Mavzu: 9-sinfda kimyo kechalarini o’tkazish metodikasi

Kislota, asos va tuzlarning suvdagi eritmalarida dissotsialanishi.
Elektrolitik dissotsilanish nazariyasi nuqtai nazaridan olganda kislota, asos va tuzlarning xossalari.

• 
  Dissotsilanganda kationlar sifatida faqat vodorod kationlari hosil bo‘ladigan elektrolitlar kislotalar deyiladi.
  

Kislotalar. Suvda eriydigan barcha kislotalar dissotsilanadi. Bunda vodorod ioni bilan kislota qoldig‘i ioni hosil bo‘ladi:

Ko‘p negizli kislotalar bosqichli dissotsilanadi:

Kislotalarning umumiy xossalari, ya’ni nordon mazzaga ega bo‘lishi, indikator gangini o‘zgartirishi, kislotalar, kislotali oksidlar va tuzlar bilan reaksiyaga kirishuvi ulrninig dissotsiatsiyalanishi natijasida vodorod ionini hosil bo‘lishi bilan tushuntiriladi.

Kislotalarning asosliligini dissotsialanganda hosil bo‘ladigan vodorod kationlarining soni bilan aniqlanadi. Masalan: bir asosli kislotalar – bitta vodorod kationi hosil bo‘ladi; - ikki asosli, - uch asosli kislotalar, chunki dissotsialanganda tegishli ikkita va uchta vodorod kationi hosil bo‘ladi. Sirka kislota molekulasidagi to‘rtta vodorod atomidan faqat bittasi, karboksil guruppa - tarkibiga kiradigangina kation holida ajrala oladi.- - sirka kislota bir asoslidir. Ko‘p asosli kislotalar bosqich bilan dissotsialanadi.

birinchi bosqich

ikkinchi bosqich

uchinchi bosqich

Ko‘p asosli kislotalar asosan birinchi bosqich bo‘yicha, kamroq ikkinchi bosqich bo‘yicha va juda oz darajada uchinchi bosqich bo‘yicha dissotsialanadi. SHuning uchun, masalan ning suvdagi eritmasida molekulalari bilan birga (asta – sekin kamayib boradigan miqdorlarda) ionlar ham bo‘ladi.

•