Mavzu: 1-dars,,Materiklar va okeanlar tabiiy geografiyasi nimani o`rganadi?

6-sinf.

Materik va okeanlar tabiiy geografiyasidan test savollari

Mavzu:1-dars,,Materiklar va okeanlar tabiiy geografiyasi”nimani o`rganadi?

1.Yer yuzi nechta materikka bo`lib o`rganiladi?

A)5 ta materikga bo`lib o`rganiladi

B)4 ta materikga bo`lib o`rganiladi

C)6ta materikga bo`lib o`rganiladi

D)7 ta materikga bo`lib o`rganiladi

2.Eng katta materikni belgilang.

A)Afrika B)Shimoliy Amerika

C)Janubiy Amerika D)Yevrosiyo

3.Yer yuzidagi eng katta okean qaysi?

A)Atlantika B) Tinch okean

C) Shimoliy muz okean D) Hind okean

4.,,Toshkent ’’relyefli globusini kim yasagan?

A) H.Hasanov B) I.Oshev C) N.Dolimov D) Q.Zokirov

5.Darslikning uchinchi bo`limida nimalar o`rganiladi?

A)Dunyo okeanining qismlari va ularning materiklar tabiatiga ta’siri

B)Materiklarni o`rganish jarayonida mashhur dengizchilar kashfiyotchilar sayyohlar haqida

C)Geografik qobiqlarning xususiyatlari ,chegaralari,rivojlanish qonuniyatlari haqida

D)Darslikning qisqacha mazmuni,atamalar,globuslar haqida,geografik xaritalar,atlaslar haqida ma`lumot beriladi.

6.Materiklarni o`rganish nima uchun Afrikadan boshlanadi?

A)Chunki u tabiatining barcha xususiyatlariga ko`ra takrorlanmas hamda o`ziga xos bo`lgan quruqlikdir.

B) Chunki Afrikadan ekvator chizig`i o`tgan.

C)Chunki Afrika hamisha issiq bo`ladi

D) Chunki u ikki okean oralig`ida joylashgan

7.Dunyo okeani bo`ylab qaysi dengizchi safarga chiqqan?

A)H.Hasanov B)Q.Zokirov

C)F.Magellan D)K.Ptolomey

8.Dengiz,qo`ltiq,bo`g`izlar okeanlarning qanday qismlaridir?

A)Yirik qismlari B)Kichik qismlari

C)O`rta qismlari D)Mayda qismlari

9.Okean yoki dengiz yuzasi bilan quruqlik yuzasi tutashgan chegara nima deb ataladi?

_{10.Suvli muhit yaxlit,shuning uchun uni nima deyiladi?}

savol	1	2	3	4	5	6	7	8
javob	C	D	B	B	A	A	C	B

<sub>9.Javob: Qirg`oq chizig`i

10.JavoB: Dunyo okeani.</sub>

2- mavzu: Geografik xaritalar va ularning turlari. Atlaslar va globuslar.

1. Masshtabiga ko’ra qanday xaritalar bo’ladi?

A) Yirik masshtabli, mayda masshtabli

B) Mayda masshtabli, o’rta masshtabli

C) O’rta masshtabli , yirik masshtabli

D) Yirik masshtabli, o’rta masshtabli, mayda masshtabli

2. Mazmuniga ko’ra xaritalar qanday turlarga bo’linadi?

A) Umumgeografik xarita, mavzuli xaritalarga B) Mavzuli xaritalar

C)Umumgeografik xaritalar D)Kompleks xaritalar

3. Yagona dastur asosida bir butun (yaxlit ,bo’linmas) asar sifatida bajarilgan geografik xaritalarning sistemali to’plamiga nima deyiladi?

