ma’ruza matnlari –MA’ruza mavzu. ENERGIYA HAQIDA ASOSIY ma’lumotlar. Reja

3.Mamlakatimiz elektroenergetikasi xaqida ma’lumotlar.

Tarixga nazar tashlasak О‘zbekistonda dastlabki elektrostansiya Bо‘zsuv elektrostansiyasi bо‘lib u 1926- yilda ishga tushirilgan. Keyingi davrlarda Chirchiq-Bо‘zsuv, Shaxrixon, Namangan, Farxod, Chovoq gidroelektr stansiyalari, Farg‘ona, Quvasoy, Toshkent, Angren, Oxangaron, Navoiy, Taxiatosh issiklik elektrostansiyalari qurildi va bugungi kunda mamlakatni elektr engergiyasi bilan taminlab turibdi. Shuni aloxida ta’kidlash kerakki mamlakatimiz xududida kattta tog‘ daryolari yо‘q, mavjud kichik tog‘ daryolarida esa katta quvvatli elektrostansiyalar qurish imkoniyati cheklangan.

Sobiq shо‘rolar davrida mamlakatimiz xududida elektroenergetika soxasi nisbatan aktiv rivojlangan bо‘lsada, lekin u о‘sha paytdagi mamlakat о‘rtacha kо‘rsatkichidan ancha past bо‘lgan. О‘sha paytda rejalashtirilib qurilgan katta quvvatli elektrostansiyalar Urta-Osiyo regioni nuqtai nazaridan qurilgan va bugungi kunda ular qо‘shni Tojikiston va Qirg‘iziston davlatlari xududida joylashgan.

Mamlakatimizdagi sanoatning tezkor suratlar bilan о‘sib borishi, axoli turmush darajasining yuksalishi natijasida elektr ta’minotiga bо‘lgan talabining tinimsiz ortishi mamlakatimizda elektr energiyasi ishlab chiqarishni tinimsiz orttirib borishni taqozo etadi. Ayniqsa Toshkent viloyati va Farg‘ona vodiysi viloyatlari elektr energiyasiga bо‘lgan talab keskin ortib bormoqda.

Sо‘nggi yillarda mamlakatimiz elektroenergetika soxasidagi yuzaga kelgan xolat, xamda mintaqadagi vaziyat xisobga olingan xolda davlatimiz raxbariyati tomonidan ushbu soxani rivojlantirishning qat’iy choralari kо‘rilmoqda. Jumladan mavjud issiqlik elektr stansiyalarining quvvati zamonaviy texnologiyalarni qullash xisoga orttirilmoqda va yangi quvvatlar ishga tushirilmoqda.

Mamlakatimizning bugungi kundagi elektroenergetik kо‘rsatkichlari quyidagicha:

Elektrostansiyalarning umumiy quvvati - 12.3 mln kW;

Ishlab chiqarilgan yillik elektr energiya - 48 mlrd KW soat;

Katta quvvatli elektrostansiyalarning soni - 39 ta.

Eksport -11.5 Mlrd KW soat. Import - 11,4 Mlrd KW soat

Respublikada ishlab chiqariladigan elektr energiyaning 85 % qismi issiqlik elektr stansiyalari xisobiga tо‘g‘ri keladi.