Ma’ruza-7 tcp/ip protokollari stekining modeli. Reja: Ko’p darajali tuzilma

---

MA’RUZA-7 
TCP/IP protokollari stekining modeli. 
REJA: 
1.
 
Ko’p darajali tuzilma. 
2.
 
Protokol darajalari. 
3.
 
Internet protokollari steki. 
4.
 
Amaliy daraja. 
5.
 
Transport darajasi. 
6.
 
Tarmoq darajasi. 
7.
 
Kanal darajasi. 
8.
 
Fizik daraja. 
9.
 
Ma’lumotlarni inkapsulyatsiyalash. 
1. Ko’p darajali tuzilma. 
Internet o’ta murakkab tizim hisoblanadi. Global tarmoq ko’plab xilma-xil 
ilovalar, protokollar, oxirgi tizimlar, ularning tarmoqqa ulanishi texnologiyalaridan 
tashkil topgan. 
Internet haqida olingan bilimlarni tizimlashtirishga kirishishda oldini 
insonlardagi o’xshashliklarni qidirib ko’ramiz. Har kuni ko’pchilik murakkab 
tizimlar bilan to’qnashadi. Kimdir sizdan qachondir havo transportini tashkil 
etilishini tavsiflashni so’raydigan holatni tasavvur qiling. Tashkil etishni tavsiflash 
usullaridan biri bu siz (yoki tashkilot xodimlari) undan foydalanishda amalga 
oshiradigan harakatlarni sanab o’ting. Misol uchun, siz chiptaga buyurtma berasiz, 
yuk nazoratidan o’tasiz, ro’yxatdan o’tasiz va samolyotning bortiga tushasiz. Keyin 
uchishni amalga oshirasiz, manzilga etasiz, yana ro’yxatdan o’tasiz, yukni olasiz va 
agar reys noqulay bo’lgan bo’lsa, chiptalarni sotish bo’limiga shikoyat qilasiz. 
Sizning harakatlaringiz ketma-ketligini 7.1-rasm grafik ko’rsatadi. 
Bu erda biz kompyuter tarmoqlarining ishlash printsiplariga o’xshashlikni 
ko’rishimiz mumkin. Siz samolyotda siqish punktingizdan borish punktingizgacha 
sayohat qilasiz, paket esa xost-jo’natuvchidan xost-manzilga uzatiladi. Lekin 
chuqurroq o’xshashlik harakatlar 
tuzilmasidan 
iborat. Ko’rish osonki, sizning har 
ikkala oxirgi harakatlaringiz chiptalarni sotish bo’limiga qaratilgan, ikkinchisi va 
oxiridan oldingi harakatingiz yuk va boshqalar bilan bog’liq.