maruza. Kirish. Neft va gaz geologiyasi soat

8.6- rasm. Trubalarni truba turlariga joylashtirish usullari:
a) to‘g‘ri oltnburchakning kirralari bo‘ylab; b) kvadratning tomonlari bo‘ylab; v) konsentrik aylanalar bo‘ylab.

Ayrim vaqtda trubalarning yuzasini tozalash oson bo‘lishini nazarda to‘tib trubalar turga kvadrat tomonlari bo‘ylab joylashtiriladi.
Qobiq-trubali qurilmalarda yuqori issiqlik berish koeffi-siyentiga erishish uchun issiqlik tashuvchi agentlarning tezligi ancha katta bo‘lishi kerak: gazlar uchun 8—30 m/s, suyuqliklar uchun eng kami bilan 1,5 m/s.
Qobiq-trubali issiqlik almashinish qurilmalari quyidagi afzalliklarga ega: ixcham, metall kam sarf kilinadi, issiqlik almashinish yuzasi katta, trubalarning ichini tozalash oson.
Bu qurilmalar kamchiliklardan xam xoli emas; issiqlik tashuvchilarni katta tezlik bilan o‘tkazish qiyin, trubaning tashqarisidagi bo‘shlikni tozalash va tuzatish imkoni kam.

Plastinali va spiralsimon issiqlik
almashgichlar
Xozirda listli materialdan tayyorlangan almashgichlar (ayniksa plastinali va spiralsimon apparatlar) keng qullanilmoqda. Bunday qurilmalar qobiq-trubali issiqlik almashgich-larga nisbatan qator afzalliklarga ega. Ishlab chiqarish sharoitida keng qatordagi tipaviy o‘lchamli qobiq-trubali qurilmalarni taiyerlash texnologiya jixatdan ancha qiyin, chunki bunday qurilmalarda unifikatsiya koeffitsiyenti (bir xil o‘lcham qatoriga ega bo‘lgan uzel va detallarning sonini qurilmadagi xamma uzel va detallar soniga nisbati) 0,13 ga teng. Plastinali issiqlik almashinish qurilmalarining unifikatsiya koeffi­siyenti esa 0,9 ni tashqil etadi.
Plastinali va spiralsimon issiqlik almashinish qurilmala-rini taiyerlash uchun qobiq-trubali qurilmalarga nisbatan birmuncha kam metall talab kilinadi. Bunday qurilmalarni tozalash xam oson. Ana shu muxim sabablarga ko‘ra listli materialdan qilingan va umumii maqsadlar uchun muljallangan issiqlik almashgichlar istiqbolli va samarali xisoblanadi.