Mavzu №15. O‘zbekistonda milliy davlat boshqaruvi tizimining yaratilishi. Ijro hokimiyatini mustahkamlash va liberallashtirish



Download 237,54 Kb.
Pdf ko'rish
bet1/6
Sana22.04.2022
Hajmi237,54 Kb.
#573540
  1   2   3   4   5   6
Bog'liq
Mavzu ¹15. O‘zbekistonda milliy davlat boshqaruvi tizimining yar



Talaba : 
Muratov Zafarbek To’lqin o’g’li 
Mavzu 
№15. O‘zbekistonda milliy davlat boshqaruvi tizimining yaratilishi. Ijro 
hokimiyatini mustahkamlash va liberallashtirish. 
 
O’zbekistonda davlat boshqaruvining yangi, demokratik tizimini shakllantirishga 
kirishildi. Huquqiy demokratik davlat bаrро etish yo’lini tanlagan O’zbekiston uchun 
tabiiy ravishda davlat boshlig’i - Prezidentning umumxalq tomonidan saylanishini 
ta’minlash zarur edi. O’zbekiston Respublikasi Oliy Kеngashining 1991- yil 18- nоyаbrdа 
bо’lgan VIII sessiyasida «O’zbekiston Respublikasi Prezidenti saylovi to’g’risida» Qonun 
qabul qilindi. O’zbekiston Respublikasi Prezidenti qilib yoshi 35 dan kam va 65 dan ortiq 
bo’lmagan, davlat tilini yaxshi biladigan, saylovgacha kamida 10 yil O’zbekiston 
hududida muqim yashagan O’zbekiston fuqarosi saylanishi mumkin. O’zbekiston 
Prezidenti 5 yil muddatga saylanadi, bir fuqaroning o’zi ketma-ket ikki muddatdan ortiq 
O’zbekiston Prezidenti bo’lishi mumkin emas.
O’zbekiston Respublikasi Prezidenti saylovi to’g’risidagi qonundan 
O’zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasining 82- moddasida qonunchilik tashabbusi 
huquqiga ega bo’lgan subyektlar aniq belgilab qo’yilgan. O’zbekiston Respublikasi Oliy 
Majlisida qonunchilik tashabbu
si huquqiga O’zbekiston Respublikasining Prezidenti, o’z 
davlat hokimiyatining oliy organi orqali Qoraqalpog’iston Respublikasi, Oliy Majlis 
deputatlari, Vazirlar Mahkamasi, O’zbekiston Respublikasining Konstitutsiyaviy sudi, 
Oliy Sudi, Oliy xo’jalik sudi va Bosh prokurori egadirlar. Oliy Majlis qonun loyihalari 
tayyorlash ishlarini olib borish, Oliy Majlisga taqdim etiladigan masalalarni dastlabki 
tarzda ko’rib chiqish va tayyorlash uchun deputatlar orasidan qo’mitalar va komissiyalar 
saylaydi. Parlamentni
ng navbatdagi sessiyaga tayyorgarlik ko’rish vа uni o’tkazish 
bo’yicha qo’mita va komissiyalar rahbarlaridan iborat maxsus ishchi guruhi tuziladi. Oliy 
Majlis zarur bo’lgan hollarda doimiy hamda muvaqqat ishlovchi deputatlik, taftish vа 
boshqa kichik komissiyalar tuzadi va ularning tarkibiga olimlar, mutaxassislar jalb etiladi. 
Qonunlar loyihalarini ko’rib chiqish, tayyorlash jarayonida partiya fraksiyalari va 
deputatlar bloklari, Oliy Majlisning tegishli qo’mita va komissiyalarining butun tarkibi faol 
qatn
ashadilar. Parlament sessiyalariga tayyorgarlik ko’rish qanday borayotganligi 
ommayiy axborot vositalari orqali muntazam yoritib boriladi. Qonunlar loyihalarini Oliy 
Majlisda doimiy ishlamaydigan deputatlarga oldindan yuborish, ularning takliflari va fikr-
mulohazalarini olish tartibi joriy qilingan. Qonunlar loyihalarini nazariy va amaliy jihatdan 
mukammalroq, puxtaroq ishlab chiqish maqsadida ular haqida tegishli vazirliklar va 
idoralar, konsernlar, uyushmalar va mehnat jamoalarining xulosalari olinadi, xalqaro 
tashkilotlarning ekspertizasidan o’tkaziladi. Sessiya muhokamasiga kiritiladigan barcha 
qonun loyihalari bo’yicha bildirilgan takliflar, fikr-mulohazalar, ekspert xulosalarini Oliy 
Majlis Raisi va uning o’rinbosarlari huzurida tegishli qo’mitalar, kotibiyat, bo’limlar va 
partiya fraksiyalari rahbarlari, ishchi guruhlarining a’zolari va ekspertlar ishtirokida puxta 
va atroflicha muhokama etish yo’lga qo’yildi. Qonun loyihasini tayyorlashga bunday 
yondashuy, ularning puxta va sifatli bо’lishiga ijobiy ta’sir etmoqda. Sessiyalar ishida 
O’zbekiston Prezidentining bevosita ishtiroki, uning qonunlarni ishlab chiqish jarayonini 
yanada уахshilashga muttasil e’tibor berishi O’zbekiston parlamenti faoliyatining 
takomillashib borishida, qabul qilinayotgan qonunlarning samaraligini oshirishda muhim 
omil bo’lib xizmat qilmoqda. Birinchi chaqiriq O’zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi 1995-
1999- 
yillarda 15 ta sessiya o’tkazdi. Sessiyalarda 10 ta kodeks, 2 ta milliy dastur, 145 
qonun, 452 qaror qabul qilindi. Ama
ldagi qonunlarga jami 216 ta qo’shimcha va 
o’zgarishlar kiritildi. Shuningdek, Oliy Majlis 70 ta xalqaro shartnomani ratifikatsiya qildi 
(tasdiqladi), xalqaro konvensiyalarga qo’shilish to’g’risida 58 ta qaror qabul qildi. Birinchi 
chaqiriq O’zbekiston Respublikasi Oliy Majlisining yakunlovchi XV sessiyasida Prezident 
Islom Karimov ma’ruza qilib, uning faoliyatiga yuksak baho berdi: "Еng muhimi, birinсhi 
chaqiriq asosida tashkil topgan parlamentimiz faoliyatining asosiy mezoni shundan 


