Машина деталлари маъруза курси лотин 2017 й 20 янв



Download 2,19 Mb.
Pdf ko'rish
bet38/94
Sana10.09.2021
Hajmi2,19 Mb.
#170170
1   ...   34   35   36   37   38   39   40   41   ...   94
Bog'liq
mashina detallari

 
5-shakl. O’rnatish qurilmali motor-reduktor chizmasi 
 
 
6-shakl.«Flanesli tayanchda» bajarilgan motor-reduktor chizmasi 
 
 
Planetar motor-reduktorlar ikki xil ko’rinishda tayyorlanadi: flanesli tayanchlarda (22-shakl) 
va kurakchali (23-shakl). Umumiy tarzda ishlatiladigan planetar reduktor va motor-reduktorlarning 
ko’rsatkichlari takliflarda keltirilgan. 
 
 
TO’LQINSIMON UZATMALAR 
Bu uzatmalar tishli uzatmalarning bir turi bo’lib, ularning ishlash prinsipi ilashishda bo’lgan 
g’ildiraklardan birining to’lqinsimon deformasiyalanishiga asoslangan. 
PDF created with pdfFactory Pro trial version 
www.pdffactory.com


40
 
 
 
b   -   ichki   tishli   bikr g’ildirak; 
a - sirtqi      tishli 
elastik g’ildirak. 
N – vodilo uchida roliklar bor. Ichki 
g’ildirakning bo’lish diametri d
b
sirtqi 
g’ildirakning bo’lish diametri d
b
dan 
δ
kadr ki-chik qilib tayyorlangan, 
ya’ni 
δ
=

a
b
d
d
 
 
 
G’ildiraklarning bo’lish 
aylanasi bo’yicha o’lchangan 
qadami R bir xil qilib tayyorlansa, 
tishlar soni har xil bo’ladi, chunki 
p
z
p
z
a
b
f

Har bir qadamga to’g’ri keladigan burchak g’ildiraklar uchun har xil 
bo’ladi: 
a
a
z
/
360
0
=
γ
       va        
b
b
z
/
360
0
=
γ
 
Uchlariga  roliklar  o’rnatilgan  vodiloning  sirtqi  diametri  elastik  g’ildirakning  ichki 
diametridan 
δ
  qadar  katta  qilib  tayyorlanadi.  Shuning  uchun  vodilo  elastik  g’ildirak  ichiga 
joylashtrilganda u ellips shaklini oladi. 
N  vodilo  aylanganda  uning  roliklari  elastik  g’ildirakning  shaklini  shunday  o’zgartirib 
beradiki, uning deformasiyasi aylana bo’ylab harakatlanayotgan to’lqinni eslatadi. 
G’ildirakning har xil nuqtasida tishlar har xil fazada ilashadi. Agar tishlarning balandligini 
δ
deb  belgilasak,  u  holda  1-nuqtada  tishlar  butun  balandligi  bo’yicha,  2-nuqtada  yarim  balandligi 
bo’yicha  ilashishda  bo’ladi.  3-nuqtada  esa  ular  ilashishdan  butunlay  chiqib,  4-nuqtada  yana  yarim 
balandligi bo’yicha, lekin tish yonining boshqa tomoni bilan ilashishga ki-rishadi.  Demak,  vodilo 
aylananing  choragini  o’tganda  tishlar  o’z  o’rnini  yarim  tishga,  yarmini  o’tganda  esa  bir  tishga, 
bir aylanganda esa ikki tishga o’zgartiradi. Shuning uchun sirtqi g’ildirak tishlarining soni elastik g’il-
dirak  tishlarining  sonidagidan  2  ta  ortiq  qilib  tayyorlanadi.  Demak,  vodilo  to’la  bir  aylanganda 
ichki  g’ildirak  ikki  tishga,  ya’ni  ikki  qadamga  siljiydi.  Odatda,  uzatmadagi  tulqinlar  soni  vodilo 
uchiga  o’rnatilgan  roliklar  so niga,  bu  esa,  o’z  navbat ida,  g’ildirak  tishlari  sonining 
ayirmasiga teng qilib olinadi. 
i
z
z
a
b
=

 
bu yerda: i - to’lqinlar soni. 
Umumiy holda 
i
K
z
z
z
a
b

=

 
bu yerda; 
z
 - butun son. 
a qo’zg’almas bo’lib, harakat N dan bga uzatilayotgan bo’lsa, uzatish soni quyidagicha 
(
)
(
)
δ
/
/
/
/
b
a
b
b
a
b
b
a
н
a
нb
d
d
d
d
z
z
z
n
n
u
=

=

=
=
 
bqo’zg’almas bo’lganda esa 
 
 
(
)
δ
/
/
/
/
a
a
b
a
z
a
a
н
b
на
d
d
d
d
i
K
z
n
n
u

=


=


=

=
    bo’ladi. 
Demak,  dma’lum  bo’lsa,  uzatish  soni  asosan 
δ
ga  bog’lik  bo’lar  ekan.  Umumiy  holda, 
uzatma  g’ildiraklarining  tishlari  soni  istalgancha  bo’lishi  mumkin.  Agar 


z
K
bo’lsa, 
0

δ
bo’ladi va uzatma friksion uzatmaga aylanadi. 
δ
ning  qiymatining  kichrayishi  hisobiga  uzatish  sonini  juda  katta  qiymatlarga  yetkazish 
mumkin (1000). 
Uzatmada  bir  vaqtning  o’zida  bir  necha  tish  ilashishda  bo’lib,  ular  bir-biriga  chiziq 
bo’yicha emas, balki tish sirtining yuzasi bo’yicha tegib turadi. Bu hol kichik o’lchamli  uzatma 
vositasida katta nagruzkalarni uzatishga imkon beradi. 
Kamchiliklari - detal tayyorlash va material tanlash kiyish, FIK kichik (0,75-0,85). 
 
 
PDF created with pdfFactory Pro trial version 
www.pdffactory.com


41
 
 
 
NAZORAT SAVOLLARI 
1.Planetar uzatmalar deb nimaga aytiladi? 
2.Qanday uzatmalar to’lqinsimon uzatmalar deyiladi? 
3.Planetar uzatmalar qanday  hisoblaniladi? 
4.Planetar va to’lqinsimon uzatmalar mustahkamlmkka qanday hisoblanadi? 
 
 

Download 2,19 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   34   35   36   37   38   39   40   41   ...   94




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish