Ma’ruza №2 Konni ochish va ruda konlarini tayyorlash asoslari Reja


Qiya qatlamlar va to’ldiruvchilar bilan qazib olish tizimi



Download 1,07 Mb.
bet12/12
Sana08.11.2019
Hajmi1,07 Mb.
#25337
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   12
Bog'liq
Lekciya


Qiya qatlamlar va to’ldiruvchilar bilan qazib olish tizimi.

Ushbu tizim ko’rib chiqilgan tizimdan zaboylarning qiya joylashganligi bilan farq qiladi va buning oqibatida urib olingan ruda o’z og’irligi ta’sirida rudatushirgichlar tomon tushadi. To’ldiruvchi material ham xuddi shu usulda ko’chiriladi.





8.1 rasm. Qiya qatlamlar va to’ldiruvchilar bilan qazib olish tizimi

Qiya qatlamlar bilan qazib olish tizimi gorizontal qatlamlar bilan qazib olinadigan tog’ jinslariga nisbatan mustahkamroq bo’lgan tog’ jinslarida qo’llaniladi.


Qazib olinib o’tilgan bo’shliqni qo’porib olingan tog’ jinslari bilan to’ldirish qazib olish tizimi

Ushbu tizimda to’ldiruvchi sifatida ruda va tog’ jinslarini alohida qazib olingandagi ajratib olingan aralashgan tog’ jinslari xizmat qiladi.





8.2 rasm. Alohida qazib olish va qo’porib olingan tog’ jinslari bilan to’ldirib qazib olish tizimi:

1 — tashish shtreki; 2 — blokli ko’tarma; 3 — rudaning tushirilishi uchun mo’ljallangan quvurlar; 4 —bunker; 5 — tuynuk; 6 — to’shama

Tizim juda yupqa, qalinligi 0,7 m bo’lgan tik yotgan qimmatbaho rudalarni qazib olishda qo’llaniladi. Ruda va unga aralashgan tog’ jinslari mustahkam bo’lishi kerak.



Tayyorlash ishlari qavatni balandligi 30 – 40 m, uzunligi 50 m bo’lgan ko’tarmalar bo’ylab alohida bloklarga bo’lishdan iborat. Qavat shtreklari va ko’tarmalar ruda tanasi bo’ylab o’tiladi.

Qazib olish rudalarni aralashgan tog’ jinslarini gorizontal yoki qiya qatlamlar bilan qazib olishni o’z ichiga oladi. Rudalarni urib olishdan oldin to’ldiruvchi uchun qalin to’shama to’shaladi. Urib olinga ruda to’shamaga tishadi va ko’tarma (vosstayushiy) orqali tashish gorizontiga uzatiladi. Shundan so’ng to’shama yig’ishtirib olinadi va o’tilgan bo’shliqda to’ldiruvchi bo’lib xizmat qiladigan aralashgan tog’ jinslari olib tashlanadi. Shundan so’ng qazib olish sikli takrorlanadi.

O’tilgan bo’shliqni to’diruvchi bilan to’ldirib qazib olish tizimining samaradorligi qazib olish ishlarining mexanizatsiyalashtirilish darajasiga, to’ldiruvchi materialning narxiga, to’shamaning qalinligi va ishonchliligiga bog’liq. Ushbu tizim tayyorlash ishlarining kamligi bilan ajralib turadi.Bu tizimda qazib olingan rudaning tannarxi boshqatizimlarga qaraganda past.

To’ldiruvchili qazib olish tizimining afzalliklari: ajratib olishning yuqoriligi va aralashib ketishning kamligi, zavoyda navlarga ajratish imkoniyatining mavjudligi, kon-geologik sharoitlardan qat’iy nazar qazib olishning osonligi, laxm atrofini ushlab turish va yer yuzasidagi buzilishlardan saqlashning ishonchliligi va qazib olish intensivligining yuqoriligi.

Tizimning kamchiligi: qazib olish tizimining murakkabligi, to’ldirish ishlarining olib borilishi, rudaning tannarxi yuqori bo’lishi.



2. Bu tizimlar qazib olish laxmlarining mustahkamlagich bilan ushlab turilishi bilan xarakterlanadi. Ular odatda noqulay kon-geologik sharoitlarda, qimmatbaho rudalarni qazib olishda qo’llaniladi. Bu tizimlar zamonaviy amaliyotda seliklarni qazib olishda keng qo’llaniladi.

Qo’llaniladigan mustahkamlagich konstruksiyasiga qarab mustahkamlagichli qazib olish tizimi kuchaytirilgan rasporli mustahkamlagichli tizim va uskunali mustahkamlagichli tizimlarga bo’linadi. Lekin ular unchalik keng tarqalmagan.



Kuchaytirilgan rasporli mustahkamlagichli tizim (8.3 rasm) mustahkamligi past bo’lgan qimmatbaho ruda va kuchsiz aralshgan tog’ jinslari bo’lgan quvvati katta bo’lmagan (3 – 4 m) tik yotgan yotqiziqlarda qo’llaniladi. Ushbu tizimda qazib olingan bo’shliq kuchli rasporli mustahkamlagich: kuchaytirilgan elementli yog’och ustunlar bilan mahkamlanadi.



8.3 rasm. Kuchaytirilgan rasporli mustahkamlagich bilan qazib olish tizimi:

1 — tashish shtreki; 2 — blokli ko’tarma; 3 — rudatushirgich; 4 — ishchi tokchalar; 5 — rasporli mustahkamlagich

Aralashgan tog’ jinslarini ushlab turilish sharoiti yaxshilanishi uchun o’tkazilagan mustahkamlagich zakladka bilan birga qo’llaniladi. Mustahkamlagich o’tkazish va uni to’ldirish ishlari o’tish ishlarining murakkab siklini tashkil etadi va ish hajmini talab qiladi.



Mustahkamlash bilan qazib olish tizimining afzalligi: murakkab kon-geologik sharoitlarda ham konni qazib olish imkoniyatini beradi, foydali qazilmaning yo’qotilishi va aralashib ketish darajasi katta bo’lmaydi, zaboyda rudalarni navlarga bo’lish va o’sha navlar bo’yicha alohida qazib olish imkoni bo’ladi va yer yuzasi har qanday buzilishlardan saqlanadi.

Tizimning kamchiligi: ishchilar mehnatining unumdorligi past bo’lishi, mustahkamlash materiallarining ko’p sarfalanishi va rudaning tannarxi oshib ketishi.
Download 1,07 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   12




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish