Mavzu: dori allergiyasi

2-jadval.
DORI VOSITALARIGA ALLERGOLOGIK ANAMNEZ YIG’ISH

№	Qadam-baqadam bajarish
1	Bemorni o’zi yoki yaqinlari allergik xastaliklar o’tkazganmilar?
2	Bemor ilgari dori qabul qilganmi? Bunda allergik reaksiya bo’lganmi?
3	Qanday dorilar bilan bemor ko’p vaqt davolanib kelgan?
4	Shunda asosiy xastalikni xuruji bulganmi? Toshma , qichima kuzatilganmi? Qaysi doridan , qanchadan keyin?
5	Zardob va vaktsina qabul qilganmi? Qanday asoratlar kuzatilgan?
6	Terida, tirnoqlarda zambrug’li kasalliklar mavjudmi?
7	Bemorda dorilar bilan kasb taqozosi bilan muloqot ko’p bo’lganmi? Qaysi dorilar bilan?
8	Xayvonlar bilan muloqotda bo’lish xastalikni xuruj alomatlarini zo’raytirib yubormaydimi?

Dori moddalari bilan o’tkaziladigan teridagi va provokatsiya sinamalari nafaqat allergiyani keltirib chiqargan moddani aniqlashga, hatto organizmda dori allergiyasi borligini tasdiqlashga ham imkon bermaydi. Ko’pchilik dori moddalar to’liq qimmatga ega bo’lmagan antigen hisoblanganligi tufayli tekshirish usullari ko’p hollarda nomaxsus reaksiyalarni keltirib chiqaradi.
Dori allergiyasini tashxislash bir necha bosqichlardan iborat: allergik anamnez yig’ish, teri sinamalari, provokatsiya sinamalari va laboratoriya usullari. Allergologik anamnez: bemordan avval biror dori moddaga allergiya bo’lganmi, bu dorini oldin ham qabul qilganmi, yo’qmi agar allergik reaksiya bo’lgan bo’lsa qanday holatda o’tkazgan, boshqa allergik kasalliklar bilan kasallanganmi shular to’g’risida sinchiklab so’rab, surishtiriladi. Keyin bemorni qanday dori modda bilan davolash lozimgi taxmin qilinayotgan bo’lsa, shu dori modda bilan terida sinamalar o’tkaziladi. Avvaldan allergik kasalliklar bo’lmagan, hozirgi paytda doridan allergiyasi bo’lmagan yoki hayot uchun muhim bo’lmagan a’zolarning og’ir, surunkali (jigar, buyrak, yurak) kasalliklari bo’lgan bemorlarga teridagi sinamalar qo’yilmaydi.
Agar bemorda kasallik xuruji yoki anamnezida dori moddalarga og’ir reaksiyalar bo’lsa, unda diagnoz maqsadida faqat immunologik sinamalar qo’yiladi. Odatda, teridagi allergik sinamalarning quyidagi turlari, o’tkaziladi: tomchi, skarifikatsiya, applikatsiya, teri orasiga, prik-test.
Terida o’tkaziladigan sinamalar avval ham hozirgi paytda ham diagnozning muhim usullaridan bo’lib qolmoqda ammo allergenning miqdorini aniqlashda kiritish yo’lini to’g’ri tanlash va bajarish texnikasida aniqlik talab etiladi. Shu talablar to’g’ri bajarilmagan holatlarda ular xavfli yoki kam ma’lumotli hisoblanadi.