A) Kompleks xaritalar B) Umumgeografik xaritalar

C) Geografik atlas D) Mavzuli tabiiy xarita

4. Qaysi olimning geografik xaritalar to’plamini (eramizning II asri) birinchi geografik atlas deb hisoblash mumkin?

A) Klavdiy Ptolomey B) Hamidulla Hasanov

C) Mahmud Qoshg’ariy D) Ahmad Farg’oniy

5. Xaritalarning to’plami uchun “Atlas” nomi kim tomonidan (1595-yil) taklif etilgan?

A) F. Mogellan B) Merkator

C) X. Kolumb D)Eratosfen

6. “Toshkent” relyefli globusini kim yasagan?

A) H.Hasanov B) I.Oshev

C) N. Dolimov D) Q. Zokirov

7.1886 yili Hoji Yusuf Hayaity yasagan globus hozirgi kunda qayerda saqlanmoqda?

A) Ozbekiston tarixi davlat muzeyi

B)O’zMU geografiya fakulteti

C) O’zbekiston davlat san’at muzeyida

D).Samarqand madaniyat va san’at tarixi muzeyida

8. “Toshkent” relyefli globosi qayerda o’rnatilgan?

A) TDPIning geografiya fakultetida

B) O’ZMUning geografiya fakultetida

C)O’zbekiston davlati tarixi muzeyida

D) Samarqand madaniyat va san’at tarixi muzeyida

9.Birinchi mukammalroq geografik globusni 1492- yilda________________yasagan.

10. Mirzo Ulug’bek nomidagi O’zMU geografiya fakultetida 1984 yilda H.Hasanov rahbarligida I.Y.Oshev yasagan ulkan ______________ o’rnatilgan.

Savol	1	2	3	4	5	6	7	8
Javob	D	A	C	A	B	B	D	B

9.Javob: MartinBexaym

10. Javob: “Relyefliglobus”

3- mavzu: Geografik qobiqning chegaralari ,xususiyatlari.

1.Geografik qobiq tushunchasiga yaqin bo’lgan g’oya birinchi marta kim tomonidan va qachon aytilgan?

A)Grigoryev 1966-yil B)D.Anochin 1902-yil

C)M.Moxorovichich 1914-yil D)A.Lauazye 1774-yil

2.Geografik qobiq ta’limotini kim ishlab chiqqan?

A)Grigoryev 1966-yil B)D.Anochin 1902-yil

C)M.Moxorovichich 1914-yil D)A.Lauazye 1774-yil

3.Yerning geografik qobig’i deb nimaga aytiladi?

A) Atmosfera, Gidrosfera, Litosfera, Biosferani o’z ichiga olgan va ta’sirlashib turadigan yaxlit qobiq.

B)Troposfera, Litosferaning ustki g’ovak qatlami,Gidrosfera, Biosferani o’z ichiga olgan va o’zaro ta’sirlashib turadigan yaxlit qobiq.

C)Atmosfera,Gidrosfera, Litosferani o’z ichiga olgan va o’zaro ta’sirlashib turadigan yaxlit qobiq.

D)Atmosfera, Gidrosfera, Litosfera Biosferani o’z ichiga olgan yaxlit qobiq.

4.Yerdagi organizmlarni quyoshning ultrabinafsha nurlaridan muhofaza qiladigan qatlam qaysi

A)Troposfera B)Strotosfera C)Mezosfera D)Ozon qatlami

5.Geogrofik qobiqning gorizontal tuzilishi-bu...

A)Tabiat komplekslarining kenglik va uzunlik bo’ylab tarqalishi hamda almashinib kelishi

B)Geografik qobiq tarkibiy qismlarining balandlik bo’ylab joylashgan holati

C)Tabiat komplekslarining kenglik bo’ylab tarqalishi va almashinib kelishi

D)Tabiat komplekslarining uzunlik bo’ylab tarqalishi va almashinib kelishi

6.Geografik qobiqning tuzilishida qanday hodisa asosiy ro’l o’ynaydi?

A)Geografik ritmiklik B)Geografik zonallik

C)Bir butunlik D)Modda va energiya almashinuvi.

7.Okean suvlari necha yilda bir marta yangilanadi?

A)2000 yilda B)2500 yilda C)3000 yilda D)3500 yilda

8.Qaysi qobiqda namning to’liq yangilanishi uchun atigi o’n kun kerak bo’ladi?

