Ma’ruzalar matni 1- ma’ruza: dinshunoslik faniga kirish. Reja


 Qur’oni karim va umuminsoniy g’oyalar



Download 0,57 Mb.
bet77/125
Sana12.01.2022
Hajmi0,57 Mb.
#306888
1   ...   73   74   75   76   77   78   79   80   ...   125
Bog'liq
MA’ruzalar matni 1- ma’ruza dinshunoslik faniga kirish. Reja D-fayllar

4.3 Qur’oni karim va umuminsoniy g’oyalar.   «Qur’on»  -  arabcha  «qara’a» (o’qimoq)
fe’lidan olingan. Qur’on suralardan iborat. Sura Qur’ondan bir bo’lak bo’lib, eng kami uchta yoki
undan ortiq oyatlarni o’z ichiga oladi. Qur’onda jami 114 ta sura mavjud. Oyatlar soni esa, Qur’on
mantlarini taqsimlashning turli yo’llariga ko’ra, 6204ta, 6232ta, hatto 6666 tagacha belgilangan. Bu
72

narsa Qur’on nusxalarining bir-biridan farqli ekanligini emas, balki undagi oyatlarning turlicha


taqsimlanganligini bildiradi.
Suralar Qur’onda o’z mazmuniy izchilligiga yoki o’qilgan vaqtiga, ya’ni xronologik tartibiga
qarab emas, balki hajmiga ko’ra - avval katta suralar, undan so’ng kichik suralar tartibi Muhammad
s.a.v.   ko’rsatmalariga binoan joylangan. Suralarning hajmi ham har xil: eng katta hajmga ega
bo’lgan 2-surada 286 oyat bor, eng kichik suralar faqat 3 oyatdangina iborat.
Islomshunoslik   va   Qur’onshunoslik   xulosalari   asosida   suralarning   xronologik   tartibini
quyidagicha shaklda tasavvur qilish mumkin:
1. Makka davri (610-615 yillar). Yevropa olimlari bu davrda nozil bo’lgan suralarga «Nazmiy
suralar» deb nom berganlar.
2. Makka davri (616-619 yillar), Muhammad s.a.v. va ularning izdoshlari doimiy ta’qib ostida
yashagan   va   ko’pchilik   Habashistonga   ko’chib   ketgan   muhitda   nozil   bo’lgan.   Bu   suralarda
Ollohning   «Rahmon»   sifatida   ko’p   tilga   olinganligi   sababli  Yevropa   olimlari   ularni   «Rahmon
suralari» deb ataganlar.
3. Makka davri (610 yil boshlaridan 622 yil sentyabrigacha). Bu davrda ham Muhammad
s.a.v.   va   sahobalar   ta’qib   ostida   yashaganlar,   maxfiy   ravishda,   ko’pincha   shahardan   tashqarida
ibodatga to’planganlar. Bu davr suralarida islomning aqoidiga keng o’rin berilgan.
Tarixiy voqealar aniqroq ko’zda tutilgan holda Madina davriga oid 24 ta surani besh davrga
ajratish ma’qulroqdir:
1-Madina davri (622 yil  oktyabrdan 624 yil gacha). Muhammad s.a.v. Madinaga ko’chib
kelganlaridan makkaliklar bilan birinchi yirik to’qnashuv - Badr jangigacha nozil bo’lgan 4 sura bu
davrga kiradi.
2-Madina davri (624 yil martidan 625 yil martigacha). Badr jangidan keyin Uhud jangigacha
o’tgan bir yil ichida nozil bo’lgan 3 surani o’z ichiga oladi.
3-Madina   davri   (625  yil   martida   -  627   yil   martigacha).   Uhud  jangidagi   talofotdan   keyin
Xandaq jangigacha o’tgan ikki yil ichida 5 ta sura nozil bo’lgan.
4-Madina davri (627 yil aprelidan 630 yil yanvarigacha). Xandaq jangidan so’ng Makkaning
olinishigacha o’tgan salkam uch yil ichida nozil bo’lgan 8 sura shu davrga kiradi.
5-Madina   davri   (630   yil   fevralidan   632   yil   mayigacha).   Makka   fath   qilinganidan   keyin
Muhammad s.a.v. vafotlarigacha o’tgan ikki yildan ortiqroq davr ichida nozil bo’lgan 4ta sura shu
davrga kiradi.

Download 0,57 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   73   74   75   76   77   78   79   80   ...   125




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish