Мавзу 1 Таълим тизимида “Жисмоний тарбия ва спорт” фан сифатида. Режа: Фанга кириш. «Жисмоний тарбия ва спорт»

Жисмоний тарбия машғулотларидан вақтинча озод этилган талабалар бўлими
Ҳар йили тиббий кўрик ўтказилдан сўнг шифокорлар томонидан талабаларнинг 5­8% жисмоний тарбия дарсларидан вақтинчалик озод этилади. Улардан баъзилари даслардан тўлиқ озод этилади, айримларига шифокор назорати остида жисмоний терапия машқларини бажариш тавсия этилади.
Бу турдаги талабаларни қуйидаги турларга ажратиш мумкин:
А) болаликдаги жароҳат ва касалликлардан сўнг ногиронлик ­ бу талабалар ўқув даври мобайнида машғулотлардан бутунлай озод этилади;
Б) организмнинг турли бузулишларидан кейинги хронологик касалликлари;
В) яқин муддатда бошдан кечирилган жарроҳлик, жароҳатлар ва жиддий муолажалардан кейин. Бу турдаги талабалари бир оз муддатдан сўнг амалий машғулотларга қайтадилар. Бу талабаларга жисмоний терапия машқлари тезроқ тузалиб кетишларига ёрдам беради.
Дастурнинг бўлими юқоридаги талабалар учун мўлжалланган бўлиб, талабалар ўзларини “нуқсонли” ҳис қимаслигини таъминлайди. Дарслар вақтидаги енгил машқлар уларни жисмоний ҳолатини яхшилашга хизмат қилади.
Вақтинчалик озод этилган талабалар билан ишлашнинг баъзи хусусиятлари
Ўзбекистон аҳолисини жисмоний ҳолатини яхшилпш учун 2000 йилда Президент Кенгаши “Алпомиш” ва “Барчиной” тестлари жорий этди.
Бу тестлар аҳолининг барча қатламини қамраб олади, фақатгина вақтинчалик озод этилган талабалар бу тестларда иштирок эта олмайди. Бу талабаларни қамраб олиш аввалдан ўйланган эди, лекин тестлар жорий этилгандан сўнг бу имконсиз бўлиб қолди. “Озод этилган”лар котингенти ҳар йили 5 ­ 10% орасида бўлади, бизнинг ОТМда эса бу ўртача 16 нафар талаба дегани. Уўбу дастурни ишлаб чиқиш вақтида муаллифлар бу каби талабааҳлар учун жисмони терапия заруриятини инобатга олишган ва дастурнинг учдан бир қисмини ушбу бўлимга ажратишган. Беморларни спортга кўпроқ жалб этиш учун шахмат ва шашка бўйича назарий бўлимлар киритилган. Амалий бўлим ҳаракат аппарати реабилитацияси, назарий бўлимда ҳакамлар ва жамоавий мураббийлар тайёрлашни қамраб олган. Шу билан бир қаторда, назарий бўлимдаги маърузалар билан чекланиб қолмай, волейбол, стол тенниси, бадминтон ва енгил атлетика бўйича назарий маълумотлар бериш кўзда тутилган. Дастурнинг амалий бўлими касаллик даражаси билан режалаштирилади.