Mavzu: 9-sinfda kimyo kechalarini o’tkazish metodikasi

2-rasm. Moddalarning elektr o‘tkazuvchanlik qurilmasi.

Dissotsialanish mexanizmi: Dissotsiatsiya jarayoni. Suvsiz holdagi eruvchi moddalarning tuzilishiga bog’liq holda ularning dissotsiatsiyasi turlicha bo’ladi. Gidratlangan ionlarning suvli muhitda hosil bo’lishi quyidagi bir-biridan farq qiluvchi ikki mexanizm bilan boradi.

I. Ion tuzilishdagi kristallarning erishdagi dissotsiatsiyasini olaylik, natriy xlorid NaCl kristallari suvga tushirildi. Bunda kristallar yuzasidagi ionlariga suvning qutbli molekulasi o’zining musbat zaryadlangan tomoni bilan ionlarga esa manfiy tomoni bilan elektrostatik tortiladi (ion-dipol o’zaro ta'sir). Ionlarning suvning dipollari bilan bunday o’zaro ta'siri natijasida kristallning ionlari o’rtasidagi o’zaro bog’lanish bo’shashadi va ular eritmaga gidratlangan ionlar holida o’tadi.

I.A.Kablukovning tekshirishlari natijasida, tuz ion kristallaridagi bog’lanishni uzish uchun yoki molekulalarning parchalanishi uchun bo’lgan energiya eruvchi moddaning erituvchi bilan o’zaro ta'siri protsessi hisobiga olinishini aniqlandi.

Suv molekulalarini elektrolit bilan birikishida ajraladigan gidratlanish energiyasi tuz kristallaridagi elektrostatik bog’lanishni bo’zishga yetarli darajadagi miqdorda bo’ladi.

Cl^- Na⁺



Na⁺ Cl^-



Na⁺ Cl^-