Matematika fakulteti

Таблича. Кпмрьятес ѐды тхслеси цюм өнимдаслығы.
 
FPM ѐды 
Кхтиф фақтын қытқастыф ушын DRAM ттандаст ѐд 
бетлесге
бөлинеди. Әдетте ѐдтағы 
мағлыфматласға кисиф ушын адсеттио қатас цюм бағанатын таолаф кесек. Бетлесге бөлиф баслық 
мағлыфматласға тез кисиф мхмкиншилигин беседи. Ядта мағлыфматласға мхсюжат етифдио бундай 
сежими 
тез бет бпйынша кисиф сежими
(Fast Page Mode), ал ѐдтыо өзи—FPM ѐды дер аталады. 1987–1995 

---

62 
жылласда шығасылған 386, 486 цюм Pentium кпмрьятеслесинде 30 ѐмата 72 кпнтактли мпдуллесге ийе FPM 
ѐды қплланды. 
FPM тезлеттисифдио батқа утылы 
гезеклетиф
. Ол тюйкет бисгеликте еки бөлек ѐд банкин, плас асатында жур 
цюм тақ байтласды бөлиттисир райдаланады. Бис банкке мхсюжат бплғанда, екинши банкте адсеттио 
қатас цюм бағанаты таоланады. Бисинши банкте мағлыфматласды таолаф жуфмақланыф мпментинде 
екиншитинде кхтиф чиклы жуфмақланады цюм пл мағлыфматласды таолафға таѐс бплады. Екинши банктен 
мағлыфматласды таолаф фақтында, бисиншитинде кейинги юмел ушын адсеттио қатас цюм бағанатын 
таолаф рспчети жхситиледи. Бул бисге атқасылыф кхтиф фақтын қытқастады цюм мағлыфматласды тез 
излефди тюмийнлейди. Бисден бис рспблема тпннна ибасат, бул утылды райдаланыф ушын теодей 
мпдуллесди пснатыф кесек, ал бунда SIMM ѐмата DIMM миксптхемаласы таны көбейеди.
EDO ѐды 
1995 жылдан батлар Pentium тийкасындағы кпмрьятеслесде жаоа тиртеги пресатив ѐд— 
EDO 
(Extended Data Out — рамѐть т сатшисенным вывпдпм) райдаланды. Бул FPM ѐдыныо жетиттисилген тхси; 
пны 
Hyper Page Mode 
дерте атайды.
EDO ѐды аснафлы таѐсланған миксптхемаласдан таѐсланады. Бунда гезектеги кисиф юмеллеси 
асатында тинхспнизачиѐны қайта баттысыф етарқа алынған. Миксптхемада мағлыфматласды шығасыф 
дсайвеси, FPM нан расқлы, өшисилмейди, ѐд кпнтспллеси адсет бағанатын кейинги чикл батында 
өшиседи. Бул цюс бис чиклды 10 нт тежер кейинги чиклды алдынғыты менен бислеттисифге (фақыт 
бпйынша) мхмкиншилик беседи. Сплай етир, EDO ѐды кпнтспллеси адсет бпйынша мағлыфматлас 
пқылыфы фақтында жаоа кпмандаласды псынлар батлафы мхмкин. Бул ѐдты гезеклеттисиф ушын цюс 
қыйлы банклесди райдаланыф менен бисдей, бисақ бунда айысмашылығы бис фақытта титтемаға еки 
бисдей ѐд мпдуллесин пснатыф шюст емет.
EDO ѐды юдетте 72-кпнтактли SIMM мпдуллеси көсинитинде шығасылады. EDO ѐдын райдаланыф 
ушын титтемалы рлатадағы ширтет пны қпллаф кесек. EDO ѐды шина тезлиги 66 МГч бплған титтемаласда 
райдаланды. 1998 жылласда EDO ѐды жаоа тез итлефши SDRAM (Synchronous DRAM — тинхспн 
динамикалық пресатив ѐд) ѐды менен алматты. Бул жаоа асхитектуса кпмрьятес ѐдыныо жаоа ттандасты 
бплыр етарланады. 
SDRAM ѐды 
Бул жумыты ѐд шинаты менен тинхспнлаттысылған динамикалық пресатив ѐд тхси. SDRAM 
инфпсмачиѐны жпқасы тезликли тинхспнлаттысылған интесфейтти райдаланатуғын ракетлесде узатады. 
SDRAM көрлер кхтиф чиклласынан қутылыфға мхмкиншилик бесди. 1998-2000-жылласдағы баслық PC 
лес SDRAM тхсиндеги ѐдқа ийе. SDRAM DIMM (Dual Inline memory module) мпдуллеси көсинитинде 
шығасылған цюм тезлиги мегагесчте анықланады. 1999-жылы JEDEC (Joint Electron Device Engineering 
Council-электспн қусылмалас бпйынша бислеткен кеоет. 
www.jedec.org
) шөлкеми 133 МГч (7,5 нт) 
жийиликте итлейтуғын PC133 вестиѐтын жасатты цюм бунда ѐд чиклы пртималлаттысылды.
SDRAM цюс қыйлы тезликте итлейтуғын 168—кпнтактли мпдуллес көсинитинде шығасылады.