Mavzu: Aminokislotalar va glitserin xossalari

mavzu: fenollar xossalari

Tayyorladi :komilova madina 111-gurux o’quvchisi

Tekshirdi: Zaripova d.

ORGANIK KIMYO FANIDAN
TAQDIMOT

1-tajriba: Fenollarning FeCl3 bilan reaksiyalari

• Reaktivlar: Fenollarning suvdagi 1% li eritmalari, FeCl3 ning 1%li eritmasi.
• Probirkalarga fenollarning eritmalaridan 2 ml dan quyib, ustiga temir (III)-xlorid eritmasidan bir necha tomchidan tomiziladi. Bunda fenol va rezortsin eritmalari to’q binafsha rangga, pirogallol eritmasi qo’ng’ir-qizil rangga, o- krezol eritmasi tezda sariq rangga o’tadigan intensiv binafsha rangga, m- krezol binafsha, n- krezol esa to’q ko’k rangga bo’yaladi. Pirokatexin eritmasi intensiv yashil rangga, gidroxinon eritmasi esa avval yashil, so’ngra qo’ng’ir rangga bo’yaladi. Fenollar suyultirilgan eritmalarda temir (III) – xlorid bilan o’ziga xos rangli reaksiyalar beradi. Bunda temirli murakkab komplekslar hosil bo’ladi:
• 3 С6H5OH + FeCl3 → C6H5 -O─ Fe ─ O C6H5 + 3NaCl
• │
• O- C6H5

2-tajriba: Fenolning karbonatlar bilan o’zaro ta’siri.

• Reaktivlar; fenol, Na2CO3 eritmasi, NaHCO3 eritmasi.
• Ikkita probirkaga bug’doy donidek fenol kristalidan bittadan solinib, ularning biriga natriy karbonatning suvdagi erimasidan 2 ml, ikkinchisiga natriy bikarbonat ning suvdagi eritmasidan 2 ml qo’shiladi va probirkalar chayqatiladi. Natijada fenol natriy karbonat eritmasida to’liq erib, natriy fenolyat hosil qiladi, natriy bikarbonat eritmasida esa erimaydi:
• C6H5OH + Na2CO3-----C6H5ONa +NaHCO3
• Bunga sabab shuki, natriy karbonat suvdagi eritmada gidrolizlanadi va etarli miqdorda gidroksil ionlari hosil bo’lib, fenolni yaxshi eritadi:
• Na2CO3 +HOH -------- NaOH + NaHCO3