Matematika o`qitish metodikasi

Ko‘paytirish va bo‘lish (105 soat)
Ko‘paytirish va bo‘lish (bilimlarni umumlashtirish va sistemaga solish). Ko‘paytirish va bo‘lish orasidagi o‘zaro bog‘lanishlar.
Ko‘paytuvchilar va ko‘paytma; bo‘linuvchi, bo‘luvchi va bo‘linma orasidagi o‘zaro bog‘lanishlar.
6 ∙ x q 426 q 120, x : 18 q 270 – 50, 360 : x q 630 : 7 ko‘rinishidagi tenglamalarni komponentlar va amallar natijalari orasidagi bog‘lanishlar asosida yechish.
Ko‘paytirish va bo‘lishni tekshirish usullari.
Ko‘paytirishning o‘rin almashtirish, guruhlash va taqsimot xossalari. O‘zgaruvchilar yordamida ko‘paytirish va bo‘lish xossalarini yozish. 10; 100; 1000 ga ko‘paytirish va bo‘lish.
Ko‘p xonali sonni bir xonali songa yozma ko‘paytirish va bo‘lish. Nol bilan tugallangan songa ko‘paytirish.
Sonni ko‘paytmaga bo‘lish. Nol bilan tugallangan songa bo‘lish. Ko‘p xonali sonni ikki xonali va uch xonali songa ko‘paytirish. Ko‘p xonali sonni ikki xonali va uch xonali songa yozma bo‘lish. Ko‘paytirish va bo‘lishni o‘z ichiga olgan 2, 3 va 4 amalli ifodalar. Masofa, vaqt va tezlik orasidagi bog‘lanish.
Qo‘shish, ayirish, ko‘paytirish va bo‘lishni o‘z ichiga olgan 3 va 4 amalli (qavsli va qavssiz) sonli ifodalar.
Kattaliklarni bir xonali songa ko‘paytirish va bo‘lish.
Qarama-qarshi yo‘nalishlardagi harakatlarga, o‘tilgan mavzularga doir 2, 3 va 4 amalli masalalar yechish.
Qo‘shish, ayirish, ko‘patirish va bo‘lish amallarini o‘z ichiga olgan 2 va 3 amalli masalalar. Shakllarning yuzi haqida tasavvur.
To‘g‘ri to‘rtburchak (kvadrat)ning yuzi. Yuz birliklari: kvadrat santimetr (kv. sm), kvadrat desimetr (kv. dm), kvadrat metr (kv. m). To‘g‘ri to‘rtburchaklar (kvadrat)ning perimetri va yuzini topishga doir masalalar.
O‘tilganlarni takrorlash va mustahkamlash (11 soat)


11-mavzu: Boshlang’ich sinfda matеmatika o’qitish mеtodlari.
REJA:

1. 
   Boshlang‘ich matematika o‘qitish metodlarining turlari.
   
2. 
   Boshlang‘ich matematika o‘qitish jarayonida o‘quvchilarning mantiqiy fikrini o‘stirish.
   

Didaktikaga doir qo‘llanmalarda bilimlarni bayon qilish va mustahkamlashning formalari sifatida quyidagi o‘qitish metodlari qaraladi: kuzatish, o‘qituvchining bilimlarni (bayon, suhbat, hikoya, mashq) o‘quvchilar bilan darslik va boshqa kitoblar bilan ishlash, kuzatish, laboratoriya ishi, mustaqil ishlar.
Boshlang‘ich sinflarda matematika o‘qitish jarayonida o‘qitish materialining mazmuni va o‘quv sinfining katta-kichikligiga qarab bu metodlardan turli o‘rinlarda foydalanish mumkin.

2. 
   Matematika o‘qitishda kuzatish.
   

O‘quvchilar bilan matematik faktlarni kuzatish muhim ahamiyatga ega. Natural sonlarning xossalari, arifmetik amallarning xossalari, geometrik figuralarning xossalarini va hokazolarni kuzatish o‘quvchilarning fikrlash qobiliyatini o‘stiradi. Arifmetik amallar va sonlarning ko‘pgina xossalarini quyi sinflarda kuzatish bilan tushuntirilishi maqsadga muvofiqdir. Masalan, 1-sinf o‘quvchilari qo‘shishining o‘rin almashtirish xossasini kuzatish orqali tez bilib oladi.
5+3= , 3+5= , 6+1= , 1+6= , 2+7= ,7+2
Shunday misollarni 1-sinf o‘quvchilari echgandan keyin bir qatorning yechimlarini tenglashtirishni o‘qituvchi tavsiya etadi.
5+3=8 va 3+5=8. Natijada quyidagi xulosani keltirib chiqaradi. Xulosa (misollar nima bilan o‘xshash).
Bir xilda qo‘shish amali bajariladi. 5 va 3 bir xil qo‘shiluvchilar.
8 va 8 bir xildagi natijalar. farqi ( nima bilan farqlanadi)
qo‘shilvchilarning qo‘shish tartibi farq qiladi.
Shunga o‘xshash boshqa misollarni ham yechib o‘quv-chilar quyidagi umumiy xulosaga keladilar: qo‘shiluvchilarning qo‘shish tartibini o‘zgartirgan bilan yig‘indi o‘zgarmaydi.
Qaralgan holda kuzatish metodini qo‘llash, shuningdek, o‘qituvchi tomonidan bilimlarni bayon qilishda ham, hisoblashga doir masalalar yechishga doir bosqichlarda ham katta ahamiyatga egadir.

2.