A)Atmosfera B)Gidrosfera

C)Litosfera D)Biodfera

9.Aylanma harakatdagi suv boshqa komponentlar bilan bevosita aloqada bo’lib,______________shakllanishida muhim ro’l o’ynaydi.

10.Geografik qobiqning yuqori chegarasi ozon pardasiga, pastki chegarasi esa_______________to’g’ri keladi.

Savol	1	2	3	4	5	6	7	8
Javob	B	A	B	D	A	D	C	A

9.Geografik qobiqning.

10.G’ovak jinslarning tag qismiga.

4-5-mavzu:Geografik qobiqning rivojlanish qonuniyatlari.

1.Qaysi erada toshko’mir hosil bo’lgan?

A)Kaynazoy B)Mezazoy C)Paleozoy D)Proterozoy

2.Quyidagi xususiyatlardan qaysi biri mezozoy davriga oid?

A)Yosh tog’lar hosil bo’ldi B)Hozirgi keksa tog’lar hosil bo’ldi

C)Bahaybat dinazavrlar paydo bo’ldi D)Iqlim mintaqalari shakllandi

3.Mezozoy erasiga qaysi davrlar kiradi?

A)Silur, Devon, Perm B)Trias, Yura, Bo’r

C)Poleogen, Neogen, Antropogen D)Quyi, O’rta, Yuqori

4.Proterozoy erasiga qaysi davrlar kiradi?

A)Silur, Devon, Perm B)Trias, Yura, Bo’r

C)Poleogen, Neogen, Antropogen D)Quyi, O’rta, Yuqori

5.Qaysi davrda odam paydo bo’lgan?

A)Kembri B)Korbon C)Poleogen D)Antropogen

6.Qaysi era 340mln yil davom etgan?

A)Mezozoy B)Paleozoy C)Kaynozoy D)Arxey

7.Oddiy bakteriyalar, suvo’tlari qaysi erada paydo bo’lgan?

A)Arxey B)Mezozoy C)Paleozoy D)Proterozoy

8.Qaysi era davrga bo’linmaydi?

A)Arxey B)Mezozoy C)Paleozoy D)Proterozoy

9.Yer taraqqiyotining 4,6mlrd yildan to 570mln yilgacha o’tgan davrni___________bosqich qamrab oladi.

10.Geografik qobiqning to’rtta strukturasida ya’ni atmosfera, gidrosfera, litosfera va biosferalarda modda va energiya almashinuvi ikkita-__________________yo’nalishda kuzatiladi.

Savol	1	2	3	4	5	6	7	8
Javob	C	C	B	D	D	B	A	A

9.Nobiogen

10.Gorizontal va vertikal.

6-mavzu: Litosfera va yer relyefi .

1.Qaysi qobiqning qalinligi 200 km ga teng?

A) atmosfera B) gidrosfera C) litosfera D) biosfera

2.Yer po’sti bilan yuqori mantiya o’rtasidagi chegarani kim aniqlagan?

A)1914-yili Moxorovichich B) 1912-yili A.Vegener

C) 1796 –yiliR.S.Laplas. D)1996-yili A.Grigoryev.

3. Yer po’stining o’ta serharakat joylariga nima deyiladi?

A) Harakatsiz mintaqalar B) Geosinklinar mintaqalar

C) Astenosfera D) Platformalar

4.Dengiz sathidan 200 metr balandlikkacha bo’lgan tekisliklar nima deyiladi ?

A) qirlar B) adirlar C) pasttekistlar D) past tog’lar .

5.Batial (yunoncha ) 3000 m gacha bo’lib qanday ma’noni bildiradi ?

A) chuqur B) tubsiz C) shelf D) sayoz

6.Quruqlikning 40 % nima egallaydi ?

A) tekisliklar B) tog’lar C) past tog’lar D) adirlar

7.500 m dan 1000 metr balandlikkacha bo’lgan yerlarni belgilang ?

