10 ichida qo‘shish va ayirish.
Qo‘shish va ayirish narsalarni ikkita to‘plamini birlashtirish yoki berilgan to‘plamni bir qismini ajratib olish bilan bog‘liq amaliy mashqlar asosida o‘rganiladi. Bunday mashqlar dastlabki matematika darslaridan boshlab bajariladi, ular mazkur mavzuda ham davom etadi, faqat bu yerda asosiy e’tibor sonlar ustida amallar bajarishga qaratiladi. 10 ichida qo‘shish va ayirish malakalari avtomatizm shaklida keltirilishi, ya’ni hisoblash usullarini qarashning va mos mashqlar sistemasi bajarilishining yakuniy natijalari 10 ichida qo‘shish va ayirishning barcha hollarini o‘quvchilar tomonidan puxta o‘zlashtirilishidan iborat bo‘lishi kerak. 10 ichida qo‘shish va ayirish ushbu reja bo‘yicha o‘rganiladi:
1. Bittalab va guruhlab qo‘shish va ayirishning ... ± 2, … ± 3, ... ± 4 hollari.
2. Yig‘indining o‘rin almashtirish xossasi qo‘shiluvchilarining o‘rnini almashtirish usuli; 6 x 10 ichidagi sonlarning tarkibi:
3. Qo‘shish va ayirishning bog‘lanishi, noma’lum qo‘shiluvchini topish;
ayirishning ... - 5, ... - 6, ......... .... - 9 hollari.
Ana shu bosqichda bolalar barcha raqamlarni yozishni o‘rganadilar;
"Masala" tushunchasi bilan tanishadilar va masala matnini dastlabki tahlil qilishni ya’ni masalada shart va javob qismlarini ajratishini; yig‘indi va qoldiqni (ayirmani) topishga doir eng sodda masalalarni yechishni, berilgan sondan bir nechta birlik katta yoki kichik sonni topishni o‘rganadilar. Bolalar santimetr va chizg‘ich yordamida o‘lchash bilan tanishadilar.
100 ichida qo‘shish va ayirish.
Dasturga ko‘ra 100 ichida sonlarni qo‘shish va ayirishni o‘rganishda o‘quvchilar qo‘shish va ayirishning barcha hollari uchun hisoblash usullarini o‘rganibgina qolmay, ma’lum nazariy bilimlarni ham egallashlari kerak.
Ular sonni yig‘indiga, yig‘indini songa qo‘shish; yig‘indidan sonni sondan yig‘indini ayirish; qo‘shish va ayirish komponentlari va natijalari asosida o‘zaro bog‘lanishdir. Dastur materialni o‘rganishda shunday yondashishni belgilaydiki, bunda nazariy bilimlar yetakchi rol arifmetik amallarning, hisoblash usullarining asosini tashkil etuvchi xossalardan iborat bo‘ladi.
“100 ichida qo‘shish va ayirish” mavzusini o‘rganish natijasida o‘quvchilar, birinchidan, 100 ichida istalgan sonlar ustida amallar bajarishning ongli malakalarini egallashlari, ikkinchidan, hisoblash malakalarini egallagan bo‘lishlari, uchinchidan, ifodalarni ularning qiymatlarini taqqoslash asosida taqqoslashni bilishlari kerak.
Do'stlaringiz bilan baham: |