Ma’ruza materiallari 1-Mavzu: Kirish. Biologik kimyo kursining maqsad va vazifalari, metodlari, tarixi reja

Uglevodlarning hazm bo’lishi va so’rilishi

Suvda yaxshi eriydigan oddiy shakarlar - monosaxaridlarga parchalanmasdan oldin, ichak devori orqali qonga so’riladi. Qolgan uglevodlar oshkozon-ichak yo’lida glikozid bog`lar gidrolizini katalizlovchi fermentlar-glikozidazalar ta`siri bilan monosaxaridlarga parchalanadi.

Kraxmalni parchalanishi og`iz bo’shlig`idan boshlanadi: kraxmal so’lakda 1,4-glikozid bog`larni parchalaydigan amilaza fermenti ta`sirida qisman parchalanadi. U asosan ingichka ichakda parchalanadi. Maltoza, izomaltoza, laktoza va saxaroza alohida glikozidazalar-maltaza, izomaltaza, laktaza va saxaraza ta`sirida gidrolizlanadi. Chunki oshkozon osti bezi shirasi tarkibidagi amilaza fermenti ingichka ichakka ko’yiladi, bu fermentlar ichak hujayralarida sintezlanadi, lekin ichak yo’liga ajralib chiqmaydi: disaxaridlar ichak hujayralarining ichida gidrolizlanadi.

Uglevodlarning butunlay hazm bo’lishidan hosil bo’lgan mahsulotlar - glyukoza, galaktoza va fruktoza ichak hujayralari orqali qonga o’tadi. Ichak yo’lidan o’tadigan glyukoza vena qoni bilan jigarga borib, bu erda bir qismi ushlanib qoladi, jigarda glyukoza glikogenga aylanadi. Bir qismi qon oqimi bilan boshqa organ va to’qimalarning hujayralariga etib boradi.