Matematik tasavvurlarni rivojlantirish metodining amaliy ahamiyati

Oriental Renaissance: Innovative, 
educational, natural and social sciences 
 
VOLUME 1 | ISSUE 4 
ISSN 2181-1784 
Scientific Journal Impact Factor SJIF 2021: 5.423 
725 
w
www.oriens.uz
May
2021
 
 
tushungan va egallagan bo‘ladi. Mashg‘ulotda masalalar echish jarayonida har bir 
bola uning mustaqil fikrlashini rivojlantirishga imkon beradigan matematik bilimlar 
tizimiga, maxsus va umumiy o‘quv ko‘nikma hamda malakalariga, rivojlanganlik va 
tarbiyalanganlik darajasiga erishgan bo‘lishi kerak. Matematikani o‘rgatish bolalarda 
o‘z ona tilida xatosiz so‘zlashga, o‘z fikrini aniq va ravon qilib bayon eta bilishga 
o‘rgatishda yordam beradi. Matematikani bayon etishda sergaplikka yo‘l qo‘yish 
mumkin emas, bunda har bir so‘zni o‘z o‘rnida ishlata bilish ayniqsa muhimdir. 
SHuning uchun ham matematiga «olibg‘qochish» emas, aniq bilimlarga tayaniladi.
Bundan tashqari, matematik masalalarni echishda chamalab ko‘rish usulidan ham 
foydalanilsa o‘z natijasini beradi. Bunda bola echish natijasining to‘g‘riligini biror 
darajadagi aniqlikda oldindan aytish imkoni yaratiladi.
XULOSA VA TAKLIFLAR 
Xulosa qilib aytganda, masalalar, matematik tasavvurlarni maktab yoshidayoq 
o‘zlashtirishda yuqorida sanab o‘tilgan uslublardan tashqari anketa, savol-javob, 
suhbat, umumlashtirish, kuzatish, pedagogik eksperiment metodlaridan foydalanish 
ham samara beradi. Bundan tashqari, bola maktabga borgunga kadar unda matematik 
tasavvurlarni shakllantirish uchun MTMdagi barcha o‘quvg‘tarbiya ishlari bilan 
o‘zviy ravishda bog‘lab maxsus ish olib borish zarur. Matematik bilimlar bolalarga 
ma’lum sistema va izchillikda berilishi, bunda yangi bilim kamroq mikdorda, ya’ni 
bolalar o‘zlashtirib oladigan darajada bo‘lishi kerak. Tarbiyachi xar bir yosh 
gruppasining dastur kanday tuzilganini, maktabgacha tarbiya yoshidagi bolalarda 
boshlang‘ich matematik tasavvurlarni o‘stirish yuzasidan olib boriladigan barcha 
ishlar har bir mashg‘ulotning kanday muxim rol o‘ynashi va o‘rin egallashini bilishi 
lozim Dastur vazifalarining ko‘pchilik kismi mashg‘ulotlarda hal kilinadi. Bolalarda 
ma’lum izchillikda tasavvurlar shakllantiriladi, zarur malaka va ko‘nikmalar xosil 
kilinadi. Atrofdagi xamma narsani mikdor jixatidan kuzatishlarni uyushtirishga, 
bolalarning o‘z faoliyatlarining xilmag‘xil turlarida matematik mazmundagi bilim va 
ko‘nikmalaridan kanday foydalanishlariga axamiyat berish lozim. Mashg‘ulotlarda 
didaktik uyinlardan xamda o‘ying‘mashklardan keng foydlanish, mashg‘ulotlardan 
tashqari vaktlarda uyinlar tashkil kilib, bolalarning matematik tasavvurlarini 
mustaxkamlash, chukurlashtirish va kengaytish zarur. MTM larni oliy ma’lumotli 
mutaxassislar bilan ta’minlash hamda mashg‘ulotlar innovatsion pedagogik 
texnologiyalardan foydalanib tashkil etilishi samarali natija beradi. Matematik bilim 
berish vositalarini darsliklar, didaktik materiallar, ko‘rsatma qo‘llanmalar va texnik 
vositalarni ishlab chiqish (nima yordamida o‘qitish).