|
Amaliyot yo’riqnomasi №1
Mavzu: Uchrashuv kechasi rejasini tuzish va o’tkazish usuli. Foydalkanuvchilarga MBX ko’rsatish.
Bu tadbir kompleks tadbir bo’lib, uni tayyorlash va o’tkazish jarayonida kitobxonlar bilan ishlashning barcha yakka va ommaviy ish usullari qo’llaniladi.
Konferensiyani tayyorlash va o’tkazish uchun 1 — 1,5 oy mud-dat ajratiladi. Barcha ishlarni reja va tartib bilan olib borish maq-sadida hay’at tuzib olinadi. Hay’at tarkibiga kutubxona rahbari, xodimlari, homiylik qilishi mumkin bo’lgan tashkilot boshliq-lari, ommaviy axborot vositalari vakillari, uch, to’rt nafar faol kitobxonlar kiritiladi.
Hay’at konferensiyani tayyorlash va o’tkazish rejasini ishlab chiqadi. Unda tayyorgarlik ko’rish uchun ajratiigan bir yoki bir yarim oy davomida bajariladigan ishlar va ularga mas’ul shaxslar hamda muddati ko’rsatiladi. Bular: konferensiya mavzusi, muhokamaga qo’yiladigan masalalar haqida axborot berish, reklama ishlarini yuritish, konferensiyani olib boruvchi boshqaruvchini tayyorlash, muhokama uchun tanlangan kitob nusxasini boshqa kutubxonalar yordamida ko’paytirish, so’zga chiquvchilarni aniq-lash, ular bilan yakka tartibda ishlash, kitob ko’rgazmalari va kutubxona plakatlarini, turli bukletlarni tayyorlash va o’tkazish, konferensiyaning o’tkaziladigan joyini tayyorlash, bezash, jihozlash kabilar.
Konferensiya haqidagi e’lon konferensiya o’tkaziladigan vaqtdan bir, bir yarim oy oldin beriladi. Unda muhokamaga qo’yiladigan masalalar, tayyorgarlik ko’rish uchun zarur adabiyot-lar ro’yxati beriladi.
Konferensiyada mulohazalari bilan qatnashish istagi bor kitobxonlar bilan ish olib borish juda mas’uliyatli jarayon, ular bilan olib boriladigan yakka va guruhli suhbatlar, maslahatlar kitobxonlarni so’zga chiqishga tayyorlashda muhim ahamiyatga yega. So’zga chiquvchilarni tanqidiy adabiyotlar bilan, asar haqidagi boshqalarning fikr-mulohazalari bilan tanishtirish muhokamaning ta’sirli chiqishiga yordam beradi. So’zga chiquvchi kitobxon o’z fikrini aytishga, yerkin, mustaqil so’zlashga tayyor bo’lishi lozim.
Kitobxon bilan suhbat davomida kutubxonachi unga tartib bilan, ravon va aniq fikr bildirishga o’rgatishi kerak. Lekin kitob-xonga oldindan matn tuzib berish kerak yemas. Bu konferensiyaning quruq, jonsiz, ta’sirsiz bo’lishiga olib keladi. Kutubxonachi kitobxonning qaysi masala haqida fikr bildirmoqchi yekanligini aniqlab olishi zarur. Ana shu yo’nalishda kitobxon noto’g’ri fikr yurisa, uning noto’g’ri yekanligini tushuntirib, to’g’ri yo’lga solishi zarur. Lekin kitobxon fikriga, mulohazasiga hurmat bilan qa-rashni yesdan chiqarmasligi ham kerak.
Konferensiya boshqaruvchining kirish so’zi bilan ochiladi. Unda muhokamaga qo’yilgan asar haqida, muhokamaning maq-sadi, yo’nalishi hal yetilishi kerak bo’lgan masalalar haqida, muallif ijodi haqida gapiriladi. Keyin so’zga chiquvchilarga navbat beriladi. Reja bo’yicha 7—8 kitobxon so’zga chiqadi.
Konferensiyaning borishi rasmiylashtirib boriladi — bu ba-yonnomada konferensiyaning qachon, qayerda, qaysi asar yoki muammo yuzasidan o’tkazilganligi, qancha kitobxon qatnash-ganini, ularning fikr-mulohazalarini aks yettirib berishi lozim. Ba’zi hollarda konferensiyaning borishi magnit tasmasiga yoki videotasmaga yozib olinadi. Bayormoma, birinchidan, hujjat sifa-tida, ikkinchidan, hisobotlar davrida dalolatli hujyat sifatida mual-lif qatnashmagan taqdirda unga kitobxonlar fikrini yetkazuvchi manba sifatida muhim ahamiyatga yega.
Konferensryaning ta’siri, samarasi kitobxonlar faolligining oshishida, kitob berilishining o’sishida ko’rinadi.
Bir kitobga bag’ishlangan konferensiyalar yeng yaxshi badiiy asarlarni, ilmiy va ilmiy-ommabop, ishlab chiqarishga oid ada-biyotlarni targ’ib qilish maqsadida deyarli barcha tipdagi kutub-xonalar faoliyatida keng qo’llaniladi. Hayotiy muammolarni real aks yettirgan, insonparvarlik, mehnasevarlik, sevgi va muhabbatni tarannum qiluvchi, vatanparvarlik va milliy ye’tiqodga asoslangan asarlar tanlab olinadi. Keyingi paytda yuksak ma’naviy qadri-yatlarimiz aks yetgan asarlar, boy ma’naviy merosimiz namunalari asosida konferensiyalar keng o’tkazilmoqda. Asarni tanlashda kitobxonlarni adabiyotning qaysi janri ko’proq qiziqtirishini, qaysi mavzudagi adabiyotlar ko’proq o’qilishini hisobga olish za-rur. Konferensiyada muhokama qilinishi zarur bo’lgan masalalar aniqlab olinadi. Oldindan muhokamaga qo’yilayotgan masalalar haqida reklama ishlari, belgilangan savollar haqida axborot ishlari olib boriladi. Bu konferensiyaning ravon va bir tartibda o’tishiga yordam beradi, kitobxonlarning faol qatnashishini ta’min-laydi, kitobxonlarga ta’sirini oshiradi.
Ayrim ilmiy kutubxonalarda ilmiy, ilmiy-ommabop, ishlab chiqarishga oid asarlar ham tanlab olinadi. Ularda ko’proq ilmiy masalalar va ularning yechimi, ishlab chiqarishdagi, ilmiy taraq-qiyotdagi o’rni haqida muhokama yuritiladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
