Ma’ruza №1 Mavzu: Psixiatriyaga kirish. Psixiatriyaning maqsad va vazifalari. Psixiatriyaning tarixi

Gippokrat (mil. avv. 460-370 ).

• « Rohat qilish, xursandchilik, kulgu, boshqa tomondan esa qayg’u, g’am, norozilik va shikoyatlar miyadan chiqadi».
• Gippokrat odamning mijozi haqidagi g‘oyani ilgari surdi va 4 xil mijozni farqladi: sangvinik, flegmatik, xolerik, melanxolik. Mijozning bu tasnifi bugungi kunda ham o‘z ahamiyatini yo‘qotgani yo‘q.

X—XI asrga kelib kadimiy Sharq tabiblari, xususan Abu Ali ibn Sino (Avitsena) ruhiy kasalliklarni o‘rganishga katta hissa qo‘shibgina qolmay, hatto Marvda bunday bemorlar uchun shifoxona ochdi. XII asrda ruhiy bemorlar uchun shifoxona Bag‘dodda, Quddusda, Damashqda ochildi.

• X—XI asrga kelib kadimiy Sharq tabiblari, xususan Abu Ali ibn Sino (Avitsena) ruhiy kasalliklarni o‘rganishga katta hissa qo‘shibgina qolmay, hatto Marvda bunday bemorlar uchun shifoxona ochdi. XII asrda ruhiy bemorlar uchun shifoxona Bag‘dodda, Quddusda, Damashqda ochildi.

Klavdiy Galen

• Organizm to'rt tarkibiy unsurdan iborat: qon, shilliq, yorug'lik va safro. Ushbu unsurlarning organizmda miqdoriga ko’ra sangvinik, flegmatik, xolerik, melanxolik tiplarga bo’linadi.

Londondagi Eskirol qamoqxonasi 1547 yilda Bedlam ruhiy kasalliklar shifoxonasi bo'ldi

• "Men ularni yalang'och ko'rdim va ularga kiyim berdim. Ular faqat sovuqdan himoya qilish uchun somonga ega edilar. Ular kam ovqatlanardilar, nafas olish uchun etarli havo yo'q edi, hatto toza suv yo'q edi. Ular haqiqiy qamoqxona nazorati ostida edilar. Ularni kameralarga qulflab qo’yishardi, hatto yirtqich hayvon ham unday qulflanmasdi. Hamma yer hasharotlar bilan qoplangan, ularni chaqib tashlagandi. Ba'zan bemorlar zanjirlangan bo'lardi".

Fenomenologik davr

• XVIII asrning boshlanishi - XIX asr o'rtalarida. Ruhiy kasallarni kasalxonaga yotqizish, kasalliklarni ta'riflashga urinishlar, kasalliklarni birinchi tasnifi paydo bo’ldi.

Filipp Pinel (1745-1826)

• 1798 - Sog'liqni saqlash tizimida ruhiy kasallikni isloh qilish - ruhiy kasallarga qarshi zo'ravonlikni bekor qilish. Qamoqxona muassasalaridan ruhiy kasalliklar shifoxonalariga tibbiy muassasalarga o'tish. Pinelning asosiy faoliyati, tibbiyot tarixida birinchi marta ruhiy kasal bemorlarni zanjirlarini olib tashlashni joriy qildi.