Mavzu: Energotehnologiya tushunchasi. Tehnik termodinamika asoslari. Termodinamikaning I va II qonunlari. Yopiq sistemalarda termodinamik jarayonlar

Kimyo farmatsevtika ishlab chiqarish korxonalarini issiqlik bilan ta’minlash

• 
  Kimyo-farmatsevtika va biotexnologiya sohasida faoliyat ko‘rsatuvchi korxonalarning ko‘p qismi quyidagi issiqlik bilan ta’minlanadi:
  

• 
  issiqlik elektr markazlar yordamida
  

• 
  issiqlik
  

• 
  va elektr energiya bilan ta’minlanadi,
  

• 
  ba’zi korxonalar o‘zining xususiy isitish markazlari yoki qozonxonalariga (kotelnыy) ega.
  

Issiqlik va elektr energiyani birgalikda hosil qilishdan maqsad
turbinada ishlangan bug‘ issiqligi issiqlik tarmog‘iga uzatiladi. Bu esa jarayonda energiya bilan ta’minlash tizimidagi issiqlikni atrof muhitga yo‘qolishini oldini oladi va yoqilg‘i sarfini 25...30% gacha kamaytiradi.
Korxonalarni issiqlik bilan ta’minlash

• 
  issiqlik elektr markazlar yordamida markazlashtirilgan usulda amalga oshiriladi.
  

• 
  SHuningdek bu issiqlik elektr markazlarni qurish uchun katta sarmoyalar
  

• 
  va uzoq vaqt talab etadi (masalan 5 yoki 6 yil).
  

• 
  SHuningdek magistral issiqlik tarmoqlari tez ishdan chiqadi,
  

• 
  ularda energiyaning 20%i yo‘qotiladi,
  

• 
  elektr tarmoqlarida esa 17 % gacha energiya yo‘qoladi.
  

Mavzu: Ikkilamchi energoresurslar. Ularning turlari va foydalanish yo‘nalishlari. Markaziy issiqlik punktlari. Issiqlikdan foydalanuvchi moslamalarga talablar.
Reja:
1. Ikkilamchi energoresurslar. Ularning turlari va ishlatilishning yo’nalishlari.
2. Ikkilamchi energoresurslarning parametrlari va ishlatilish usullari.
3. Issiklik ko’rinishidagi ikkilamchi energoresurslarni energetik samaradorligini baxolash.
4. Kichik potentsialga ega bo’lgan ikkilamchi energoresurslarni tejash usullari.
Ikkilamchi energoresurslar haqida tushuncha.

• 
  Biotexnologiya va farmatsevtika ishlab chiqarish korxonalari juda ko’p miqdordagi energiyani ist'emol va talab qiluvchi konxonalar qatoriga kiradi. Maxsulotning tannarxida energetik harajatlarning ulushi 30% atrofida va undan ham ko’p bo’lishi mumkin.
  

Ikkilamchi energoresurslar quyidagi ko’rinishda bo’ladi:

• 
  - Yoqiluvchan moddalar, turli xil gazlar (absorbtsion qaytuvchi gazlar, pechdan chiqadigan gazlar) va suyuq xoldagi kub qoldiqlari
  
• 
  - Issiqlik ko’rinishidagi yoqilg’ilar (texnologik moslamalardan qaytayotgan gazning issiqligi, ikkilamchi bug’ni, suvni, maxsulotni va chiqindilarni, ximiyaviy reaktsiyalardan chiqayotgan, shuningdek quritish moslamalaridan chiqayotgan issiqliklar )
  
• 
  - Ortiqcha bosim ko’rinishida, adiabatik kengayishi xisobiga gaz va suyuqlik oqimlarining energiyasi
  

Ikkilamchi energoresurslarni ishlatilishining asosiy yo’nalishlari:
- Yoqilg’ili; Yoqilg’i ko’rinishidagi ikkilamchi energoresurslarni yoqilg’i sifatida issiqlik generator moslamalarida ishlatilishi.
- Issiqlik ko’rinishida; energiyani tejaydigan moslamada xosil bo’ladigan ikkilamchi energoresurslar ko’rinishidagi issiqlikni ishlatish,
- Kuch bilan ishlash; energiyani tejaydigan moslamalarda ikkilamchi energoresurslar xisobiga elektrik yoki mexanik energiyani ishlatish,
- Kombinatsiyalashgan ko’rinishda; misol uchun ikkilamchi energoresurslarni ortiqcha issiqligini olib, so’ngra ikkilamchi energoresurslarni yoqilg’i sifatida ishlatilishi,