshiriladi).
Dars nomi: «Non — eng aziz ne'mat»
Kun hikmati:
Non aziz, eng halol * Non serob bemalol. Bo'lmasin hech uvol, Uvog'ini terib ol.
II. O'tilgan mavzuni mustah-kamlash (7 daqiqa).
Shoir Shukur Sa'dullaning «Yoz» she'ri tezkor savollar orqali yodga olinib, o'tilgan mavzu mustahkam-lanadi. Har bir o'quvchiga tezkor savollar tarqatiladi. Uning natijasi o'z-o'zini baholash usuli orqali aniqlanadi.
III. Yangi mavzuni tushuntirish (20 daqiqa).
(O'qituvchi bugungi mavzuni e'lon qiladi va o'quvchilarni guruhlarga ajratadi).
O'qituvchi: — Bugun darsda shoir Qambar O'tayevning «Non qayerdan keladi?» she'rini o'tamiz.
«Aqliy hujum» metodi o'tkaziladi. «Non qayerdan keladi?» savoliga o'quvchilarning javoblari tinglanib, umumlashtiriladi. Ekranda ovozli slayd namoyish etiladi. Unda nonning qanday paydo bo'lishi va uning tayyor holda dasturxonimizga yetib kelguncha bo'lgan jarayon hikoya qilinadi. She'r o'qituvchi tomonidan ifodali o'qib beriladi.
So'ng har bir guruh o'quvchilari she'rni qismlarga bo'lib, ifodali o'qiydilar.
Non qayerdan keladi? 1- guruh:
Uyga kelganda mehmon
Oyim yozar dasturxon.
Oldiga non qo'yishar,
Eng awal non yeyishar.
Mehmon uyga yo'l olar,
To'g'ram-to'g'ram non qolar...
Yuz yoshdan oshgan bobom
Dadamlarga der: — Bolam,
2- guruh:
Non qayerdan keladi, Bular qaydan biladi? Qurit, qopga solib qo'y, Nobud qilma, olib qo'y. Bolalar ko'chamizda Qish, bahor yoz-u kuzda Non yeb yurishar, gohi Tushar yerga ushog'i.
3- guruh: O'yga tolib qolar jim To'qsonga kirgan buvim Ko'ziga yosh oladi:
— Non qayerdan keladi,
Bular qaydan biladi?
Bobomlar qotgan nonni
Boqsam, qiynalib joni
Hovonchalarda tuyar,
Ushog'in o'pib qo'yar.
Lug'at ustida ishlash va ohangdosh so'zlarni topish guruhlarga vazifa qilib beriladi.
Ohangdosh so'zlar:
qo'yishar — yeyishar
yo'l olar — non qolar
solib qo'y — olib qo'y
keladi — biladi
Lug'at ishi:
Hovoncha — qotgan nonlar solib tuyuladigan idish.
O'quvchilar ohangdosh va mazmuni yaxshi tanish bo'lmagan so'zlar bilan tanishtirilgach, she'rning umumiy mazmunini o'qituvchi bilan birgalikda tahlil qiladilar. Birinchi to'rtlikdagi mehmon kelganda dasturxon yozib, oldiga non qo'yish kerakligi odobnoma darslarida ham o'tilgani esga olinadi. O'quvchilar she'rning keyingi to'rtligidagi nonning yerga tushgan ushog'idan ta'sirlanib, ko'ziga yosh olgan to'qson yoshli buvi holatini va non ushog'ini ko'zlariga surtib o'pgan, yuz yoshdan oshgan bobo holatini «Venn diagrammasi» usuli orqali tasvirlaydilar.
Bobosi
|
|
Buvisi
|
nuroniy
|
|
ko'ngli bo'sh
|
mehribon
|
|
yumshoq
|
saxiy
|
рок vijdonli
|
halol
|
nasihatgo'y
|
inson
|
hamma narsaning
|
jiddiy
|
|
qadriga yetuvchi
|
tejamkor
|
|
nonni e'zozlovchi
|
Non — qadim-qadimdan ulug'lanib, har bir xonadonda muqaddas va aziz hisoblangan ne'mat. O'qituvchi bu haqda hikoya qilish jarayonida o'quvchilarni non turlari, pishirish usullari va texnologiyasi bilan ham tanishtiradi.
II. Tarkibiga ko'ra turlari:
bug'doy non, arpa non, makkajo'xori va oq jo'xori non.
III. Tayyorlash texnologiyasiga ko'ra:
obi non, gijda non, patir non, shirmoy non, (ba'zan lochira non ham alohida texnologik turga kiritiladi). Dam olish daqiqasi.
Musiqa faniga bog'langan holda o'tkaziladi. «Non aziz — eng halol» qo'shig'i o'quvchilar bilan rubob jo'rligida ijro etiladi. (Po'lat Mo'min she'ri, Shermat Yormatov musiqasi).
«Amaliy ish» metodi. Bu metod mehnat faniga bog'langan holda o'tkaziladi. O'qituvchi o'quvchilarga oldindan tayyorlab kelingan xamir bo'laklaridan beradi. Va bu xamirdan non yasash mumkinligini aytib, uning tarkibini tushuntiradi.
O'qituvchi: — Non xamirini tayyorlash uchun, dastlab qaynab chiqqan suvni ilitib, unga tuz, xamirturush, so'ngra un solib xamir qoriladi. Yaxshilab qorilgan xamirni oshirish uchun uni maxsus qalin dasturxonga o'rab, ikki .soatga dam oldirib qo'yiladi. Qo'limizdagi xamir ham ana shunday oshirilgan bo'lib, endi sizlar bilan undan non yasaymiz.
O'qituvchi dastlab bir bo'lak xamirdan o'zi non yasab ko'rsatadi. O'quvchilar esa atrofida aylana shaklida turishib, nonning yasalishi bilan tanishadi.
O'qituvchi: — Qani ayting-chi, bolalar, bu non shakliga o'xshadimi?
— Ha (bolalar bir ovozda javob berishadi).
O'qituvchi: — Non ko'rinishi matematika fanidagi qaysi shaklni eslatyapti?
O'quvchilar: — Dumaloq.
O'qituvchi: — Barakalla bolalar, keling, unda sizlar ham qo'lingizdagi xamirdan shunday non yasashga harakat qilib ko'ring.
Do'stlaringiz bilan baham: | 
