Masafalari raajmuidan bahs etadi



Download 4,7 Mb.
bet77/145
Sana14.06.2022
Hajmi4,7 Mb.
#667039
1   ...   73   74   75   76   77   78   79   80   ...   145
Bog'liq
Топонимика

Bo’gajil (bo’g’ajili) - etnonim bo’lib, achamayli, vahtamg’ali, kenagas, g’ozoyoqli qabilalar tarkibidagi urug’. Oqdaryo, Kitob, Boysun tumanlarida Bo’gajili qishloqlari bor.
Bo’ktar - tog’ etagi, tog’ oldi. «Devonu lug’otit turk»da «bo'ktir - tog’lardagi baland-pastlik yer». Qirg’iz tilida bo’kto’r - «tog’ ol-didagi tepaliklar». Zomin tumanida Bo’ktaryul («Tog’ etagidan o’tgan yo'l») degan toponim bor. Qozoq tilidagi bo’kter ham o’sha ma'noda. Bunga qozoq olimi g’. Qo’nqashpayev Omonbo’kter degan topon-imni misol qilib keltiradi.
Bo’m, boVm — dara, daradan o’tgan yo'l, darband. Bu so’z asli mo’g’ulcha bo’lib, bofo’ «yo'lni to’sib qo'ymoq», «qarshilik qilmoq» fe'Iidan kelib chiqqan. Sibirda toponimlar tarkibida ayniqsa keng tarqal-gan bu atama turii ma'nolarda o’rta Osiyoda, xususan, Qirg’izistonda, shuningdek, o’zbekiston, hatto Eronda ham qayd qilingan. Sibirda, xustisan, Togii Oltoy avtonom oblasti hududida uchraydigan Ar-Boom, Ak-Boom, Bert-Boom, Kok-Boom, Koo-Boom, Uzun-Boom kabi toponimlar tarkibidagi boom (bo’o’m) komponentini oltoyshunoslar «qoya» deb izohlagan. Demak, bo’m (bo’o’m) so’zining asosiy ma'nosi «tor tog’ darasi» bo’Isa ham, u yana «tik tumshuq», «tor vodiy», «baland qoya» degan tushunchalarni anglatadi.
Qirg’izstondagi To’qmoq shahri bilan Issiqkoi orasida, Chuy daryosi oqib o’tadigan tor Bo’o’m darasi ayniqsa mashhur. Qashqa-daryo viloyatida Bo’m nomli mikroobyektlar, tik qoyali tor daralar uchraydi. Eronda bo’m atamasi tog’li hududlarda «chegara», «hudud», «zamiiTb, «aholi punkti» ma'nolarini anglatadi.
Bo’ri — etnonim (totem — qabila-urug’ning muqaddas jonivori). Zarafshon vodiysidagi qipchoqlarning bo (ri degan urug’i bo’lgan. Qirg’izlarning adigine va aziq qabilalari tarkibida ham bo’ri urug’i qayd qilingan. Bo’ri so’zidan tarkib topgan toponimlarning etnoto-ponim yoki zootoponim ekanini aniqlash oson emas. Bo’risoy bo’lsa zootoponim, Bo’rlqishloq bo’lsa etnotoponim sanaladi.
Bo’ston (bog’i-bo’ston) - gullab-yashnagan bog’. Uning «poliz» ma'nosi ham bor. Asli forscha-tojikcha boYiston «hidlar maskani^, «muattar o'lka» degani. Bu atamadan tarkib topgan toponimlar Sharqiy Turkistondan Eron va Hindistongacha, Kavkazdan Ozarbayjon va Gruziyagacha tarqalgan,
Biroq Farg’ona vodiysida qirg’izning bo’sto’n unig’i nomi bilan atal-gan toponimlar anchagina uchraydi. Bo’sto’n-bo’ston (bo’z to’nli) umumturkiy etnonim sanaladi. Qozoq, ozarbayjon va o’zbeklar orasida toponimga aylangan. Toshkent viloyatidagi Bo’stonliq toponimi ham bo 'ston urug’i nomi bilan atalgan bo’lishi mumkin: bunda -lik suffiksi etnonimga qo’shilib toponim yasaydi: Chimboylik, Boltalik. Bobur ming qabilasi vakilini minglig’ deb atagan. Bo’stonliq tumanida qozoqlar ham yashaydi. Bo’stonliqni qozoqlar Bo’standiq deyishadi. Qozog’istonning Jambil va Ko’kchatov oblastlarida Bostando’k degan toponimlar bor.

Download 4,7 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   73   74   75   76   77   78   79   80   ...   145




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish