Mashg‘ulotlar shakli: №4-ma’ruza (M) Mavzu: saf va umumrivojlantiruvchi mashqlar reja

2.4.Buyumlar bilan bajariladigan umumrivojlantiruvchi mashqlarni yozish qoidasi.
Boshlar (to’ldirma to’p, gimnastika tayoqchasi, gantellar va hokazolar) bilan bajariladigan Umumrivojlantiruvchi mashqlarni yozish buyumsiz bajariladigan mashqlarni yozish qoidalariga asosan bo’ladi.
Faqat asosiy harakatdan so’ng buyum holati ko’rsatiladi.
Masalan: D.H. – tik turib, to’p ko’krakka.
1. – to’p oldinga
2. – oldinga kerishib engashib, to’p yuqoriga
3. – tik turib, to’p yuqoriga
4. – D.H.
D.H. – tik turib, tayoq uchlaridan ushlab pastta.
1. – ung oyoq orqaga, tayoq yuqoriga
2. - oyoqlarni juftlab, tayoq bosh orqasiga
3. - tayoq yuqoriga
4. – D.H.
Umumrivojlantiruvchi mashqlarni yozish usullari.
Gimnastika mashqlari yozilishining asosiy usullari
1. Umumrivojlantirilgan yozuv. O’quv dasturlari va boshqa dasturlarda har bir harakatning aniqligi talab qilinmay, gimnastika mashqlarining mazmuniga ko’rsatib (qayd etib) o’tish kerak bo’lganda mazkur usuldan foydalaniladi.
Masalan, engashishlar, qo’llarni aylantirishlar, kuch talab mashqlari, qayishqoqlik mashqlari va hokazo.
2. Batavsil atamalar orqali yozuv. Har bir mashqni atamalarga yozish qoidalariga muvofiq ravishda aniq ifodalanishini nazarda tutadi. Bunday yozuv namunalari quyida keltirilgan.
3. Qisqa yozuv. Konspektlar to’zishda, sinov mashqlarini va boshqa mashqlarini yozishda qo’llaniladi. Bunda atamalar qisqartirib yoziladi shartli qisqartirishlar qo’llaniladi. Masalan, A.T. – asosiy turish, D.H. – dastlabki holat, gimn. – gimnastika, b/p - baland - past bruslar, akrob. – akrobatika.
4. Chizma tasviriy yozuv. Chiziqli tasvir eng qulay hisoblanadi. U juda tushunarli va tejamlidir. Bunday ifoda usuli tez bajarilishi tufayli gimnastikadagi kundalik amaliy ishida juda qo’l keladi.
5. Atamali va tasvirli yozuvni birgalikda. Qo’llash – bu yozishning amalda keng tarqalgan qulay usulidir.

Tana qisimlarining holatlari va harakatlar­ning yo’nalishlarini ifodalovchi