A) o’rtacha tog’lar B) o’rtacha baland tog’lar

C) past tog’lar D) baland tog’lar

8.1000 metrdan 2000 m gacha bo’lgan tog’larga qaysi tog’lar kiradi ?

A) o’rtacha tog’lar B) past tog’lar

C)baland tog’lar D) o’rtacha baland tog’lar.

9.Relyef yunoncha so’zidan olingan bo’lib _________ demakdir .

10.Quruqlikdagi dengiz sathidan past yerlar __________ deb ataladi.

Savol	1	2	3	4	5	6	7	8
Javob	C	A	B	C	A	B	C	A

9.Javob: Ko’tarilaman

10.Javob: Cho’kmalarvabotiqlar .

7-Mavzu materiklar va okeanlarning paydo bo’lishi va rivojlanishi.

1.Quyosh sistemasi va yer koinotdagi harakatlanayotgan changsiomon zarrachalarning birikishidan hosil bo’lgan . Bunday fikrni dastlab kim aytgan ?

A) 1644 yil R. Dekart B) 1796- yilda I.Kant

C) 1796-yilda R.S.Laplas D)1968-yilda L.R.Sayks

2.Mobilizm gipotezasini 1912-yilda qaysi nemis geoligi ishlab chiqdi ?

A) J.Oliver B) L.R.Sayks C)R.Dekart D) A.Vegener

3.A. Vegener gipotezasini bundan 9 asr avval vatandoshimiz qaysi olim tomonidan aytilgan ?

A) Ahmad Farg’oniy B) Abu Rayhon Beruniy

C) Al-Xorazmiy D) Abu Nasr Farobiy

4.1968 yilda Amerikalik bir guruh olimlar yangi mobilizm,yani ,,Litosfera plitalari tektonikasi “ gipotenuzasini e’lon qilishgan ?

A) A.Vegener,R.S. Laplas B) I.Kant , R . Dekart

C) L.R. Sayks , J. Oliver D) R. Dekart , J.Oliver

5.65 mln yil avval Lavraziyadan qaysi materiklar ajralib chiqqan ?

A)Sh.Amerika va Yevrosiyo B) Afrika va Avstraliya

C) Antarktida va Janubiy Amerika D) Antarktida va Amerika.

6.Gondvanadan qaysi materiklar ajralib chiqqan ?

A) Sh.Amerika, Antarktida , Afrika

B) Afrika , Avstraliya , Antarktida , Janubiy Amerika

C) Antarktida , Avstraliya , Afrika .

D) Afrika , Janubiy Amerika , Avstraliya

7.Olimlar basharotiga ko’ra qizil dengiz Baykal ko’li tobora kengaya borib nimaga aylanishi mumkin degan ?

A) dengizga B)orolga C) ko’lga D) okeanga.

8.Materik yer posti bilan yadro orasida nima joylashgan ?

A) mantiya B) yadro C) okean yer posti D) materik yer posti

9.Yer yuzida yagona Pangeya materigi va yagona ­­­________ bo'lgan .

10.Quyosh sistemasi va yer koinotdagi harakatlanayotgan changsimon zarrachalarning birikishidan hosil bo’lgan degan gipoteza __________ gipotezasi deb ataladi .

Savol	1	2	3	4	5	6	7	8
Javob	A	D	B	C	A	B	D	A

9.Javob: Pantalassa okeani .

10.Javob: Dekart-Kant-Laplas.

8-Mavzu : Gidrosfera va uning tarkibiy qismlari .

1.Yer yuzasining 71% dan ko’proq qismini qanday suvlar egallaydi ?

A) okean suvlari B) dengiz suvlari C) ko’l suvlari D) daryo suvlari

2.Okean suvining asosiy xususiyatlarini belgilang .

A) harorati va biomassasi B) sho’rligi va hayvonot olami

C) sho’rligi va harorati D) sho’rligi va biomassasi

3.Okean suvlarining o’rtacha sho’rligi 35% ₀ qayerga to’g’ri keladi ?

