Mavzu №4 elektr ta’minoti tizimida hisobiy yuklama va uni aniqlash usullari reja

2.
 
Hisobiy yuklamani o‘rtacha quvvat va forma koeffitsiyenti
asosida aniqlash. 
Mazkur usulda hisobiy va o‘rtacha kvadrat yuklamalar teng deb olinadi. 
Bunday joizlik takrorlanuvchi qisqa rejimda ishlaydigan iste’molchilar guruh 
uchun hamma vaqt to‘g‘ridir. Ish rejimlari davomli bo‘lgan, ko‘p sonli va 
quvvatlari o‘zaro kam farqlanadigan iste’molchilar guruhi uchun ham qabul 
qilinishi mumkin. 
O‘rtacha quvvat va forma koeffitsienti asosida aniqlash uchun sex shina 
o‘tkazgichlarining, sex TP kichik kuchlanishli shinalarining, 10 kVli BTK 
shinalarining hisobiy yuklamalarini topishda ishlatish tavsiya etiladi. Guruh 
iste’molchilar uchun hisobiy yuklama quyidagi munosabatdan aniqlanadi: 
P
x
 = K
fa
 

 P
o’rt.m
; 
Q
x
 = K
fr
 

 Q
o’rt.m
yoki Q
x
 = P
x

 tg 

; 

---

Sх
Р
Q
х
х


2
2
Bu yerda, 
.
'
.
.
'
.
rt
o
kv
rt
o
a
f
P
P
K

bo‘lib, yuklamalar grafigini vaqt bo‘yicha 
notekisligini ko‘rsatadi. Unumdorligi barqaror sex va zavodlar uchun 
koeffitsientning qiymati yetarli darajada stabil bo‘ladi. Loyihalash jarayonida 
K
f.a
koeffitsientining qiymatini o‘xshash texnologiyali korxonaning tajribaviy 
ko‘rsatgichlarini tahlil qilish natijasidan olinadi. Agar bunday tajribaviy natijalar 
ma’lum bo‘lsa, u holda 
K
f.a
=1,1-1,2 oralig‘ida olinishi mumkin. Elektr ta’minot 
tizimining yuqori pog‘onalariga koeffitsientning kichik qiymatlari to‘g‘ri keladi. 
Yuqorida keltirilgan formulalardagi katta yuklamali smenadagi o‘rtacha 
quvvatlariga aniqlashda quyidagi usullardan foydalanish mumkin: 
1.
O‘rnatilgan quvvat va ishlatilish koeffitsientiga asoslangan usul, bunda 
P
o‘rt.m
=K
ish.a 

 P
n
; Q
o‘rt.m
=K
ish.r
 

 Q
n
yoki Q
o‘rt.m
= P
o‘rt.m
 

 tg 

 . 
2.
Mahsulot birligiga to‘g‘ri keladigan elektr energiyaning solishtirma sarfi va 
smenada tayyorlanadigan mahsulotlar soniga asoslangan usul. 
3.
Korxona maydonining yuza birligiga to‘g‘ri keladigan solishtirma yuklamaga 
asoslangan usul. 
Ekspluatatsiya sharoitida o‘rta quvvatlarni aktiv va reaktiv energiya 
hisoblagichlarining ko‘rsatgichlari bo‘yicha aniqlanadi.