Respublikaning bank tizimi va unda Markaziy bankning oʻrni va roli.
Tijorat banklari va ularning vazifalari.
Bank operatsiyalari va bank foydasining xosil boʻlishi.
XULOSA
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR ROʻYHATI
Kirish
Hozirgi kunda bank tizimini o'rganish iqtisodiyotning dolzarb masalalaridan biri hisoblanadi. Banklar bizning hayotimizga qattiq kirishdi. Ular iqtisodiyotning hayotiy faoliyatini ta'minlaydi, ammo keng ommaga ko'rinmaydi. Lekin bu ularning muammolarini va hal qilinishi va ta'minlanishi kerak bo'lgan ehtiyojlarni unutishning sababi emas. Barqaror, moslashuvchan va samarali bank infratuzilmasini yaratish eng muhim va o'ta murakkab vazifalardan biridir. O'zbekiston Respublikasi oliy Majlisi Qonunchilik palatasi va Senatining qo'shma majlisida "... yaratilayotgan moliya-bank tizimining yuqori o'sish sur'atlari, barqarorligi va ishonchliligi, iqtisodiyotdagi muvaffaqiyatli tarkibiy o'zgarishlar vaumuman, mamlakatni modernizatsiya qilish yo'lidagi O'zbekistonning ishonchli qadamlari bugungi kunda jahon jamoatchiligi, shuningdek, xalqaro valyuta jamg'armasi, Jahon banki kabi nufuzli xalqaro moliya tashkilotlari tomonidan o'ze'tirofini topmoqda., Osiyo taraqqiyot banki va boshqalar." yo'l bilan bank tizimini rivojlantirish va faoliyat yuritishi uchun qulay shart - sharoitlar yaratish mumkin-bozor mexanizmlarining samarali faoliyat ko'rsatishi uchun zarur komponent.Bugungi kunda rivojlangan tovar va moliya bozorlari sharoitida bank tizimining tuzilishi keskin murakkablashmoqda. Moliyaviy institutlarning yangi turlari, yangi kredit muassasalari, mijozlarga xizmat ko'rsatish usullari vositalari paydo bo'ladi.
Bugungi kunda zamonaviy bank infratuzilmasiga ega samaralibank sektorini yaratish vazifasi O'zbekiston oldida turibdi. Bank tizimini isloh qilishbo'yicha amalga oshirilayotgan dastur banklarni xususiylashtirish jarayonini faollashtirish, bank kapitaliga qo'shimcha xorijiy va mahalliy investitsiyalarni jalb etish, ularning faoliyatini yanada tijoratlashtirish, tadbirkorlik tuzilmalarining bank moliyalashtirilishiga kirishini kengaytirish va omonatchilar tomonidan banklarga bo'lgan ishonchni oshirish orqali uni liberallashtirishning asosiy yo'nalishlarini belgilaydi.
O'zbekiston uchun so'nggi o'nyil"o'zgarish davri"ga aylandi. Mamlakatimizda ko'p qavatli bozor iqtisodiyotini shakllantirishga qaratilgan kengko'lamli islohotlar amalga oshirilmoqda. Bu erda kuchli va barqaror
rivojlanayotgan bank sektorini yaratish muhim rol o'ynaydi. Mustaqillik davri mamlakatimiz bank sektori uchun monobank tizimidan bozor iqtisodiyoti talablariga javob beradigan yangi bank tizimini yaratish, universal banklar tizimini shakllantirish davriga aylandi. O'zbekistonda zamonaviy bank tizimining tashkil etilishi bosqichma-bosqich amalga oshirildi. O'zbekiston bank sektorini liberallashtirish jarayonini jadallashtirishga harakat qilmadi, bu esa amalga oshirilayotgan islohotlarning sifati va o'z vaqtida bajarilishiga alohida e'tibor qaratdi. Shu munosabat bilan, bank-moliya sohasida tizimli qayta qurish, ushbu sohaga zamonaviy bozor mexanizmlarini joriy etish muhim ahamiyat kasb etmoqda O'zbekiston iqtisodiyotini isloh qilish va jonlantirish bo'yicha keng ko'lamli kampaniyaning bir qismi, Sh. M. Mirziyoev "Bank tizimini isloh qilish davrida aholining moliyaviy xizmatlarga bo‘ lgan talabini qondirish, investitsiya loyihalarini qo‘ llab-quvvatlash mexanizmini keng joriy qilish, bank xizmatlarining hududiy qamrovini ta’minlash maqsadida ustav kapitallarida davlat ulushi saqlab qolinadi"1deya ta'kidladi. Banklar kapitalining 83 foizi davlatga tegishli bo’ldi. Bu shunday bank sektorida sog'lom raqobatga to'sqinlik qiladi va salbiy ta'sir ko'rsatadi ko'rsatilayotgan xizmatlar sifati. Biz davlat ulushini bosqichma-bosqich qisqartiramiz banklar bank tizimiga xususiy va xorijiy capital oqimi hisobidan.
Ichki bozorda raqobatni oshirish jarayonida Markaziy bank muhim rol o'ynaydi, bu esa chet el kapitalining respublika moliya bozoriga kirishini rag'batlantiradi. Biz yaqin kelajakda xorijiy kapital tomonidan nazorat qilinadigan banklarning rolini kuchaytirishni istaymiz. G'arb kapitalining oqimi o'z-o'zidan va ichki bozorga zamonaviy bank texnologiyalari, yangi moliyaviy mahsulotlar va umuman bank madaniyati, shuningdek, mamlakat moliya bozorida raqobat muhiti katalizatorini kiritish nuqtai nazaridan zarur bo'lib, bu bank tomonidan ko'rsatilayotgan xizmatlar sifatiga ijobiy ta'sir ko'rsatadi.
