Маърузалар матни I. Психодиагностика предмети, мақсади

 
 
II. ПСИХОДИАГНОСТИКАНИНГ КАСБИЙ-АХЛОҚИЙ 
ЖИҲАТЛАРИ 
 
2.1.Экспериментатор шахсига қўйиладиган талаблар 
Психодиагностика - бу психологнинг касбий фаолиятидаги мураккаб ва 
жуда маъсулиятли соҳасидир. Мана шунинг учун ҳам психодиагностикага 
бир қатор ижтимоий-ахлоқий талаблар қўйилган ва булар қуйидагилардир: 
1. Психодиагностика сирларини сақлаш; 
2. Психодиагностик методикаларнинг илмий асосланганлиги; 
3. Синалувчига зиѐн етказмаслик; 
4. Хулосаларнинг объективлиги; 
5. Таклиф қилинган тавсияларнинг самарадорлиги. Юқорида қайд 
қилиниб ўтилган талабларни, психодиагностиканинг тамойиллари сифатида 
ҳар бирини алоҳида кўриб чиқамиз. 
Психодиагностиканинг сир сақлаш тамойили - синалувчи-нинг 
рухсатисиз олинган натижаларни эълон қилмаслиқ бу биринчи навбатда 
балоғат ѐшига етган одамларга таалуқлидир. Агар синалувчилар балогат 
ѐшига етмаганлар бўлса ҳамда психодиагностик натижаларни эълон қилиш 
учун ота-оналарнинг ѐки болалар учун маънавий ва ҳуқуқий маъсул бўлган 
шахслар рухсати бўлиши шарт. Фақат баъзи ҳолларда илмий мақсадда, яъни 
экспериментал тадқиқотнинг бир қисми сифатида эълон қилиш бундан 
истиснодир, аммо синалувчиларнинг аниқ исми, шарифларини баѐн қйлиш 
тавсия қилинмайди. 
Психодиагностик методикаларнинг илмий асослангакляк тамойилида 
методикага валидлиқ ишончлилик талаби қўйилади, яъни олинган 
натижаларга тўлиқ ишонч имконини берсин. 
Зиѐн етказмаслик тамойилида психологик ташхис натижаларини ҳеч 
қачон тадқиқотда қатнашган одамларга нисбатан зарар етказиш мақсадида 
фойдаланмаслик. 
Хулосаларнинг объективлик тамойили тест ўтказаѐтган одамнинг 
субъектив установкаларга тобе бўлмаслиги, тест олинган натижаларидан 
келиб чиқкан ҳолда илмий асосланган бўлиб валидлигини ишончли методика 
ѐрдамида ўтказилган бўлиши шарт. 
Таклиф қилинаѐтган тавсияларнинг самарадорлик тамойилида 
тавсиялар албатта таклиф қилинаѐтган одамга ѐрдам бериши шарт. Тест 
натижалари асосида таклиф қилинаѐтган тавсиялар бефойда ѐки қўшилмаган 
тасодифий ҳолатларни келтириб чиқармаслиги керак. 

---

Психодиагностика билан шуғулланувчи одамларга, махсус малакавий