Ma’ruza matni

MA‘RUZA MASHG‘ULOTLARI. 
33 
V.
Ota-onalar bilan ishlash. 
VI.
Ma'muriy-xo'jalik ishi. 
Maktabgacha ta‘lim muassasasida yillik rejani tuzish uchun muassasaning istiqbol rejasi asos 
bo‘ladi. 
Yakuniy rejalashtirish choraklar uchun tuziladi, u bir yillik rejaning aniqlashgan ko‗rinishi 
hisoblanadi. Shu tarzda rejalashtirishning bunday aniqlashgan ko‘rinishlari tarbiyachilar. 
Tarbiyalanuvchilar va ota-onalar qo‘mitasining faoliyatini boshqarishga yordam beradi. Bu rejalar 
tarbiyachilaming ish rejalari bilan aloqadorlikda aniqlashtirilib boriladi. Umuman olganda, 
boshqarish faoliyatida rejalashtirish vazifasining to amalga oshirilishi ta‘lim muassasasi faoliyati 
samaradorligini oshiradi.
2. Ta‘lim-tarbiya ishlarini rejalashtirish mazmuni
 
Bolalar bog‗chasida amalga oshiriladigan ta‘lim-tarbiya ishlarini rejalashtirish ma‘lum 
maqsadga qaratilgan jarayon bo‗lib, uning vazifasi, mazmuni va metodi maktabgacha tarbiya 
yoshidagi bolalarning ruhiy fiziologik taraqqiyotini hamda ularning o‗ziga xos tomonlarini 
e‘tiborga olgan holda tarbiyalashdir. Maktabgacha tarbiya muassasalaridagi ta‘lim-tarbiya ishlarini 
rejalashtirish murakkab bo‗lib, tarbiyachidan bolalarning ruhiy fiziologik taraqqiyot darajasi 
to‗g‗risidagi bilimlarni, ta‘lim-tarbiya dasturini, ta‘lim va tarbiyaning usullarini bilishni taqozo 
etadi. 
Reja tarbiyachiga yil bo‗yi amalga oshiradigan ta‘lim-tarbiya ishlarini bir tekisda taqsimlab, m 
a‘lum izchillik bilan amalga oshirishga yordam beradi. Reja bolalar bilan amalga oshiriladigan 
ta‘lim-tarbiya ishlariga oldindan puxta tayyorgarlik ko‗rish usullarini yaxshilab o‗ylab olish, kerakli 
material va jihozlami tayyorlash imkonini yaratadi. Tarbiyachi rejalashtirgan hamma ishlar har bir 
bolaning har tomonlama rivojlanishini ta‘minlashi lozim. Shu bilan birga reja qotib qolgan narsa 
bo‘lmay, vaziyatdan kelib chiqib, unga o‗zgartirishiar kiritish mumkin. 
Shuning uchun bolalar bog‘chasida bir-birini to‘ldiradigan bir necha xil reja tuziladi: bolalar 
bog‗chasining yillik rejasi, istiqbol rejasi va tarbiyachining 33edagogi rejasi. 
Yillik reja, asosan, bog‗cha mudirasi, metodist-tarbiyachi tomonidan tuzilib, bolalar bog‗chasida 
amalga oshiriladigan barcha ishlarni o‗z ichiga oladi. 
Istiqbol rejasi — 1—3 oyga mo‗ljallangan bo‗lib, undan ko‗zlangan asosiy maqsad bolalar bilan 
olib boriladigan ta‘limtarbiya ishlarini tartibga solish va uning ma‘lum maqsadga qaratilgan va 
samarali boMishini ta‘minlashdir. Unda «Bolalar bog‗chasida ta‘lim-tarbiya dasturi»ning hamma 
bo‗limlari o‗z aksini topadi. 
Istiqbol rejasida dasturning hamma bo‘lumlari bo‘yicha amalga oshirilishi lozim bo‗lgan ta‘lim-
tarbiya ishlari tizimi bolalar faoliyatining hamma turlarida aniq mavzular bo‗yicha belgilab 
chiqiladi. 
Kalendar reja 10—12 kunga tuziladi. U kun davomida amalga oshiriladigan ta‘lim-tarbiya 
ishlari mazmunini aks ettiradi. Uni tuzishda dastur talablari, bolalarning rivojlanish va tarbiyalanish 
darajalari, maktabgacha tarbiya muassasasining ish sharoiti hisobga olinadi. 
Kalendar rejaga bolalarning aniq bilim va tasawurlarni egallash jarayoni va ularda tevarak-
atrofdagi narsa, buyumlar to‗g‗risida umumlashgan bilimlarni shakillantirish, bilishga qiziqish va 
aqliy qobiliyatlarni o‗stirish, axloqiy ongni shakillantirish, axloqiy xulq, odat va malakalarni 
egallashi va boshqalar kiradi. Bolalar bog‘chasida tarbiya dasturini yaxshi bilish 33edagogi rejani 
muvaffaqiyatli tuzishning asosiy garovidir. 

---