Масъул муҳаррир

10
ONA TILI VA ADABIYOT FANINIO‘QITISHNING INNOVATSION USULLARI 
Abdullayeva Husnida Baxtiyorovna 
2-sonli Davlat ixtisoslashtirilgan umumta’lim 
maktab internati ona tili va adabiyot fani 1-toifali o‘qituvchisi 
Namangan viloyati Namangan shahar
Annotatsiya: Ushbu maqolada ona tili fanining dars jarayoni yanada samarali o‘tqazish, fan-
ga nisbattan o‘quvchilarning qiziqishini ortirish va uni saqlab qolish maqsadiga asosan, kreativ 
yondashgan holda fikr va mulohazalar berilgan.
Kalit so‘zlar:
Interaktiv ta’lim, o‘quv jatrayoni, ona tili va adabiyot, kommunikativ faoliyat
Interaktiv ta’lim, birinchi navbatda, o‘qituvchi va o‘quvchining o‘zaro aloqasi bo‘lgan muloqot 
ta’limidir.
Interaktiv ta’lim kognitiv faoliyatning maxsus shakli sifatida o‘ziga xos va prognozli maqsadlarni 
nazarda tutadi, ulardan biri o‘quvchining muvaffaqiyatini, intellektual qobiliyatini his etadigan 
shart-sharoitlarni yaratishdan iborat bo‘lib, bu o‘quv jarayonining o‘zi uchun samarali bo‘ladi.
Interaktiv ta’limda o‘quv jarayoni barcha o‘quvchilar ishtirok etishi uchun quriladi, har bir kishi 
o‘zlari biladigan va o‘ylaydigan narsalar haqida tushunish va gapirish imkoniga ega. Yaxshi niyat 
va o‘zaro qo‘llab-quvvatlash muhiti nafaqat yangi bilimlarga ega bo‘lishga, balki hamkorlikning 
yangi shakllarida ham bilim faoliyatini rivojlantirishga imkon beradi. Hamkorlik shakli har bir 
ishtirokchi uchun muhim vazifalarni birgalikda hal qilish, bir fikrning boshqasidan ustun bo‘lishini 
o‘z ichiga oladi.
Interaktiv ta’lim bir vaqtning o‘zida bir nechta muammolarni hal qilishga imkon beradi. Eng 
muhimi, u kommunikativ va tezyurar yo‘naltirilgan ko‘nikma va ko‘nikmalarni rivojlantiradi, 
talabalar o‘rtasida o‘zaro aloqalarni o‘rnatishga yordam beradi, ta’lim vazifalarini hal qiladi, 
jamoada ishlashni va o‘rtoqlarning fikrlarini tinglashni o‘rgatadi. Interaktiv ta’lim bilan 
o‘quvchilarning asabiy yuki o‘chiriladi, ularning faoliyat shakllarini o‘zgartirish mumkin bo‘ladi, 
dars mavzusining asosiy savollariga e’tibor berishga yordam beradi.
Interaktiv ta’lim o‘z usullariga ega: suhbatlar, munozaralar, dizayn, treninglar; lug‘at tuzish, 
insho yaratish va mantiqiy sxema; didaktik, o‘quv o‘yinlar va boshqalar.
Ona tilini o‘qitish jarayoni tezaurus, terminologik printsiplarga asoslangan bo‘lib, unda 
atamalarni tanlash usuli va talabalarning nutqida faol foydalanish kiradi. Bundan tashqari, 
individualizatsiya tamoyilini ona tiliga, tizimli printsipga tayanish sifatida hisobga olish kerak; til 
birliklarining kommunikativ faoliyati; va lingvostranovedeniya tamoyillari.