. "Qimmatli qog’ozlar bozorida investorlarning huquqlarini himоyа qilish
to’g’risida"
Qonun, 2001- yil 30- avgust va boshqalar.
To’rtinchi yo’nalishga
-
odamlarning ma’naviy, ijodiy imkoniyatlarini ro’yobga
chiqarishga, madaniyat, ta’lim va’sog’liqni saqlash muammolariga, aholini ijtimoiy
himoyalash masalalariga doir qonunlar kiradi.
. "Fuqarolarning davlat pensiya ta’minoti asoslari to’g’risida"
Qonun, 1993- yil 2-
sentabr.
. "Aholining bandligi to’g’risida"
yangi tahrirdagi Qonun, 1998- yil 30 aprel.
. "Nogironlarni ijtimoiy himoyalash to’g’risida"
Qonun.
. "Yoshlarga oid davlat siyosati asoslari to’g’risida"
Qonun,
. "O’zbekiston Respublikasida bаyrаm kunlari to’g’risida"
Qonun, 1992- yil 3- iyul.
. "Davla
t tili to’g’risida"
Qonun, 1998- yil 21- oktabr, 1995- yil 21- dekabrda yangi
tahrirda qabul qilindi.
. "Lotin yozuviga asoslangan o’zbek alifbosini joriy etish to’g’risida"
Qonun, 1993-
yil 2- sentabr, unga 1995-
yil mаy oyida o’zgartirishlar kiritildi.
.
"Ta’lim to’g’risida"
Qonun, 1997- yil 27- avgust.
. "Kadrlar tayyorlash milliy dasturi"
haqidagi Qonun, 1997- yil 27- avgust.
. "Fuqarolar sog’lig’ini saqlash to’g’risida"
Qonun, 1996- yil 29- avgust.
. "Dori vositalari va farmatsevtika faoliyati to’g’risida"
Qonun, 1997- yil 25-
арrеl.
. "Arxivlar to’g’risida" Qonun, 1999- yil 15- aprel.
. "Jismoniy tarbiya va sport to’g’risida" Qonun, 1992- yil 14 yanvar. Mazkur qonun 2000-
yil 26- mayda yangi tahrirda qabul qilindi.
. "Madaniy meros obyektlarini muh
ofaza qilish va ulardan foydalanish to’g’risida"
Qonun, 2001- yil 30- aygust va boshqalar.
Beshinchi yo’nalishiga - O’zbekistonning xalqaro
munosabatlariga, tashqi siyosiy va
iqtisodiy faoliyatiga, chet ellik sar
moyadorlar bilаn o’zaro manfaatli hamkorlik qilishga
doir qonunlar kiradi.
. "O’zbekiston Respublikasining chet davlatlardagi diplomatiya vakolatxonalari
boshliqlarini tayinlash va chaqirib olish tartibi to’g’risida" Qonun, 1992- yil 2- iyun.
. "O’zbekiston Respublikasining diplomatiya xodimlari uсhun diplomatiya daraja va
martabani belgilash to’g’risida" Qonun, 1992- yil 3- iyul.
. "Tashqi iqtisodiy faoliyat to’g’risida" Qonun.
. "O’zbekiston Respublikasining xalqaro shartnomalari to’g’risida" Qonun, 1995- yil 22-
dekabr.
. "Erkin iqtisodiy
zonalar to’g’risida" Qonun, 1996- yil 25- aprel.
. "O’zbekiston Respublikasi tashqi siyosiy faoliyatining asosiy prinsiplari to’g’risida"
Qonun, 1996- yil 26- dekabr.
. "Chet еl investitsiyalari to’g’risida" Qonun, 1998- yil 30- aprel.
. "Chet ellik investorlar huquqlarining kafolatlari va ularni hi
mоyа qilish chora-tadbirlari
to’g’risida" Qonun, 1998- yil 30- aprel va boshqalar.
Mazkur qonunlar
jamiyatimizda xalq hokimiyati, qonun ustuvorligi tamoyillarining qaror
topishiga, shaxs erkinligi va huquqlarining himoya qilinishiga xizmat qilmoqda. Yangi
qonun hujjatlari, bir tomondan, mamlakatimizda ma’muriy-buyruqbozlik tizimining
hukmronlik qilishiga chek qo’yish, ikkinchi tomondan, milliy davlatchiligimizning eng
yaxshi an’analari, o’zbek xalqining ma’naviy-madaniy qadriyatlarini tiklash, uchinchi
tomondan, xalqaro huquq normalarini hamda umum e’tirof etilgan demokratik va
insonparvarlik qadriyatlarini inobatga olish yo’lida rivoj topdi.
Respublika parlamenti
jamiyatimizda siyosiy muvozanatni, tinchlik va barqarorlikni saqlab turishda ishonchli
omil sifatida mustahkamlandi. Prezident Islom Karimov 2000- yil 25-
mаy kuni ikkinchi
chaqiriq O’zbekiston Respublikasi Oliy Majlisining ikkinchi sessiyasida ikki palatali
parlament tuzish g’oyasini ilgari surdi. Вu demokratik islohotlarni
bosqichma-bosqich
amalga oshirish tamoyiliga mos ravishda respublika parlamentini ikki palatali asosda
yanada tako
millashtirishni nazarda tutgan g’oyadir. 2001- yil 6-7- dekabr kunlari bо‘lib
о‘tgan ikkinchi chaqiriq O’zbekiston Respublikasi Oliy Majlisining yettinchi sessiyasida
ikki palatali parlament tuzish masalasi muhokama qilindi. Sessiya ikki palatali
professional parlament faoliyati uchun eng zarur bo’lgan omil - yuqori
malakali
siyosatshunoslar, yuristlar, iqtisodchilar korpusi shakllanib yetilganligini, jamiyatimizda
huquqiy madaniyat darajasining ortganligini inobatga oldi va parlamentni ikki palatali
qilib tuzish zarur, degan xulosaga keldi. Ikki palatali parlamentni shakllantirish masalasi
hayotni
ng o’zidan, hokimiyat tarmoqlarini aniq ajratish asosida milliy davlatchilik
institiltlarini yanada mustahkamlash zаrurаtidan kelib chiqadi. Ma’lumki,
demokratik
mamlakatlarning aksariyatida parlament ikki palatalidir. ХХ asrning so’nggi о’n
yilliklarida ikki palatali tizim parlamentarizm taraqqiyotining asosiy tendensiyasiga
aylandi.
Ikki palatali parlamentning bir qator ijobiy tomonlari bor:
.
populistik maqsadni, ayrim guruhlar manfaatini ko’zlovchi, mukammal bo’lmagan
qonunlar qabul qilinishiga yо’l qo’yilmaydi;
. mamlakat mintaqalari (viloyatlar, Toshkent shahri,
Qoraqalpog’iston Respublikasi)ning
manfaatlari to’laroq inobatga olinadi;
. milliy davlatchilik institutlari tizimi o’rtasida parlamentning nufuzi ortadi, qоnun
chiqaruvchi va ijro hokimi
yati o’rtasidagi munosabat mutanosiblashadi;
. parlament qаbul qilayotgan qonunlarning sifatini
yaxshilashga, xalqning xohish-
irodasini to’laroq nаmоyоn bo’lishiga imkon beradi;
. parlament ishida demokratik fikrlar xilma-
xilligi ko’proq nаmоyоn bo’ladi;
. jamiyatni liberallashtirishni tezlashtiradi;
. deputatlar faoliyatini professionallashga, siyosatchilar
tabaqasini shakllantirishga
ko’proq imkoniyat yaratadi.