iboratki, o’tgan davr mobaynida ko’ppartiyaviylik shakllangan, turli harakatlar, jamoat 
birlashmalari siyosat maydoniga chiqqan, turli ijtimoiy toifa va tabaqalar vujudga kela 
boshlagan murakkab bir sharoitda, Оliy Majlis hokimiyatning boshqa tarmoqlari bilan 
hamkorlikda jamiyatimizda siyosiy muvozanatni, tinchlik va barqarorlikni saqlab turishda 
ishonchli omil bo’ldi".
I
. А. Karimov. Vatan ozodligi - oliy saodat. Asarlar, 8- jild, 60- 
bet. 
Birinchi chaqiriq respublika Oliy Маjlisining 1999- yil 19-20- avgust kunlari bo’lib o’tgan 
15- 
sessiyasi ikkinchi chaqiriq O’zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi deputatlari saylovini 
1999- yil 5- 
dekabr kuniga belgilash to’g’risida qaror qabul qildi. 1999- yil 5- dekabr kuni 
Ikkinchi chaqiriq Oliy Majlisga saylovlar bo’lib o’tdi. 1999- yil 5- dekabr kuni bo’lgan 
saylovlarda nomzodlardan birontasi ham yetarli ovoz ololmagan 66 ta saylov okrugida 
19- 
dekabr kuni takroriy saylov tashkil etildi. Ikkinchi chaqiriq O’zbekiston Respublikasi 
Oliy Majlisiga saylovda 7 ta subyekt - beshta siyosiy partiya, hokimiyat vakillik organi va 
saylovchilarning tashabbuskor guruhlaridan jami 1010 nafar nomzod qatnashdi. 
Saylovlar aholining fаоl ishtiroki va yuqori siyosiy ko’tarinkiligi bilan o’tdi, jami 250 nafar , 
vakil deputat etib saylandi. Nаtijаlаr O’zbekistondagi saylovlar xalqaro tan olingan 
demokratik saylov tizimi, uning huquqiy bazasiga mos ravishda, chinakamiga muqobillik 
asosida bо’lib o‘tganligidan dalolat beradi. Ikkinchi chaqiriq O’zbekiston Respublikasi 
Oliy Majlisining 2000- yil 22- yanvar kun
i bo’lib o’tgan birinchi sessiyasining birinchi 
majlisida hokimiyat vakillik orgаnlаndаn sаylаngаn 111 kishidan iborat deputatlar bloki, 
Xalq-demokratik partiyasldan saylangan 48 kishidan, "Fidokorlar" milliy-demokratik 

Download 237,54 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4   5   6




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish