Mavzu: Axborotlarning kompyuterda tasvirlanishi (7-sinf)

Darsga o’quvchilarni jalb qilish. Charxpalak metodi

O’tgan mavzuni mustahkamlash

Ikkilik sanoq sistemasidagi sonlar 0 va 1 raqamlaridan iborat.
rost
0 va 1 raqami faqat ikkilik sanoq sistemasida bor.
Yolg’on
2 lik sanoq sistemasidan 8 lik sanoq sistemasiga triada usulidan foydalanib o’tiladi?
rost
Rost yoki yolg’on metodi
10 lik sanoq sistemasidan 2 lik sanoq sistemasiga o’tish to’g’ri bajarilgan.
10 lik sanoq sistemasidan 12 lik sanoq sistemasiga o’tish to’g’ri bajarilgan.
rost
rost

Yangi mavzu bayoni

• Ma'lumki, kompyuterlar elektr toki asosida ishlaydi. Kompyuter maxsus qurilmada tokning bor bo'lishini 1 ga teng, aks holda, ya'ni tok bo'lmaganda 0 ga teng axborot deb oladi. Ikkinchi tomondan, axborotlarni kodlash uchun kodlash sistemasi ikkita belgidan iborat bo'lishi yetarli bo'ladi. Endi belgilarni ikkita belgi orqali qanday kodlash mumkinligini ko'rib chiqamiz.
• Axborotni ikkita belgi yordamida kodlash
• Kompyuter raqamlarning o'zini emas, balki shu raqamlarni ifodalovchi signallarni farqlaydi. Bunda raqamlar signalning ikki qiymati bilan (magnitlangan yoki magnitlanmagan; ulangan yoki ulanmagan; ha yoki yo'q va h.k.) ifodalanadi. Bu holatning birinchisini 1 raqami bilan, ikkinchisini esa 0 raqami bilan belgilash qabul qilingan bo'lib, axborotni ikkita belgi yordamida kodlash (qisqacha, ikkilikda kodlash) nomini olgan.
• Odatda , kompyuterda tekis kodlash usulidan foydalanadi, ya’ni axborotning belgilari 0 va 1 raqamlarining bir xil miqdordagi ketma-ketligi ko’rinishida ifodalanadi. Ikkilikda kodlashda faqat 2 ta belgi qatnashgani uchun m ta razryadli bir-biridan farqli variantlar soni N=2m formula bilan hisoblnadi. Masalan 2 razryadli 22 =4, 3 razryadli 23=8 va hokazo
• 123 ta ismli kodlash uchun formuladan foydalanamiz.