Maqsad: Bolalarga "S" tovushini to’g’ri talaffuz etishga o’rgatish

“Samolyot” o’yini.
Maqsad: “R”-“L” tovushlarini farqlash.
O’yinning borishi: Logoped bolalarga murojat qiladi.bolalr hozir biz sizlar bilan “samolyot” o’ynini o’ynaymiz. Hozir biz sizlar bilan samolyot matorini yurg’izamiz “r-r-r”. Bolalar mator tovushiga taqlid qiladilar va qo’llari bilan harakat qiladilar.Mator o’t oldirilib samolyot baland-balandlarga uchib ketadi.Motor ovozi sekinlashib guvilagan ovoz eshitiladi “l-l-l”.Bolalar ketma-ket r-r-r va l-l-l tovushlarini talaffuz etadilar.
Adabiyotlar:
1.A.B.Usova .Rol igrы v vospitanii detey.Moskva 1976 god.
2.K.Shodiyeva “Maktabgacha yoshdagi bolalarni to’g’ri talaffuzga o’rgatish” Toshkent.1995 y.
3.Igrы v logopedicheskoy rabote s detmi “Pod red”V.I.Seliverstva Moskva 1981 god.


§4. Til orqa tovushlarni nutqga qo’yish, mustahkamlash va farqlashga oid o’yinlar.

Artikulyasion jihatdan talaffuz qilish qiyin bo’lgan tovushlarning qolgan turiga til orqa (k,g,x) tovushlari kiradi.

Til orqa tovushlarining aniq talaffuzini hosil qilishda,asosan mexanik usuldan keng foydalaniladi.Bu tovushlarni hosil qilishda taqlid usulidan unumli foydalanish yaxshi natija beradi.Quyida keltirilgan o’yinlar taqlid qilish usuli orqali til tovushlaridagi kamchiliklarni bartaraf etishga qaratilgan.

“Kak-ku” o’yini.

Maqsad: Tovushlarga taqlid qidlishda K tovushini aniq va to’g’ri talaffuz etish.
O’yinning borishi: Tarbiyachi bolalarga murojaat etib shunday deydi: “Esingizdami,bolalar,biz sizlar bilan urmonga sayrga borgan edik. Bizlar sayrga otlandik, yo’lda ketayotib, katta poliz yonidan chiqib qoldik. Qarasak, chumchuqlar polizdagi kungaboqarlarni chuqishyapti, ularni bolalar haydab yuborishdi. Sizlar chumchuqlarni haydab yuborgan edingiz?”(“kish-kish”).
Biz o’rmonga yetib bordik.Uyer juda ham chiroyli edi,gullar tera boshladik.Birdaniga kakku sayray boshladi: “ka-ku, ka-ku...”. Kakku qanday sayraydi? (ka-ka-ku).Ko’p gullar terib orqamizga qaytdik.Ariq bo’yidan o’tdik.Qurbaqa qanday qurillaydi? (kva-kva-kva).
Metodik ko’rsatma: Tovushlarga taqlid qilishda K tovushini aniq talaffuz etish lozim.K tovushini ovoz kuchi bilan ajiratish kerak.