Ma’ruzachi: Sunnatov. N. B. Ma’ruza: №. 6-mavzu. Falsafaning metod, konun va kategoriyalari Reja

Диалектика 

Метафизика 

---

SHu  bilan  birga  «metafizika»  tushunchasi  boshqacha  ma’no  ham  kashf  etadi.  Ko‘pincha 

mutafakkirlar  olam  tabiatini  tasvirlar  ekanlar,  barcha  savollarga  tugal  javob  berishga,  dunyoni 

to‘la-to‘kis izohlangan deb ko‘rsatishga intilganlar. Boshqacha qilib aytganda, modomiki dunyo 

haqida muayyan qarash to‘g‘ri ekan, bu faqat bugungi dunyoni emas, balki tubdan o‘zgarmasligi 

kerak  bo‘lgan  kelgusidagi  dunyoni  ham  tasvirlab  beradi  deb  o‘ylashgan.  Agar  bilish  metodi 

ob’ektni  qandaydir  qotib  qolgan,  rivojlanmaydigan  narsa  sifatida  tadqiq  etsagina  bunday  fikr 

yuritish mumkin bo‘ladi. SHu tariqa metafizika bilish metodi sifatida shakllandi. 

YUnonchadan  tarjima  qilinganda,  «ko‘mak»ni,  «hamkorlik»ni  bildiruvchi  «sinergetika» 

so‘zi  ikki  xil  ma’noga  ega.  Bir  tomondan,  bu  murakkab  tizimli  elementlarning  kooperativ 

harakati,  ikkinchi  tomondan,  bu  turli  bilim  sohasidagi  olimlarning  hamkorligidir.  Aynan  o‘z 

ma’nosida  aytganda,  sinergetika  bu  turli  tabiatli  tuzilmalarning  o‘z-o‘zidan  tashkil  topish, 

barqarorlik, parchalanish va qayta paydo bo‘lish jarayonlarini tadqiq etuvchi nazariyadir.  

Sinergetika  taraqqiyotning    qator  fundamental  o‘ziga  xosliklarini  ochib  berishga  imkon 

beradi.Sinergetikaning  hozirgi  davrdagi  rivojidan  chiqarish  mumkin  bo‘lgan  asosiy  falsafiy 

saboq shuki, u noorganik tabiatda o‘z-o‘zidan tashkil topish mavjudligini isbot qilib berdi.