A)Tropiklarda B) ekvator yaqinida

C) mo’tadil kengliklarda D) qutbiy kengliklarda

4.Okean suvi nima uchun -2⁰ C da muzlaydi ?

A) sho’r bo’lganligi uchun

B) okean suvi bo’lgani uchun

C) suvi ko’p bo’lgani uchun .

D) okeanlar suvi tutash bo’lgani uchun.

5. Qaysi tranzit daryolar cho’llarni kesib o’tadi?

A) Amudaryo, Sirdaryo, Ili B) Sirdaryo , Amudaryo. Nil

C)Kongo, Nil, Sirdaryo D) Amudaryo, Nil, Xuanxe

6. Dunyodagi 376 ming km kv keladigan eng katta ko’lni belgilang

A) Orol ko’li B) Baykal ko’li

C) Balxash ko’li D) Kaspiy ko’li

7. Dunyodagi eng chuqur qaysi ko’llar oqar ko’llar?

A) Nyasa,Baykal B)Balxash,Baykal

C) Baykal, Tanganika D) Nyasa,Tanganika

8. Qayerda qor chizig’i 4,5-5 km balandlikdan o’tadi?

A) Qutblarda B)Ekvatorda

C)Shimoliy qutbda D)Janubiy qutbda

9. Yog’inlar ko’p yog’adigan hududlarda Amazonka ___________________________________ kabi daryolar hosil bo’lgan.

10. Ko’llar kattaligiga, chuqurligiga, ____________________ kelib chiqishiga ko’ra xilma –xildir.

Savol	1	2	3	4	5	6	7	8
Javob	A	C	B	A	B	D	C	B

9.Javob: Kongo, Missisipi, Xuanxe, Volga.

10.Javob: Oqar yoki oqmasligiga, sho’r va chuchukligiga.

9-10- mavzu: Atmosfera. Yerning iqlim mintaqalari.

1.Atmosfera massasining 99,5% i....

A) 80 km gacha bo’lgan quyi qatlamiga to’g’ri keladi.

B) Troposferaga to’g’ri keladi.

C) Strotasfera va mezasferaga to’g’ri keladi.

D) Tropasferaning quyi qismiga to’g’ri keladi.

2. Atmosferadagi gaz tarkibini kim va qachon aniqladi?

A) 1912-yili A. Vegener B) 1774- yili A.Lauarye

C) 1796-yili R.Laplas D) 1902-yili D.Anuchin

3. Havo harorati har 100 metr balandlikka ko’tarilganda necha gradus ^oC ga soviydi?

A) 0,6^oC B) 0,8 ^oC C) 0,9 ^oC D) 0,7 ^oC

4. Traposferadan yuqorida stratosfera ( 50 – 55 km gacha ) dan keyingi ( 80 – 85 km ) belgilang.

A) ekzasfera B) termosfera C) mezosfera D) stratosfera

5. Arktikada shimoli – sharqiy Antarktidada esa qanday doimiy shamollar esadi?

A) Janubi- g’arbiy B) Shimoli-g’arbiy

C) Shimoli-sharqiy D) Janubi- sharqiy

6. Yer sharidagi iqlim mintaqalari nechta?

A) 7 tasi asosiy 6 tasi oraliq

B) 5 tasi asosiy 8 tasi oraliq

C) 6 tasi asosiy 7 tasi oraliq

D) 4 tasi asosiy 9 tasi oraliq

7. Agar havo massalari okean ustida hosil bo’lsa qanday havo massasi deyiladi?

A) Okean B) Daryo C) Dengiz D) Kontinental

8. Agar havo massalari quriqlik ustida hosil bo’lsa qanday havo massasi deyiladi?

A) Kontinental B) Daryo C) Dengiz D) Okean

9.Troposfera (yunoncha, burilish) …. hisobiga isiydi.

10. Iqlimning asosiy ko‘rsatkichi bo‘lgan yog‘in miqdori va doimiy shamollar iqlim hosil qiluvchi ikkinchi omil —

Savol	1	2	3	4	5	6	7	8
Javob	A	B	A	C	D	A	C	A