Mavzu: eritmalar. Eruvchanlikva erigan moddaning massa ulushi

kontsentrlangan
, 
kontsentratsiyasi kichik bo’lgan eritmalar esa 
suyultirilgan
eritmalar deyiladi. 
Eritmalarni 
to’yingan
va 
to’yinmagan
eritmalar deb yuritish ham qabul 
qilingan. 


0
t



---

Massa ulush: erigan modda 
massasining eritma massasiga 
nisbati erigan moddaning massa 
ulushi deyiladi. 
эритма
а
эриганмодд
m
m


bu erda 
(omega) 
– erigan moddaning massa 
ulushi. 
1. Molyallik (molyal eritma) erigan modda 
miqdorining( ), g yoki kg ifodalangan 
erituvchi 
massasiga 
nisbatan 
molyal 
kontsentratsiya deyiladi. 
эритувчи
M
C



M
m
m
С
M



1
1000
Bu erda m – erigan modda massasi, m
1
– 
erituvchi massasi, M-erigan modda moli. 
Masalan, 100 g eritmada biror moddaning 20 g erigan bo’lsa, erigan 
moddaning massa ulushi;
= 
= 0,2 ga teng bo’ladi. 
Ko’pincha eritmada erigan moddaning massa ulushi foizda ifodalanadi. 
Buning uchun yuqoridagi tenglama 100 ga ko’paytiriladi:
эритма
а
эриганмодд
m
m


∙100

yoki 
(

) = 
∙100 
Misolimizni echimi:
= 
= 20% yoki 
(%) = 0,2∙100 = 20% 
Agar ma’lum foizli bitta eritmadan yoki ikkita har xil foizli eritmalardan 
boshqa ma’lum foizli eritma tayyorlash talab qilinsa quyidagicha ish tutiladi.
Agar ma’lum foiz kontsentratsiyali eritmadan kichik foizli eritma 
tayyorlash, yoki ikkita har xil foizli eritmalardan boshqa foizli eritma tayyorlash 
zarur bo’lsa